پنجشنبه, ۲۶ مُحرم ۱۴۴۶هـ| ۲۰۲۴/۰۸/۰۱م
ساعت: مدینه منوره
Menu
القائمة الرئيسية
القائمة الرئيسية

په اسلامي دولت کې ګمرکات

  • خپور شوی په فقهي

سامح ريحان أبو ميسرة ته:

پوښتنه:

السلام علیکم ورحمت الله وبرکاته! په (اسلامي نظام) کتاب کې راغلي چې دولت د خپلو مصارفو لپاره د اړتیا وړ بودیجه د شریعت مطابق راټولوي. په دغه کتاب کې دا هم راغلي چې دولت پر داخلي او بهرني تجارت د یوه څارونکي په توګه ګمرکي مالیات وضعه کوي او راټولوي یې.

د کتاب دا متن د ګمرکونو پر اوسنۍ پالیسي ستاسو له نیوکو او حملو سره څومره سر خوري،  که د رسول الله صلی الله علیه دا حدیث په نظر کې ونیسو:

«لا يدخل الجنة صاحب مكس»

ژباړه: مالیه ټولوونکی به جنت ته داخل نه شي.

 ایا داخلي تجارت په دې مانا دی، چې دولت به پخپله د اسلامي دولت د ولایتونو تر منځ پر سوداګریزه راکړه ورکړه تعرفه وضعه کوي؟

ځواب:

وعلیکم السلام ورحمة الله وبرکاته!

ـ د المکس (د ګمرکي مالیاتو او تعرفو وضعه کول) حدیث الحکیم په المستدرک کې روایت کړی دی، د ده په وینا چې دا حدیث صحیح دی، دی وايي: «دا حدیث د مسلم له نظره صحیح دی، خو هغه نه دی روایت کړی.» د حدیث متن په دې ډول دی: عقبه ابن عامر روایت کوي؛ ما له رسول الله صلی الله علیه وسلم څخه واورېدل:

««لَا يَدْخُلُ صَاحِبُ مَكْسٍ الْجَنَّةَ

ژباړه: هغه شخص چې مکس (ګمرکي مالیه) وضعه کوي جنت ته به نه شي داخل.

 دا حدیث د اسلامي دولت اتباعو ته راجع دی، هغه که مسلمانان وي که غیرمسلمانان (اهل الذمه)، له دوی څخه پر سوداګریزه راکړه ورکړه ګمرکي مالیه اخیستل جواز نه لري، دوی سوداګري کولی شي، خو مالیه نه ترې اخیستل کېږي، هغه که د اسلامي دولت د ولایاتو تر منځ وي، د ولایاتو په داخل کې وي او یا د اسلامي دولت او بهرنۍ نړۍ تر منځ وي، یعنې بهرنۍ سوداګري... نو د اسلامي دولت له سوداګرو څخه که مسلمان وي یا غیرمسلمان ګمرکي مالیه نه اخیستل کېږي... دا د رسول الله صلی الله علیه وسلم له تړونونو څخه ثابتېږي، چې له هغو کسانو سره لاسلیکېدل چې مسلمانېدل، خو عشر يې نه ادا کاوه، له هغوی څخه د سوداګرۍ عشر یا مالیه نه اخیستل کېده.

ابو احمد حميد بن مخلد بن قتيبة بن عبد الله الخرساني چې په ابن زنجويه مشهور دی (مړ ۲۵۱هـ ق) په خپل کتاب (الاموال) کې لیکي چې رسول الله صلی الله علیه وسلم د ثقیف قبیلې ته چې په اسلام مشرف شول، یو خط واستاوه، په هغه کې راغلي: حمید وایي چې عروه بن الزبیر موږ ته وویل: دا خط د رسول الله صلی الله علیه وسلم له طرفه ثقیف ته راغلی:

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ، هَذَا كِتَابٌ مِنْ مُحَمَّدٍ النَّبِيِّ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم لِثَقِيفٍ... وَلَا يُعْشَرُونَ...»

«بسم الله الرحمن الرحیم، دا کتاب(خط) د محمد، د الله د رسول صلی الله علیه وسلم له لوري د ثقیف قبیلې لپاره دی او له دوی څخه به عشر نه اخسیتل کېږي. یعنې د دوی پر سوداګرۍ به عشر(مالیه) نه وضعه کېږي.»

ـ ابن شبه په خپل کتاب (د مدینې تاریخ) کې روایت کړي دي، چې رسول الله صل الله علیه وسلم د نجران اهل ذمه عیسویانو ته په خط کې ولیکل چې د دوی پر سوداګرۍ باندې باید مالیه وضعه نه شي. په دې کتاب کې راغلي: ابو الولید موږ ته وویل... ابو الفتح روایت کوي، چې رسول الله صلی الله علیه وسلم د نجران له خلکو سره تړون وکړ او هغوی ته يې خط واستاوه:

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ، هَذَا كِتَابُ مُحَمَّدٍ النَّبِيِّ رَسُولِ اللَّهِ لِأَهْلِ نَجْرَانَ إِذَا كَانَ حُكْمُهُ عَلَيْهِمْ... وَلَا يُعْشَرُونَ»

«بسم الله الرحمن الرحیم، دا خط محمد، د الله د رسول صلی الله علیه وسلم له طرفه د نجران خلکو ته دی، تر هغو چې پر دوی د رسول الله صلی الله علیه وسلم واک وي، پر دوی به عشر (مالیه) نه وضعه کېږي.» یعنې د غیر مسلمانو (اهل الذمه) پر سوداګرۍ باید د عشر مالیه وضعه نه شي، د دې خبرې ثبوت همدا خط دی چې مسلمانانو د نجران له عیسویانو (اهل الذمه) سره تړون وکړ او په هغه کې راغلي «اذا کان حکمه علیهم» ژباړه: تر هغو چې پر هغوی د ده واک وي» یعنې دا واک د رسول الله صلی الله علیه وسلم و.

ـ ابو عبیده په (الاموال) کې روایت کوي چې عبدالرحمن ابن معقل خبر راکړ: «ما له زیاد ابن حدیر څخه وپوښتل: تاسې به له چا څخه عشر اخیسته؟ هغه راته وویل: موږ له مسلمانانو او هغه چې تړون مو ورسره درلود، کله هم عشر نه اخیسته. نو ما ورته وویل: نو بیا مو له چا څخه عشر اخیسته؟ ده راته وویل: د محاربو سیمو له سوداګرو څخه، ځکه کله چې به موږ د هغوی سیمو ته د سوداګرۍ لپاره ورتلو، نو هغوی به زموږ څخه هم عشر اخیسته.»

له همدې کبله هغه سوداګر چې د اسلامي دولت تبعه وي، هغه که مسلمان وي یا ذمي، له هغه څخه باید ګمرکي مالیه وا نه خیستل شي.

د محاربو سیمو د سوداګرو په اړه د شریعت نظر دا دی چې له هغوی څخه په هغه اندازه عشر اخیستل کېږي، څومره چې يې دوی د اسلامي دولت له سوداګرو څخه اخلي... ابو عبید په «الاموال» کې لیکي: «ما وپوښتل: تاسې له چا څخه د عشر مالیه اخیسته؟ هغه وویل: له هغو سوداګرو څخه چې محارب وه، بس دومره عشر څومره چې به هغوی له موږ څخه د سوداګرۍ پر مهال اخیست.» او ابو قدامه په خپل کتاب «المغني» کې ذکر کړي دي چې ابو مجلز لاحق بن حميد وویل: دوی عمر ته وویل: که چېرې محارب زموږ ځمکې ته راشي، نو له هغوی څخه څومره مالیه واخلو؟ هغه وپوښتل: هغوی له تاسې څخه څومره اخلي؟ دوی وویل: عشر (لسمه برخه) ده وویل: نو تاسې يې هم په هماغه اندازه ترې واخلئ.»

 پایله:

 ګمرکي مالیات د اسلامي دولت پر سوداګرو نه وضعه کېږي، هغه که مسلمانان وي یا ذميان.

د هغه هېواد له سوداګرو څخه چې تړون ورسره شوی، په هغه اندازه ګمرکي مالیات اخیستل کېږي، څومره چې د تړون په مادو کې راغلي وي او دولت لاسلیک کړی وي.

د محاربو دولتونو پر سوادګرو په هغه اندازه ګمرکي تعرفه وضعه کېږي، څومره چې دوی زموږ پر سوداګرو وضعه کړې وي. دغه راز د بالفعله محاربو دولتونو (چې موږ له هغوی  سره د جګړې په حالت کې یو) سوداګر زموږ خاورې ته له راننوتلو څخه منعه دي، ځکه له دوی سره زموږ اړیکه د حقیقي جګړې اړیکه ده.

ستاسې ورورعطاء بن خلیل ابو الرشته

 

 

د مطلب ادامه...

په اسلامي هېوادونو کې واکمن دولتونه د کفارو په خدمت کې دي

  • خپور شوی په سیاسي

(ژباړه)

الله سبحانه وتعالی د اسلام دین رالېږلی، تر څو د انسان اړیکه له خپل ځان، الله تعالی او نورو کسانو سره تنظیم کړي. دغه راز الله سبحانه وتعالی د انسان ستونزې په یوه مبدا پورې تړلي، چې عقیده ده او له هغې څخه یو نظام راپورته شوی. دغه اړیکې یې له خالق سره د عباداتو، له نورو کسانو سره د معاملاتو او ژمنو او همدارنګه له خپل ځان سره د خوراک، پوښاک او اخلاقو له لارې تنظیم او وړاندې کړې دي. الله سبحانه وتعالی د دغو چارو د پلي کولو لپاره پر خپلو بنده ګانو د یوه اجرایي بنسټ تاسیسول فرض کړي دي، څو د دغو چارو د تحریف مخنیوی او ساتنه یې وکړي. دغه راز دا نهاد د دې لپاره رامنځته کوي چې نړیوالو ته دغه پیام ورسوي. یاد بنسټ د یوه بنسټیز دولت په چوکاټ کې وړاندې کېږي، چې مبدا عقیده وبولي او منګولې پرې ټنیګې کړي. هغه اسلامي دولت چې رسول الله صلی الله علیه وسلم تاسیس کړی و، د مبدایي دولت تر ټولو ښه بېلګه ده. هغه دولت چې په کورنیو چارو کې یې اسلام پلی او د دعوت له لارې یې بهر ته ولېږداوه او همدارنګه ۱۳پېړۍ یې دوام پیداکړ. بالاخره مسلمانانو د یوه داسې نظام په سترګه نه ورته کتل چې ستونزې یې حلوي، ترې لرې شول، نو دغه دولت د کفارو او د هغوی د مزدورانو په وسیله له منځه ولاړ.

کله چې اسلامي دولت له منځه ولاړ، نو غربي کفارو په اسلامي خاورو کې داسې مزدور او د خپل ځان تابع نظامونه رامنځته کړل، چې له عقیدې او د امت له نظام سره یې هېڅ ډول اړیکه نه درلوده. دا دولتونه د یوه مبدایي نظام د رامنځته کېدو له وېرې رامنځته شول او همدارنګه د هغو مزدورانو لپاره د مکافاتو په خاطر جوړ شول، چې له خپل امت او مبدا کرکه لري. دا مزدوره طبقه خپلو بادارانو ته تر ټولو غوره ده، چې په قدرت کې باید پاتې شي. د ال سعود شاهي او د ایران جمهوري دولت یې تر ټولو ښې بېلګې دي.

د ال سعود شاهي دولت د انګلیس په واسطه رامنځته شو او دغه راز نور یې د یهودو په وسیله په فلسطین کې جوړل شول. کله چې د آل سعود شاهي دولت رامنځته شو، له امت او خپلې مبدې سره یې دوښمني پیل کړه. دغو دولتونو د عثماني خلافت پر مهال له کفري دولتونو سره مرسته وکړه او بالاخره اسلامي دولت له منځه ولاړ. که څه هم دغه دولتونه په لومړیو کې د اسلام په جامه کې راپورته شول، خو له اسلام سره یې خپل خیانت ته دوام ورکړ. خپل قدرت یې ټینګ کړ او وروسته یې پر خپل ځان په دې دلیل هر ډول قیام او نیوکې منعه کړې چې ولي الامر دي. زه هغو کسانو ته حیران یم چې لاهم ناپوه دي، په ذهن کې یې همدغه مفکوره شته، په داسې حال کې چې دا روښانه ده، چې د آل سعود دولت د امریکا امر منونکی دی او د امریکا پلانونه عملي کوي. لکه په یمن کې د امریکا په غوښتنه د «پرېکنده طوفان» په نامه عملیات، چې پر مخ یې وړي. دغه پلان هم خپل پیروان لري او اوسمهال موږ د دې شاهدان یو چې یاد پلان د حوثیانو په مرسته د انګلیس د مزدورانو کمزوري کولو لپاره و او همدارنګه د امریکا نفوذ یې هلته زیات کړ.

د دې تر څنګ، د فلسطین په اړه د آل سعود دریځ هم ټولو ته روښانه دی، چې د یهودو ملاتړ کوي او د امریکا پلانونو عملي کوي. د سعودي ولي عهد محمد بن سلمان ذی اتلانتیک امریکایي ورځپاڼې ته وویل: «یهودیان حق لري چې د خپل ملي دولت تر څنګ او د خپلو نیکونو په خاوره کې ژوند وکړي. دغه راز هر ملت د دې حق لري، چې په سوله او ارامۍ کې ژوند وکړي.» د بن سلمان خبرې هغه حقایق ښکاره کوي، چې ډېره موده د پردې تر شاه پاتې وو. هغه زیاته کړه: د آل سعود حاکمان هېڅلکه د امت د دوښمنانو دوښمن نه وو. هغوی پخپله د امت او د امت د قضیو پر وړاندې جنګېدلي دي. دغه حاکمان انګلیس او امریکا ته په مزدورۍ کې په مختلفو وختونو کې متفاوت و، خو له امت سره د خیانت او د امت دوښمنانو ته د خدمت لپاره یې یو نظر درلود، که د مسلمانانو د وژنو او شمتنیو د لوټولو په بیه هم تمامېده.

دغه راز هغه کسان چې د ایران سیاست څاري، پر دې ښه پوهيږي، چې دغه سیاست هم د آل سعود غوندې دی او دواړه له اسلام سره په مبارزه کې برابر دي. ایران په سیمه کې د امریکا له سیاست سره مساوي پر مخ ځي. دغه راز ایران په سیمه کې د امریکا د مرکزي نقطې حیثیت لري. امریکا د عراق، سوریې، یمن، افغانستان، لبنان  او ځینو نورو هېوادونو په چارو کې پر ایران باور لري. ایراني رهبرانو څو ځلې له امریکا سره په همکارۍ اعتراف کړی، دغه راز د افغانستان او عراق په نیولو کې یې هغوی ته زمینه مساعده کړه. د مقاومت شعارونه یې یوازې دروغ دي. د بېلګې په توګه، په لبنان کې یې د هغوی له پوځ څخه بېل د خپل مذهب له پیروانو پوځ جوړ کړی او وسلې یې ورکړې دي. د لبنان دولت دغه حزب له غړو او وسلو سره په رسمیت پېژندلی او بل هېڅ دا ډول حزب یې په رسمیت نه دی پېژندلی. موږ پر دې پوهېږو چې د لبنان واکمن نظام سیکولر دی او امریکا او فرانسې په خپل منځ کې وېشلی دی. د ایران حزب په لبنان کې د سوریې له حاکم نظام سره مرسته وکړه، خو امریکا د بشار اسد په ملاتړ په سوریه کې د لبنان د برید مخه ونه نیوله. ایران او ایراني ملېشو د بشار اسد (د امریکا مزدور) ته د شام په ورګرځولو کې زیاتې مرستې وکړې. دغه مرستې یې د ترکیې، روسیې او سعودي په همکارۍ ور ورسولې. یاد ټول هېوادونه په شعارونو او بیانیو کې متفاوت دي، خو موخه ټوله د امریکا پر پله تګ دی. له ایران سره د حوثیانو اړیکه تر لمر هم روښانه ده. امریکا د ایران په وسیله له حوثیانو سره د وسلو او پوځي زده کړو مرسته وکړه، څو په زور د یمن چارې کنټرول کړي. ځکه امریکا په دې پوهېږي، چې د سیمې اکثره سیاستوال د انګلیس په لاس جوړ شوي دي.

هغه کسان چې سیاسي حالت له نېږدې څاري او د امت او اسلام مخلصین دي، پر دې ښه پوهیږي چې دغه نظامونه د اسلام او مسلمانانو قاتلین دي، ځانونه یې مسلمانان ښودلي او یوازې په شعارونو ناپوه خلک غولوي. واقعیت دا دی، چې دوی د کفارو په خدمت کې دي، په ښکاره د فلسطین د ازادۍ شعارونه ورکوي، خو په حقیقت کې له کومه وخته چې رامنځته شوي، د فلسطین پر وړاندې جنګېدلي دي.

له دغو دوو دولتونو برعکس، مبدایي دولت به د امت هېڅ امر هېر نه کړي، ځکه پر دې ښه پوهېږي، چې بقا یې د مبدې په بقا کې نغښتې ده. له دې اړخه مبدایي دولت تل داسې کرښې باسي او داسې لارې جوړوي چې په ټولو برخو اقتصادي، پوځي، ساینسي او د زده کړو په برخو کې د دنیا رهبر پاتې شي. هېڅکله نه غواړي په نړیوال ډګر کې دویم ځای ولري او هېڅکله یې په زړونو کې د اسلام له دوښمنانو وېره نه وي. پر اسلام منګولې لګول، مبدایي او پوره د اسلام پلي کول د رهبرۍ او پرمختګ لومړۍ کرښې ته خپل پیروان رسوي، لکه څنګه چې پخوا د اسلامي خلافت په وخت کې و. اسلامي دولت به په خپل سیاست کې له هېڅ کوم دولت څخه پیروي ونه کړي. دغه راز تل به د ژوند په ټولو برخو لکه، حکومتولۍ، اقتصاد، زده کړو، داخلي او بهرني سیاست کې اسلام پلی کړي.   

دا به فکري حماقت وي چې اسلام یوازې په فردي عباداتو، خیریه کارونو او ځینو نورو خلاصه کړو. سره له دې چې دا کارونه لوی اجر لري، خو دا د ستر اسلام یوه کوچنۍ برخه ده. په ځینو برخو کې د اسلام خلاصه کول، د مزدورو نظامونه قوي کول دي، چې په حقیقت کې دا لویه جفا او د الله سبحانه وتعالی ستر عذاب تر شاه لري. دغه لویه ګناه دعوت او په ټولیزه توګه د اسلام پلي کول له منځه وړي. دغه دعوت هغه مهال بریالی کېږي، چې د نبووت پر تګلاره وي. هغه طریقه چې د امت له عقیدې څخه اخیستل شوې، تر څو د امت قدرت بېرته رامنځته کړي او راشده ثاني خلافت تاسیس شي. په دغه وخت کې به امت نهضت تر لاسه کړي. نو د حزب التحریر ځوانان د دغه دولت د ایجاد لپاره سیاسي کار کوي، شپه او ورځ له تاسو څخه غواړي چې له دوی سره په دغه کار کې یو ځای شئ.

لیکوال: علی القاضي ـ ولایه یمن

د حزب التحریر مرکزي مطبوعاتي دفتر ته

ژباړن: حبیب الله حبیب

د مطلب ادامه...

د بدن غړي پيوندول، د مړي جسد ازمويل او اختلاط په اړه شرعي حکم

  • خپور شوی په فقهي

لطفي فقيه ته:

پوښتنه:

د حزب التحرير له امیر څخه څو پوښتنې:

 السلام عليکم ورحمة الله وبرکاته!

لومړۍ پوښتنه: په هغه کتابګوټي کې  چې "د مصنوعي القاح - د بدن د غړي پيوندولو... په تړاو د شریعت حکم" په اړه شیخ عبدالقديم زلوم (رحمه الله) ليکلی دی، راغلي چې د حزب التحرير له نظره له جسد څخه ژوندي وجود ته د غړو لېږد حرام دی. له دې پرته چې دې ته پام وشي، چې یاد غړی د یوه کس د حتمي مرګ مخه نیسي. د زړه پيوندول يا د یوې ناروغۍ درملنه لکه د سترګې د قرينې پیوند. له دې کتابګوټي او فقهي دوسيې څخه داسې جوتېږي چې د جسد ازموينه هم حرامه ده.

زما د مالوماتو له مخې اسلام خلک د درملنې څېړلو ته هڅولي دي. ان که درمل له یوې حرامې سرچینې هم وي، لکه په درملو کې په کمه کچه الکول.

دویمه پوښتنه: د جسد ازموينې حرمت د طب محصلين د انسان د جسد په تړاو له پوهې او زده کړې څخه محروموي؛ دوی به څه ډول خپل کارونه او جراحي عمليات سرته ورسوي، په داسې حال کې چې دوی د انسان د جسد په اړه ونه پوهیږي؟ د جسد ازموينې حرمت د عدلي طب ډاکتران د جرم د څرنګوالي له معلومولو څخه راګرځوي، چې جرم څه ډول تر سره شوی دی. له همدې امله د هغو مالوماتو ورکولو مخه نيول کېږي چې پر بنسټ يې پوليس د جرم په څرنګوالي پوهېږي او یا د جرم په تفکیک کې مرسته ورسره کوي.

زه غواړم د اختلاط په اړه د اسلام په ټولو احکامو پوه شم، ډېره مننه.

لطفي فقيه؛ په تونس کې فارمسېسټ

۲۰۱۸/۱۱/۱۱

ځواب:

وعلیکم السلام ورحمة الله وبرکاته!

مخکې له دې چې ستا پوښتنو ته په ځانګړي ډول لومړۍ او دویمې ته ځواب ووايم، غواړم دې ته اشاره وکړم چې شرعي احکام د دوی له دلایلو څخه اخيستل شوي دي. د مجتهد کار دا دی چې کله د احکامو پلټنه کوي، نو له شرعي نصوصو څخه استنباط کوي، ترڅو د شريعت په حکم پوه شي یا یې پر ځای يو داسې حکم استخراج کړي چې د مجتهد له نظره مناسب وي يا هم اړتیا وي ورته. د اجتهاد موخه دا ده چې داسې هڅه وشي، ترڅو شرعي حکم پیدا شي، نه عقلي حکم. دا ناسمه ده چې د شرعي حکم د استنباط پر مهال اړتیا ته وکتل شي او د داسې شرعي حکم پلټنه وشي چې د خلکو  اړتياوو یا غوښتنو ته ځواب ووايي. ځکه په دې ډول بيا دا د شريعت حکم نه، بلکې د عقل حکم دی. د اجتهاد پر مهال د اړتیا وړ څېړنه د دې لپاره ده چې شرعي حکم پیدا شي؛ که شرعي دلیل يو ځانګړي حکم ته په ځانګړې موضوع کې اشاره کوي، نو حکم هغه څه دی چې تبني شوی دی او د خلکو اړتياوې باید له شرعي احکامو سره سمې بدلې شي، نه دې شرعي احکامو خلاف. يا په بل عبارت، دا روا نه ده چې شرعي حکم ته دې د خلکو د اړتياوو او غوښتنو سره سم بدلون ورکړل شي يا دا چې دوی فکر وکړي دا یوه اړتیا ده. د دې پرځای باید د خلکو اړتياوې له شرعي حکم سره سمې بدلې شي، ځکه د الله سبحانه وتعالی حکم هغه څه دی چې بايد عمل پرې وشي.

اوس ستا د دریو پوښتنو ځواب ته راځو:

لومړي: د بدن د غړي پيوندولو په اړه ستا پوښتنه څرګنده ده. تا هغه دلایل کتلي چې د مړي له جسد څخه د غړو انتقال تحریموي. د چا وينه چې د ژوندي کس لپاره مقدسه ده، لکه څنګه چې یې د مصنوعي القاح په کتابګوټي کې یادونه شوې ده. د مړي له جسد څخه ژوندي وجود ته د بدن د غړو د انتقال د حرمت په اړه دوه دلایل شته چې په لاندې ډول دي:

۱. د مړي تر مرګ وروسته یې د جسد اختیار هېڅوک نه لري. د شرعي دلایلو له مخې نه مړی او نه یې هم وارثان د جسد اختیار لري. له همدې امله مړ شوی کس او وارثان یې دا حق نه لري چې د جسد يو غړی یې هدیه کړي، ځکه دا جسد نه د دوی ملکيت دی او نه يې دوی اختیار لري.

۲. د دې جواز نه شته چې د مړي د جسد تقدس دې تر پښو لاندې شي او یا دې کوم زیان ور ورسېږي او د دې جواز هم نه شته چې د مړي جسد دې ټوټه ټوټه شي. د لاندې دلایلو له مخې:

الف: د مړي د جسد د ټوټه کولو او  ماتولو د حرمت په تړاو،  «لاندې احاديث په صراحت سره وايي چې د مړي جسد د ژوندي جسد په څېر سپېڅلی دی. دا احاديث دا هم وايي چې د مړي د جسد سپېڅلتوب تر پښو لاندې کول او د هغه ټپي کول داسې حکم لري لکه د يو ژوندي جسد تقدس تر پښو لاندې کول او ټپي کول. نو، لکه څرنګه چې يو چا ته د دې جواز نه شته چې د يو ژوندي شخص پر جسد د معدې څېرلو، غاړې پرې کولو، سترګې ایستلو يا هډوکي ماتولو سره تېری وکړي، همدا راز د مړي پر وړاندې هم يادې کړنې ترسره کول ناروا دي. لکه څرنګه چې يو ژوندي شخص ته تکلیف رسول، وهل يا ټپي کول ناروا دي، په همدې ډول د مړي له جسد سره هم يادې کړنې ناروا دي» د لاندې احادیثو له مخې:

د مومنانو مور عايشه رضي الله عنها، له رسول الله صلی الله عليه وسلم څخه روايت کوي چې وايي:

«كَسْرُ عَظْمِ الْمَيِّتِ كَكَسْرِهِ حَيّاً»

ژباړه:  "د يوه مړه شوی شخص د هډوکي ماتول داسې دي لکه دی چې  ژوندی  وي او هډوکی یې مات شي."

 (دا ورایت امام احمد، ابو داود او ابن حبان کړی دی)

امام احمد له عمرو ابن حزم الانصاري څخه روايت کوي چې رسول الله صلی الله عليه وسلم زه په داسې حال کې وليدم چې پر يوه قبر مي تکيه کړې وه او راته وې ویل:

«لَا تُؤْذِ صَاحِبَ الْقَبْرِ»  ژباړه: د قبر څښتن مه ځوروه.

امام مسلم او احمد له ابوهريره رضي الله عنه څخه روايت کوي چې رسول الله صلی الله عليه وسلم وفرمايل:

«لَأَنْ يَجْلِسَ أَحَدُكُمْ عَلَى جَمْرَةٍ مُتَحَرِّقَةٍ خَيْرٌ لَهُ مِنْ أَنْ يَجْلِسَ عَلَى قَبْرٍ»

ژباړه: د يو چا لپاره غوره ده چې پر توده سکروټه کېني او خپل ځان وسوځوي، نه دا چې پر يوه قبر کښېني.

ب: د مړي د جسد د ټوټه کولو (مثله) په تړاو، د مړي سترګه ايستل يا په داسې ډول څېرل چې زړه، پښتورګی، ينه يا سږي یې وايستل شي او داسې چا ته پیوند شي چې اړتيا ورته لري دا چاره د مړي د جسد په ټوټه کولو (مثله) کې راځي او مثله په اسلام کې حرامه ده.

بخاري له عبدالله ابن زيد الانصاري څخه روايت کړی نوموړی وايي:

«نَهَى رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم عَنِ النُّهْبَى وَالْمُثْلَة»

ژباړه: رسول الله صلی الله عليه وسلم د لوټولو او بڼې بدلولو (مسخ کولو) څخه منعه کړې ده.

امام احمد، ابن ماجه او نسايي له صفوان بن عسال څخه روايت کوي، نوموړی وايي رسول الله صلی الله عليه وسلم موږ د سريې لپاره ولېږلو او راته ویې فرمايل:

«سِيرُوا بِاسْمِ اللهِ، وَفِي سَبِيلِ اللهِ، قَاتِلُوا مَنْ كَفَرَ بِاللهِ، وَلَا تُمَثِّلُوا وَلَا تَغْدُرُوا وَلَا تَقْتُلُوا وَلِيداً»

 ژباړه: په بسم الله او د الله سبحانه وتعالی د رضا په خاطر حرکت وکړئ. له هغه چا سره جګړه وکړئ چې پر الله اېمان نه لري. مثله مه کوئ، خيانت مه کوئ او ماشومان مه وژنئ.

د پورته ذکر شويو دلایلو له مخې، څرګنده شوه چې ژوندي کس ته د مړي د جسد د یو غړي انتقال ـکوم چې وينه يې سپېڅلې ده ـپه شريعت کې حرام دي.

په شريعت کې دا نه دي راغلي چې په حرامو سره درملنه روا ده لکه، په الکولو درملنه. ځکه نو د دې جواز هم شته چې د مړي څخه دې ژوندي کس ته یو غړی انتقال شي، ان که ياد انتقال حرام هم وي؛ دا نا سمه ده. ځکه په شريعت کې په حرامو او ناولو شیانو سره درملنه په هغه صورت کې جواز لري چې د ګناه يا نورو ته د زيان رسولو لامل نه شي. ابن ماجه له طارق ابن سوید الحضرمي له قوله وايي:

«قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ بِأَرْضِنَا أَعْنَابًا نَعْتَصِرُهَا فَنَشْرَبُ مِنْهَا قَالَ لَا فَرَاجَعْتُهُ قُلْتُ إِنَّا نَسْتَشْفِي بِهِ لِلْمَرِيضِ قَالَ إِنَّ ذَلِكَ لَيْسَ بِشِفَاءٍ وَلَكِنَّهُ دَاءٌ»

ژباړه: ما وویل اې د الله رسوله! زموږ په ځمکه کې انګور شته چې موږ یې نښتېځو (تر څو شراب ترې جوړ شي) ایا موږ یې څښلی شو؟ ده صلی الله عليه وسلم وفرمايل: نه. ما پوښتنه تکرار کړه او ومې ويل: موږ د ناروغ درملنه پرې کوو. ده صلی الله عليه وسلم وفرمايل: شراب درملنه نه ده، بلکې ناروغي ده.

دا د ناولو شيانو يا حرامو «الکول» د حرمت دلیل دی، که څه هم رسول الله صلی الله عليه وسلم د ناولو شيانو د کارولو اجازه ورکړې ده لکه؛ د اوښ متيازې

«أَنَّ نَاسًا مِنْ عُرَيْنَةَ اجْتَوَوْا الْمَدِينَةَ فَرَخَّصَ لَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَنْ يَأْتُوا إِبِلَ الصَّدَقَةِ فَيَشْرَبُوا مِنْ أَلْبَانِهَا وَأَبْوَالِهَا...» ژباړه: د عرينه له قبیلې څخه ځينې خلک مدينې ته راغلل او د مدينې له اب او هوا سره یې توافق نه درلود، نو رسول الله صلی عليه وسلم دوی ته اجازه ورکړه چې د اوښانو ګورم (د زکات اوښان)  ته لاړ شي او دوی د هغوی شيدې او متيازې (د درملو په توګه) وڅښلې. [بخاري له انس رضي الله عنه څخه دغه روايت کړی دی]

دوی مدينې ته راغلل او د دوی وجود د مدينې له اب او هوا سره توافق نه درلود او ناروغ شول، نو رسول الله صلی الله عليه وسلم دوی ته د ناولو شيانو د کارولو اجازه ورکړه، یعنې د اوښ ميتازې د درملو په توګه. همدا راز رسول الله صلی الله عليه وسلم په درملنه کې د حرامو اجزاوو د کارولو اجازه ورکړې ده لکه، د نارينه وو له لوري ورېښمین ټوکر اغوستل. د ترمذي او احمد اخراج او ترمذي د انس رضي الله عنه خبره را نقلوي:

«أَنَّ عَبْدَ الرَّحْمَنِ بْنَ عَوْفٍ وَالزُّبَيْرَ بْنَ الْعَوَّامِ شَكَيَا الْقَمْلَ إِلَى النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم فِي غَزَاةٍ لَهُمَا، فَرَخَّصَ لَهُمَا فِي قُمُصِ الْحَرِيرِ. قَالَ: وَرَأَيْتُهُ عَلَيْهِمَا» ژباړه: عبدالرحمن بن عوف او زبېر بن العوام رسول الله صلی الله عليه وسلم ته د جګړې پر مهال له سپږو څخه شيکايت وکړ. نو ده صلی الله عليه وسلم دوی ته د ورېښمينو جامو په تن کولو اجازه ورکړه. ده (انس رضي الله عنه) وويل: ما دوی وليدل چې دا جامې يې اغوستې وې.

پورته ياد شوي دوه حديثونه د دې نښې (قرينې) دي چې د ابن ماجه په حديث کې حراموالی قطعي نه دی، په دې مانا چې په ناولو او حرامو شیانو سره درملنه مکروه ده.

دا دلایل ښيي چې شريعت په ناولو او حرامو شیانو سره درملنې ته جواز ورکړی دی او دا ډول درملنه یې د مکروهاتو په ډله کې راوستې ده، خو په ناولو شیانو سره درملنه "د اوښ متيازې" او په درملنه کې د حرامو توکو کارول "د وريښمينو جامو اغوستل" په هغو حرامو باندې د درملنې سره توپیر لري چې پر نورو باندې د تیري په مټ ترسره کېږي. وروستۍ ډول درملنه د استثنا په ډله کې نه راځي، يعني په حرامو سره درملنه د بېل واقعيت له مخې. د بېلګې په ډول، ايا په شريعت کې دا روا ده چې پر يو ژوندي شخص دې تېری وشي او پښتورګی یې په زور وايستل شي، ترڅو  د يو داسې ناروغ درملنه پرې وشي چې پښتورګي ته اړتيا لري (لکه څرنګه چې د دوی په اصطلاح د درېيمې نړۍ هيوادونو ماشومان او لويان د دې لپاره تښتول کېږي، ترڅو د بدن غړي یې د پیوند په موخه وايستل شي او د دوی په اصطلاح د پرمختللو هيوادونو ناروغانو ته پيوند شي) البته ځواب دا دی چې دا کار له دې امله حرام دی، چې د نورو پر حقونو تېری کېږي. هغه حرام توکي چې د درملنې لپاره کارول کېږي په هغو حرامو کې نه راځي چې پر نورو د تېري کولو ښکېلتيا پکښې وي، ځکه په حرامو سره د روا والي دلیل پر دې د پلي کېدو وړ نه دی. له همدې امله د داسې درملنې جواز نه شته چې د مړي پر جسد تېری پکښې کېږي او يو غړی یې ژوندي کس ته انتقالېږي، ځکه دا کار حرام ګڼل شوی دی او په دې کار سره د مړي د جسد بې حرمتي کېږي او د استثنا په حالت کې په حرامو سره د درملنې دلیل دلته د پلي کېدو وړ نه دی.

دویم: د اناټومۍ په تړاو ستا پوښتنه او دا چې حرمت یې د طب محصلين د انسان د وجود په اړه د پوهې او زده کړې څخه محروموي، نو دوی به خپل کارونه څه ډول مخ ته وړي!؟ او بل دا چې د دې حرمت له وجې د عدلي طب ډاکټران د جرم په پېژندلو کې پاته راځي او د هغو مهمو معلوماتو مخه نيسي چې د پوليسو سره د حقايقو په موندلو کې مرسته کوي.

زما وروره! د مړي د جسد سپړلو د مخنيوی په تړاو ګڼ شرعي دلایل راغلي دي چې پورته ذکر شول. له همدې امله د مړي د جسد اناټومي په شريعت کې حرامه ده، ځکه دا پر مړي تېری دی، پرته له دې چې نور توجيهات په نظر کې ونيسو. د دې لپاره چې دا موضوع ښه روښانه شي، زه له تا څخه پوښتنه کوم: ايا زده کوونکو ته د انسان په جسد د پوهېدلو لپاره د دې جواز شته چې د يو ژوندي انسان پر جسد تېری وکړي او له وژلو پرته یې پر ټوټو ووېشي، لکه د خيټې پرانيستل او داخلي غړو سپړل؟ ستا ځواب به هرو مرو نه وي. دا به ناروا ګڼئ چې د يو ژوندي انسان پر جسد دې تېری وشي؛ نو بیا ولې تا ته دا پوښتنه پيدا کېږي چې د يوه مړي پر جسد دې تېری وشي او رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمايي: «كَسْرُ عَظْمِ الْمَيِّتِ كَكَسْرِهِ حَيّاً» ژباړه: د مړي هډوکي ماتول کټ مټ داسې دي لکه دی چې ژوندی وي او هډوکي یې مات شي.

د شريعت احکام بايد جدي ونيول شي، د دې جواز نه شته چې د هر ډول دلايلو لپاره دې بدلون ورکړل شي.

د طب د محصلينو د درسونو او د انسان د جوړښت په تړاو د زده کړو لپاره ډېرې جايزې وسيلې شته: سربېره پر دې مسلمانان بايد عصري او پرمختللو میتودونو ته وده ورکړي، ترڅو محصلين په ښه توګه د جسد د سپړلو پرته د انسان جسد تشخيص کړي، د بېلګې په ډول، د داسې کمپيوټري پروګرامونو وده او پراختیا چې په مټ یې زده کوونکي وکولی شي چې د انسان د بدن غړي په دری بعدي بڼه په برقي ډول وپېژني... او داسې نور، يا هم د عکاسۍ له داسې وسيلو څخه ګټه واخلي چې د انسان د وجود له بهر څخه د انسان دننه برخه وښیي او داسې نور، البته د عصري تکنالوژۍ څخه په ګټنې. د يادونې وړ ده چې ځينو د طب محصلينو ما ته ويلي چې دوی د انسان د جسد ازموينې څخه په زده کړو کې ډېره ګټه نه ده اخیستې، په ځانګړې توګه کله چې ټوټه شوي جسدونه پر برخو ووېشل شي چې له امله یې د د وينې د رګونو او عضلو په ماهیت کې بدلون راځي او دا د ژوندي جسد له ماهيت سره یې ډېر توپیر لري.

دا د جرم پېژندنې له سپړلو سره ورته دی، دا نا سمه ده چې د مړي پر جسد دې ازموينه ترسره شي، ځکه الله سبحانه وتعالی دغه کار حرام کړی دی، لکه څه رنګه چې د جرم معلومولو په موخه د متهم شکنجه حرامه شوې ده. حللاره دا ده چې له روا وسايلو او طريقو څخه کار واخيستل شي، ترڅو حقايق معلوم شي، نه دا چې د شريعت احکام تر پښو لاندې شي او د مړي د جسد بې احترامي وشي. دغه راز د مړي درناوی د هغه په ښخولو کې دی.

درېیم: د نر او ښځې د اختلاط په اړه ستا پوښتنه؛ دا یوه مبهمه پوښتنه ده. تاسو د اختلاط په اړه د شريعت د ټولو احکامو په اړه پوښتنه کړې ده! دا به غوره وای چې د يوه ځانګړي شي په تړاو مو پوښتنه کړی وای، ترڅو موږ ځواب درکړی وای. خو بيا هم زه تاسو ته د اختلاط په تړاو زموږ د پخوانيو ځوابونو یوه برخه دلته راوړم، ښايي ستا د پوښتنې ځينو اړخونو ته ځواب وويلی شي. که کومه ځانګړې موضوع بې ځوابه پاته شي، نو بيا يې راته ولېږه.

د ۲۰۱۰/فبروري/۲۸ نېټې په خپره شوې پوښتنه او ځواب کې داسي راغلي:

«په اسلامي ژوند کې د نارینه او ښځو شتون د رسول الله صلی الله عليه وسلم له لوري او د شرعي دلایلو پر مټ تایید شوي، چې له مخې یې د نارينه او ښځو ترمنځ اړیکې تنظيم شوي دي. دا ټول په ډېر واضح ډول ښودل شوي دي او پر يادې موضوع تر يوه زيات ځوابونه خپاره شوي دي. موږ هيله لرو چې ياده موضوع به ګونګه نه وي.»

خو بيا هم د الله سبحانه تعالی په خوښه به د دې پوښتنې په ځواب کې نور تفصيل هم وړاندې کوم په دې هیله چې په دې موضوع کې نور ابهام پاته نه شي:

د عامه ژوند مانا په عامه ځایونو کې د نارينه او ښځو شتون دی، چې دغو ځایونو ته د داخلېدو پر مهال د اجازې اړتيا نه پېښېږي. په دې اړه شرعي احکام راغلي چې له مخې یې نارينه او ښځې په عامه ځایونو کې تنظيمیږي.

شخصي ژوند مانا هغه ځايونه چې د داخلېدو لپاره يې اجازې ته اړتيا شته، لکه کورونه. په دې اړه هم شرعي احکام شته چې له مخې یې په شخصي ځایونو کې د نارينه او ښځو شتون تنظيمیږي.

شخصي ژوند (کورونه) واضح دي او زياتو توضيحاتو ته اړتيا نه لري. ښځې له خپلو محارمو سره هلته ژوند کوي او پردي کسان نه وي، پرته له دې چې په اړه یې یو نص راغلی وي او یو ځانګړی حالت وي لکه صله رحمي. د دې جواز شته چې نارينه خپلوان له ښځينه خپلوانو سره وویني، البته که محارم هم نه وي. لکه څنګه چې يو نارينه د کاکا زوی د کاکا له ښځينه لور سره د اختر په رخصتيو کې ویني، البته دا شی پکې شرط دی چې ښځه به يوازې (خلوة) نه وي او عورت به يې پټ وي، د بېلګې په ډول ياد کس له خپل پلار يا کاکا سره د صله رحمۍ له مخې د دې کور ته ځي او ورسره ویني په داسې حال کې چې دغه ښځه د ده محرمه نه ده.

د عامه ژوند په تړاو، که د ښځو او نارينه وو ترمنځ د يوې ناستې اړتيا پېښه شي چې شريعت جواز ورکړی وي، دغه ناسته باید په داسې ډول ترسره شي چې شريعت تاييد کړې وي او د شريعت تاييدېدل دا مانا چې په شريعت کې د دې ډول مجلسونو د تنظیم په اړه احکام راغلي وي لکه په لاندې ډول:

۱. که د شرعي اړتیا له مخې د دوی تر منځ ګډه ناسته اړینه وي، نو د نارينه او ښځو د قطارونو بېلوالی فرض دی. که يادې ناستې د يوه هدف لپاره وي لکه، د نارينه وو او ښځو شتون د لمانځه، زده کړو، د دعوت په اړه خبرو اترو يا د دعوتي فعاليتونو عمومي تنظيم. په دغو صورتونو کې، نارينه باید له ښځو سره په داسې ډول حضور پیدا کړي چې د قطارونو بېلوالی یې تر منځ شتون ولري او دغه کار ته د ځانګړي حکمونو پر بنسټ کله ناکله عامه ژوند وايې، يعني د نارينه وو او ښځو ترمنځ د ناستې لپاره يوه ځانګړې طريقه شته.

۲. اړینه (فرض) نه ده چې په هغو عامه ځایونو کې قطارونه بېل شي چې شریعت پکې د نارینه او ښځو شتون ته اجازه ورکړې ده، که څه هم اختلاط د بېلا بېلو موخو لپاره وي لکه، په مارکيټونو، سړکونو، عامه پارکونو يا عامه بسونو کې د نارينه وو او ښځو شتون. دا په دوه ډوله دي:

الف: ځينې چارې له اختلاط پرته نه شي ترسره کېدای، یعني اختلاط په دې مانا چې يو بل ته نژدې کېدل او خبرې کول، لکه په بازارونو کې پير او پلور. دغه ډول اختلاط روا دی.

ب: ځينې چارې داسې هم شته چې له اختلاط پرته سرته رسېدای شي، یعني له اختلاط او يو بل ته د نژدې پاته کېدلو او خبرو پرته، لکه په عامه بسونو، عامه پارکونو او سړکونو کې د تېرېدلو پر وخت يادې چارې ترسره کېږي. په دغه حالتونو کې د نارينه او ښځو شتون له اختلاط پرته زیات دی پرته له دې چې يو بل ته نژدې پاته شي او خبرې سره وکړي. که څه هم دوی په يوه ځای کې دي، خو هر يو خپل مقصد لري او له یو بل سره خبرې نه کوي، لکه پر سړکونو تېرېدلو، په پارکونو کې کېناستل او عامه بسونو کې د سپرېدلو پر مهال هر يو خپلې موخې لري.

لکه څرنګه چې تاسو یې وینئ، په شخصي او عامه ژوند کې د نارينه او ښځو د شتون په تړاو احکام بشپړ واضح شول:

شخصي ژوند (کور)، هغه چې د داخلېدو لپاره اجازې ته اړتيا لري او عامه ژوند هغه چې د داخلېدو لپاره اجازې ته اړتيا نه شته. له همدې امله خو په عامه ژوند کې د قطارونو د بېلوالي اړتيا شته، خو په ځینو حالتونو کې بیا اړتیا نه شته چې د نارینه او ښځو قطارونه بېل شي، همدارنګه په عامه ژوند کې ښایي اختلاط جواز ولري لکه، يو بل ته نژدې کېدل او خبرې کول. داسې اختلاط هم شته چې یو بل ته نژدې کېدل او خبرې کول پکې ناروا دي، په دې صورت کې له خبرو کولو پرته نر او ښځې په یو ځای کې حضور پیدا کولای شي، خو د خبرو کولو جواز نه لري... پای

هيله ده چې همدورمه به بس وي.

د ۲۰۱۱/فبروري/۶ مې نېټې د پوښتنې په ځواب کې راغلي:

... خو په پوځ کې به ښځينه روغتياپالانې وي، چې په جګړو کې د زخمیانو درملنه کوي. ويل کېږي چې رسول الله صلی الله عليه وسلم ښځو ته اجازه ورکړې وه چې د جګړې ډګر ته لاړې شي، ترڅو د زخميانو پالنه او درملنه وکړي، ځکه نو د درملنې په صورت کې یې یوځای والی روا دی. بخاري په «الادب المفرد» او «التاريخ الصغير» کې د الباني په صحیح سند او هغه له محمود ابن لبيد څخه روايت کړي دي، وايي:

«لَمَّا أُصيبَ أَكْحَلُ سَعْدٍ يَوْمَ الخَنْدَقِ فَثَقُلَ، حَوَّلوهُ عِنْدَ امْرَأَةٍ يُقالُ لَها: رُفَيْدَة، وَكانَتْ تُداوي الجَرْحى، فَكانَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم إِذا مَرَّ بِهِ يَقولُ: كَيْفَ أَمْسَيْتَ؟ وَإِذا أَصْبَحَ: كَيْفَ أَصْبَحْتَ؟ فَيُخْبِرُهُ» ژباړه:  کله چې د خندق په غزا کې د سعد سترګه ژوره ټپي شوه، دوی سعد د يوې ښځې کور ته چې رفیده نومېده د درملنې په موخه يووړ. کله چې رسول الله صلی الله عليه وسلم تېرېده نو پوښتنه به يې کوله چې ماښام څنګه وې او کله چې به سهار و نو پوښتنه یې ځنې کول، نن سهار څنګه يې؟ او په دغه ډول به يې د ده خبر اخيسته.

رفيده د اسلم له قبیلې څخه وه او د زخميانو درملنه به يې کوله.

يوځای والی (اختلاط) لکه څرنګه چې مخکې يادونه وشوه؛ د پردي نارينه وو او ښځو ترمنځ له اړتيا پرته هره ناسته د دې ایجاب کوي چې له شریعت څخه باید جواز ترلاسه کړي، که د دوی لیدل له ناستې پرته ناشوني وي، لکه په دغه حالت کې چې اړتیا یې نه شته، ناروا ده. خو که د ناستې اړتيا وه، په شريعت کې یې باید د جواز پلټنه وشي، که اړتيا داسې وي چې له ناستې پرته نه پوره کېږي، نو په دې صورت کې جواز ورکول کېږي.

په شريعت کې ځیني دلایل شته چې د ځانګړو اړتياوو له مخې دې ډول ناستې ته جواز ورکوي،  هغه که په شخصي ژوند کې وي يا عامه ژوند کې، د بېلګې په ډول په شخصي ژوند کې له دوستانو سره ليدنه، په دې اړه شرعي دلایل شته چې د صله رحمۍ، ډوډۍ خوړولو او د ناروغ د پوښتنې اجازه ورکوي. په عامه ژوند کې په جګړو کې د زخميانو درملنه، بازارونو ته تګ، په مساجدو کې لمونځ، په ښوونيزو مرکزونو کې ګډون او حج کول؛ دغه ټول د شريعت له احکامو سره سم په دې شرط جواز لري چې د نارینه او ښځو ډلې سره بېلي وي، لکه په مساجدو او عامه لیکچرونو کې د ټولګيو بېلوالی يا د ټولګیو له بېلوالي پرته لکه په بازارونو او حج کې.

صله رحمي (د خپلوانو او دوستانو ترمنځ د اړيکو پالنه)؛ دا نه يوازې د محارمو دوستانو لپاره ده، بلکې د غیر محارمو دوستانو لپاره هم جواز لري، لکه د ښځینه کاکا لور صله رحمي (د نارینه کاکا زوی سره) د صله رحمۍ په اړه  "د اسلام ټولنیز نظام" کتاب وګورئ. له همدې امله دوستانو ته جواز شته چې د اختر په رخصتيو يا نورو مناسبتونو کې يو له بل څخه ليدنه وکړي او يو له بل سره کېني، خو د صله رحمي په موخه. يعنې د روغتيایي حالت پوښتنه يې وکړي، وضعیت یې ځان ته مالوم کړي، د ناروغ څخه یې ليدنه وکړي او د اړتیاوو په پوره کولو کې مرسته ورسره وکړي او داسې نور. خو د لوبو کولو لپاره نه شي سره کېناستلای، د بېلګې په ډول، مېلې ته ګډ تګ يا په باغ کې ګډه ناسته او بانډار. دا کار بیا ناروا دی. پای.

له همدې امله، له یوه بل سره د دوستانو ليدل، د نارينه او ښځو ګډ کېناستل په هغه صورت کې روا دي چې موخه ترې صله رحمي وي؛ ځکه ګډ کېناستل د دوستۍ او قرابت لپاره یوه اړتیا ده. که مجلس د صله رحمۍ له موضوع څخه بل لور ته ځي، نو ښځې دې په يوه خونه او نارينه دې په بله خونه کې کېني. د دې جواز هم شته چې د ډوډۍ خوړلو په وخت کې ګډ کېني او کله چې د ډوډۍ خوړلو پروګرام ختم شي، نو ښځې دې په يوه خونه او نارينه دې په بله خونه کې کېني.

[فَإِذَا طَعِمْتُمْ فَانْتَشِرُوا وَلا مُسْتَأْنِسِينَ لِحَدِيث] (الاحزاب:۵۳)

ژباړه: خو کله چې خواړه وخورئ، نو خواره شئ په خبرو کولو کې مه بوختېږئ.

 د صله رحمۍ او ډوډۍ خوړلو په تړاو ځينې دلایل شته. هغه ښځې چې عورت يې پټ وي او محرم يا خاوند يې حاضر وي خواړه ګډ خوړلای شي. لکه په ټولنيز نظام کې چې یې يادونه شوې ده. پای.

د هغې پوښتنې په ځواب کې چې د ۲۰۱۶/جون/ ۶نېټې خپور شوی داسې راغلي دي:

الف: يوځای والی (اختلاط) (د پردیو نارينه وو او ښځو ناسته) په هغه صورت کې حرام  دی، چې اړتيا یې نه وي او د شريعت له لوري جواز نه وي ورکړل شوی. خو که د ناستې اړتيا وي او شريعت اجازه ورکړي وي چې سره کېني، نو بيا جواز لري.

هيله لرم چې ستا د دریو پوښتنو ځواب به مې درکړی وي.

ستاسې ورور عطا بن خليل ابو الرشته

 

 

د مطلب ادامه...

سوریه، انقلاب او حزب

  • خپور شوی په سیاسي

حزب التحریر په ۱۹۵۵م کال کې کله چې په سوریه کې کار پیل کړ، همهاله یې دعوت هم ورسره پیل کړ. له هماغه وخته د سوریې زندانونه د حزب له ځوانانو خالي نه وو. دغه حزب د سوریې د ۱۹۷۹ـ ۱۹۸۲م په خونړیو پېښو کې هېڅ ډ‌ول برخه نه درلوده. ځکه مادي فعالیت  د دغه حزب له تګلارې سره په ټکر کې دی. د حزب فعالیت د رسول الله صلی الله علیه وسلم په طریقه د اسلامي دولت رامنځته کېدل دي. د سوریې نظام د ۱۹۹۹م کال په مني کې د حزب د غړو  نیول پیل کړل. دغه راز په ۲۰۰۴ او ۲۰۰۶م کلونو کې یې هم دغه کار تر سره کړ.

حزب د عربي پسرلي او په تونس، مصر، لیبیا او یمن کې د انقلاب هر کلی وکړ او په دې باور و، چې دغه پېښې پخپله رامنځته شوې دي... یادو پېښو مثبتې پایلې درلودې، ځکه هغه وخت خلکو له حکامو څخه وېره له منځه وړې وه. د ډېری خلکو شعارونه د اسلامي احساساتو له کبله وو. خلک پرته له دې چې د حکامو له ظلم څخه ووېرېږي، د تکبیر په ویلو سره پر مخ تلل. له همدې امله دغه خوځښت د خلکو په تشویق کې بریالی و او همدایې د پاکۍ یوازینی لامل و. خو له بله اړخه احساسات او عمومي تحرکات او چیغې پیل شوې، چې په اسلامي هېوادونو کې د داسې حرکتونو ځپل نفوذ لرونکو قدرتونو او د هغوی لاسپوڅو ته ډېر ساده و. اروپایي او امریکایي قدروتونه د هغو زده کړه ورکړل شوو کړیو په وسیله چې په انقلاب کوونکو کې یې نفوذ درلود، وکولی شو چې د دغه انقلاب مخه ونیسي. له دې لارې پر دې وتوانېدل چې د عربي پسرلي په خاورو کې له حاکمو نظامونو مننه وکړي او خپل نفوذ ته یې د همدغو کړیو له لارې د پلاستیکي جراحۍ په وسیله دوام ورکړ.   

هنگامی‌که انقلاب سوریه شعله‌ورشد، حزب برای رسیدن به هدف خود از این انقلاب نیز استقبال کرد؛ زمانی‌که متوجه شد انقلاب مردم سوریه، انقلاب مؤمنینی می‌باشد که ندای‌شان "لبیک یا الله... ای پروردگار آمادۀ خدمت گذاری هستیم... و ما لنا غیرک یا الله... ای پروردگار ما کسی را جز تو نداریم..." در حالی‌که از یک طرف آمریکا برای جلوگیری از تأسیس دولت اسلامی در تلاش بود تا از طریق شورای ملی، ائتلاف ملی، هیئت‌های مذاکره کننده و سپس دولت مؤقت، رهبریی را از مخالفان سکولار در خارج از کشور، برآن‌ها تحمیل کند.

کله چې د سوریې انقلاب راپورته شو، نو حزب هم خپلې موخې ته د رسېدو لپاره ملاتړ ترې وکړ. دغه راز کله یې چې دې ته یې پام شو چې د سوریې انقلاب د مومنینو انقلاب دی او غږ یې «لبیک یا الله... اې لویه خدایه خدمت ته تیار یو... ومالنا غیرک یا الله... اې لویه خدایه موږ له تا پرته بل څوک نه لرو...» دی. دا په داسې حال کې وه، چې له یوه اړخه امریکا د اسلامي دولت د تاسیس د مخنیوي په هڅه کې وه، څو د ملي شورا، ملي ائتلاف، مذاکره کوونکی پلاوی او وروسته لنډمهاله دولت له خوا له هېواد څخه بهر سېکولر رهبري پر هغوی وروتپي.

حزب له انقلاب لس ورځې وروسته په درعا ښار کې یوه بیانیه صادره کړه او په هغه کې یې له شر او غمیزې څخه د خلاصون په موخه د نظام پر وړاندې د مبارزې غوښتنه وکړه. حزب له امت څخه وغوښتل چې د الله سبحانه وتعالی د نظام د حاکمیت لپاره کار وکړي، چې تغییر یې بنیادي او داسې تغییر وي چې الله سبحانه وتعالی او رسول الله صلی الله علیه وسلم یې خوښوي. دغه راز له دې پرته تغییر به یې ناقص وي. حزب له امت څخه وغوښتل چې د اسلامي خلافت لپاره کار وکړي او د پخواني مزدور حاکم په څېر، حاکم او د پخوا په شان بل اساسي قانون باندې راضي نه شي. له کفارو او بهرنیانو څخه د خپلو امورو په تغییر کې مرسته ونه غواړي او همدارنګه هېچا ته اجازه ورنه کړي، چې له دغه بهیر څخه بهر یې په اړه خبرې وکړي. حزب التحریر له انقلابیانو وغوښتل چې خلافت اعلان کړي. که څه هم د حزب دې غوښتنې د یاد انقلابي خوځښت ډېری ملاتړي حیران کړي وو، خو حزب خپل دعوت ته دوام ورکړ او دعوت یې د خلکو د لاریونونو له لارې پراخاوه. هغه کړنې چې انقلاب یې خپل سمې موخې ته برابراوه؛ د نظام بنسټیز له منځه تګ، له غرب سره یې د اړیکو پرېکول او د اسلامي حاکمیت یعنې د خلافت تاسیس و.

د سوریې د انقلاب په اړه د حزب پرله پسې بیانونو د لاندې اساساتو پر بنسټ دوام درلود:

ـ د انقلاب ملاتړ

ـ د خلافت دولت د منځته راتګ پر لور د انقلاب سوق کول

ـ د بهرنیو توطیه کوونکو پر لاس د انقلاب د له منځه تلو او بې لارې کولو په اړه خبرداری؛ هغه کسان چې په بهر کې یې سیکولر مخالفین او ملیت پال رامنځته کړي وو.

ـ د بهرنۍ پوځي لاسووهنې ردول.

له شک پرته هغه څه چې په سوریه کې وشول او کېږي، د حق او باطل مبارزه ده. هغه هم په داسې حال کې چې شرق او غرب له دې څخه وېره لري، چې د انقلاب مسیر د اسلامي دولت پر لور نه کړي، له همدې کبله یې د دغه انقلاب پر وړاندې له هېڅ ډول دسیسې مخ وانړاوه. انقلاب ته د اسلامي جهت په ورکولو کې اصلي رول د حزب و. دغه راز دغو فعالیتونو د خلکو او رسنیو پام خپل ځان ته وراړولی و. هغه رسنۍ چې حزب یې په وسله والو فعالیتونو تورناوه، د دې ادعا یې کوله چې حزب پوځي جبهه لري. خو واقعیت دا دی چې حزب هېڅکله پوځي جبهه نه درلوده، بلکې حزب پوځي ځواکونونو ته د فکري فعالیت دعوت ورکاوه او ورته ویل یې چې د نظام له سقوط وروسته یې باید موخه د نبوت پر منهج د خلافت اعلان وي.

د سوریې انقلاب او په هغه کې د حزب د لاسووهنې په اړه چې د حزب له امیر شیخ عطا بن خلیل ابو رشته څخه پوښتنه شوې وه، هغه داسې ځواب ورکړی و: «زموږ کار همدا دی، په هر ځای کې چې د فعالیت زمینه راته مساعده شوې، زموږ طریقه نه ده پکې بدله شوې... دا هغه واقعیت دی چې له انقلاب مخکې او د انقلاب په جریان کې هم موږ پکې وو. خو دا چې انقلاب د دې زمینه مساعده کړه، چې خلک له امنیتي سازمانونو ونه وېریږي او حق ته غوږ ونیسي، کټ مټ لکه پخوا چې خلک له امنیتي سازمانونو نه وېرېدل. له همدې کبله اوسمهال د خلکو پام زموږ لوري ته شوی او زموږ ملایم او نرم قدرت د امت په منځ کې د نفوذ لامل ګرځېدلی دی. خو که ستاسو موخه په انقلاب کې لاسووهنه او د پوځي جبهې لرل وي، دا بیا کاملاً تېروتنه کوئ، ځکه موږ هېڅکله پوځي جبهه نه درلوده، نه مخکې له انقلابه او نه هم وروسته. زموږ حزب یو سیاسي حزب دی او مبدا یې اسلام دی. زموږ حزب د دعوت په پړاو کې مادي فعالیت نه کوي، د قدرت لرونکو د نصرت په لټه کې وو؛ هغه کسان چې د خلافت د تاسیس وس لري.»

کله چې د داعش سازمان د خلافت اعلان وکړ، نو د خلافت مفکوره ناڅرګنده شوه او د دې امکان و، چې دغه مفکوره د سوریې انقلاب پر وړاندې په یوه ظالمه مفکوره بدله شي، که څه هم الجزیرې او نورو رسنیو دغه موضوع پټه کړه، په انقلاب کې یې د حزب پر فعال رول پرده غوړوله او عامه افکار یې ډیموکراتیک تحول، د مدني دولت جوړولو، د ازادۍ او دې ته ورته موضوعاتو ته به یې کمپاین کاوه. د حزب امیر په خپله رسمي فېسبوک پاڼه کې د ډېرو خلکو پوښتنو ته دا ډول ځوابونه ورکړل: «د داسې خلافت اعلان په هېڅ وجه سم نه دی، ځکه هر سازمان، چې په هر ځای کې د خلافت اعلان کوي، باید طریقه د رسول الله صلی الله علیه وسلم په وي.

 له بله اړخه دغه سازمان باید په هغه ځای کې ځواک ولري، څو د امنیت له پلوه په داخل او بهر کې ځان پرې وساتي. دغه راز هغه ځای باید د دولت د کارونو د مخ ته وړلو لپاره مساعد وي... خو داعش په سوریه او عراق کې هېڅ ډول ځواک نه درلود، څو په داخل او بهر کې خپل امنیت ونیسي ان هغه څوک چې د خلیفه په حیث بیعت ورسره کېده، نه یې شوای کولی عام محضر ته راووځي. د خلافت له اعلان وروسته هم پټ و. نو د دغه سازمان له خوا د خلافت اعلان هېڅ مانا نه درلوده. اسلامي خلافت هغه عالي او دبدبه لرونکی دولت دی، چې د اسلامي شرعیت او د تاسیس لاره یې، په حاکمیت، سیاست، اقتصاد او نړیوالو اړیکو کې څرګنده ده... د خلافت اعلان کوم سوداګریز خبر نه دی، چې په ویبپاڼو او رسنیو کې خپور شي. دغه یو بې بنسټه اعلان و، چې په واقعیت کې د داعش دولت نه په لومړیو او نه هم په اخر کې کوم تغییر رامنځته کړ. دغه سازمان تر اعلان مخکې او وروسته د نورو وسله والو خوځښتونو په څېر یو وسله وال حرکت پاتې شو.

ان تر دې چې د حزب امیر د خپلو خبرو په دوام کې وویل: «هغه څه چې باید یاد شي، له دغه اعلان وروسته د خلافت په اړه منفي فکر و، په ځانګړې توګه د سطحي اشخاص په فکر کې. د سطحي اشخاصو په فکر د خلافت مفکوره له خپل لوړ مقام څخه راټيټه شوه. دا ډول خلافت یوه احساساتي پرېکړه ده، ځکه په یوه سیمه او یا کلي کې یو کس راپورته کېږي او خلافت اعلانوي او فکر کوي چې ښه کار یې کړی دی. دوی هغه څه چې مخکې باید پرې پوه شي، له اعلان وروسته ځان پرې پوهوي. د ښکاره قدرت نشت د دغو کسانو کار دی؛ هغه قدرت چې داخلي او بهرنی امنیت وساتي. په داسې حال کې چې دغه اعلان یوازې په فېسبوکپاڼو او نورو خبري رسنیو کې خپور شوی و او بس.»

د داعشي سازمان له خوا د خلافت اعلان، د خلافت مفکورې تحریف او د هغو کسانو په ذهنونو کې شک وراچول و چې له واقعي دعوت کوونکو سره یې د پام وړ علاقه پیداشوې وه. ځکه دغه اعلان یوازې د خلافت د موخې د مخشوشولو لپاره یوه پروژه وه. هغه مهال په سوریه کې شدید انقلابي حالت خلافت غوښت او سیکولري پروژه د له منځ تلو په حالت کې وه، ډېر کم کسان وو چې دا واقعیت یې نه شو درک کولی.

لنډه دا چې ډېری خلک د داعش په وسیله د خلافت د شکمن اعلان په اړه د حزب د دریځ په تړاو حیران شول. همدارنګه هغو کسانو ته چې له نېږدې او لېرې یې حالت او چارې څارلې، د حزب د دې دریځ نیونې حقانیت ورته ښکاره شو. په ځانګړې توګه کله چې دغه سازمان کارونه تر سره کړل او دغو کړنو د خلافت مفکورې په مخشوشولو کې لوی لاس درلود. یاد سازمان د نظام د نورو وسله والو ډلو پر وړاندې جګړې پیل کړې او نظام تر خپل ولکه لاندې سیمو کې ارام ژوند کاوه. په ورته وخت کې قضیه داسې ښکارېده چې په سوریه کې جنایت کوونکی نظام دی، چې غواړي د یوې سختې جګړې په پایله کې خپل خلک په خپله ولکه کې وساتي او له هغه وروسته داسې شعارونه واورېدل شول، چې دغه نظام له نړیوال ټرورېزم سره په جګړه کې دی!

حزب پر دې وتوانېد چې په سوریه کې د امریکا برنامې افشا کړي. سره له دې چې په ځينو مواردو کې د انقلاب په اړه د امریکا پر دریځ خلک وغولېدل او ګومان یې کاوه چې امریکا د انقلاب ملاتړ کوي، په داسې حال کې چې امریکا د بعثي جنایت کوونکي حکومت پلوې وه. د امریکا پلان د لاندې مواردو پر بنسټ و:

ـ د سکولار مخالفینو رامنځته کول، تر څو د هغوی حل لاره پر خلکو وتپي، چې له خلکو سره همکاري وکړي او دا د حل لارې یوه برخه وي.

ـ د خلکو له ذهنونو د سیاسي اسلام او اسلامي دولت مفکورې لېرې کول او ذهن یې د یوه مدني سیکولري دولت منلو ته رااړول.

ـ باید د امریکا له باور وړ پوځیانو؛ هغه چې د پوځ پخواني افسران و او اوس له پوځ څخه بېل شوي وو، یو نوی پوځ جوړ شوی وای. سره له دې چې د نظام او د هغه د څېرې په تغییر سره، ځینې د نظام مخالفې ډلې غولېدلې وې او نظام واقعیت ترې پټ کړی و. په ځانګړې توګه هغه کسان چې د ځینو شیانو ژمنې ورسره شوې وې. دا هغه ځواکمنه هسته وه، چې امریکا د خپلو پروژو د تحمیلولو لپاره کاروله.

ـ د نړیوالو ځواکونو لېږل، لکه افغانستان ته یې چې ولېږل. دا د دې لپاره چې د خپل سیاسي ملاتړي بهیر ملاتړ پرې وکړي او په سوریه کې نوی حاکمیت ورباندې ثابت کړي. دغه راز غوښتل یې چې دغه ځواکونه باید فعال جنګي ماموریت ولري او دا ماموریت به د خلافت د دولت له تاسیس څخه مخنیوی او له مسلمانانو سره پر جګړه به یې تمرکز کاوه.

ـ د قدرت د لېږد مدیریت او لار ورته هوارول؛ موخه یې دا وه، چې  د داسې لاسپوڅو یو حاکم هیت رامنځته کړي، چې د نظام په مخالف او موافق صف کې وي.

حزب د امریکا د دسیسو او برنامو پر وړاندې په ډېرې هوښیارۍ عمل کوي. حزب تل په دې هڅه کې دی، چې امت او انقلاب کوونکي د دوی او د دوی د دسیسو د شنډولو پر وړاندې راپورته او پوه کړي. سره له دې چې د حزب غړي د هغو کسانو له خوا ځورول کېږي، چې ظاهراً ځان د نظام مخالف بولي، خو د چټلو سیاسي پیسو په واسطه په سوریه کې د امریکا دې نقشو د پلي کولو لپاره د ترکیې په خدمت کې دي. لکه څنګه چې هیئت تحریر شام په ادلب کې د ترکیې د پولیسو رول تر سره کړ او هغه چیغې یې ودروې، چې د ترکیې رول یې برملا کاوه. همدارنګه په ادلب کې یې د انقلاب رول اوسني حالت ته راورساوه. په ادلت، حماة او حلب کې یې د حزب التحریر نېږدې څلوېښت ځوانان، سره له یو شمېر متنفذینو او ټولنیز موقف لرونکو کسانو سره یو ځای ونیول. حزب له انقلاب کوونکو څخه غواړي، چې له هغو رهبرانو څخه چې په بهرنیانو پورې تړلي، لېرې او پر مخلصو رهبرانو ورټول شي. څو پاک رهبران یوه قوي او د کار وړ قوي ـپوځي شورا جوړه کړي، چې هغوی متحد او د نصرت، خیر او تقوا پر لوري سم کړي. موخه مو دا ده، چې دغه رهبران، انقلابیون او د قدرت لرونکي د خلافت دولت د تاسیس لپاره حزب التحریر او رهبرۍ ته یې نصرت ورکړي.

د شام د انقلاب په اړه د ټولو مخالفو دولتونو هڅه دا ده، چې د بشار د نظام ملاتړ وکړي او د سوریې پر خلکو سیکولرېستي اساسي قانون تحمیل کړي. دغه راز غواړي ټول مخلص کسان ترهګر وبولي، هغوی له منځه یوسي او دوسیه یې وتړي... ټوله موخه یې د خلافت دولت د تاسیس مخنیوی دی. هغه فرض چې الله سبحانه وتعالی یې په تاسیس مکلف کړي دي؛ هغه دولت چې د یووالي، قدرت، عزت او غرور منبع یې ده. هغه دولت چې د اسلامي خاورو هېوادونه یې د غربي او کفري هېوادونو له استعمار څخه ژغورلي و او دا د الله سبحانه وتعالی د شرعیت د حاکمیت برکت و. هغه دولت چې اسلامي امت یو موټی کوي. د دې ټولو د تحقق لپاره یوازینۍ لار دا ده، چې د خلافت دولت د زبرځواک په توګه پر نړۍ واکمن شي، د اسلام نظام پلی او د هدایت او روښنایۍ پیام نړیوالو ته ورسوي.

﴿وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ﴾

[قصص: 5]

ژباړه: موږ دا اراده درلوده، چې په ځمکه چې پر ذلیل شوو کسانو مهرباني وکړو، رهبران او وارثان یې وګرځوو.

لیکوال: حامد عبدالعزیز

ژباړن: حبیب الله حبیب

د مطلب ادامه...

د اخرت شهیدان او د قضاء و قدر پوښتنه

  • خپور شوی په فقهي

ماتاز قوسمي ته:

(ژباړه)

پوښتنه:

قدرمن شیخ صاحب: السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته! الله سبحانه وتعالی دې درباندې ورحمیږي او ستاسو په لاسونو دې نصرت راپه برخه کړي. د اسلامي شخصیې (شخصیه اسلامیه) په لومړي جلد کې د قضاء او قدر په اړه یوه پوښتنه لرم.

کله چې د هغې دایرې د اعمالو خبره کېږي چې پر سړي مسلطه وي البته په هغه برخه کې چې د کایناتو له مستقیمو قوانینونو څخه بېله وي، د دې کتاب (عربي بڼې) په ۹۴مه پاڼه کې د بېلګو له راوړلو وروسته داسې راغلي: «له همدې امله به ده ته نه کوم اجر او نه هم کومه سزا ورکول کېږي.»

موږ څنګه کولی شو دې عبارت ته له هغه حدیث سره تطابق ورکړو چې پکې راغلي، المبطون (هغه شخص چې د ګېډې له ناروغۍ ومري) او الغریق (هغه شخص چې غرق شي) او هغه چې کور پرې را ونړېږي؛ شهیدان دي (د اخرت شهیدان)، په دې مانا چې هغوی ته به بدله (اجر) ورکول کېږي او دا اجر به ستر وي، ان که دا پېښې د انسان په خوښه او اراده نه وي رامنځته شوي. الله سبحانه وتعالی دې پر تاسې ورحمېږي. ابو حمدي فلسطین.

ځواب:

وعلیکم السلام ورحمة الله وبرکاته!

زما وروره، دا موضوع د اختیاري اعمالو، ثواب او جزا تر چتر لاندې راځي؛ یعنې، کوم اعمال چې په دې دایره کې راځي سړی پرې مسطله وي. دا هغه اعمال دي چې ثواب او جزا لري، که چېرې انسان د یو حرام عمل مرتکب کېږي جزا ورکول کېږي او که چېرې یو فرض عمل ترسره کړي، نو اجر ورکول کېږي، که د الله سبحانه تعالی خوښه وي.

په همدې ډول کوم اعمال چې په هغې دایرې پورې اړه ولري چې پر سړي مسلطه وي؛ یعنې، یو څوک یې په خپله خوښه نه ترسره کوي، ځکه خو د دې اعمالو په بدل کې سزا او ثواب نه شته؛ یعنې، دا اعمال د ثواب او جزا تر عنوان لاندې نه شي راتلای، ځکه یو شخص یې په خپله خوښه نه ترسره کوي.

دا چې الله سبحانه وتعالی یو شخص ته د یوه داسې عمل چې د ده په خوښه نه وي واقع شوی،  اجر او بدله ورکوي دا بېله مسله ده. دا موضوع د ثواب او جزا تر چتر لاندې نه راځي، البته دا د الله سبحانه وتعالی له لورې فضل او کرم دی. اصلي مسله همداسې ده.

له همدې امله، المبطون (هغه شخص چې د ګېډې له ناروغۍ ومري) او المطعون (هغه شخص چې په وبا کې ومري) او داسې نور. حقیقت دا دی چې الله سبحانه وتعالی دوی ته د شهادت مرتبه ورکړې ده، دوی دا اعمال په خپله خوښه د دې لپاره نه ترسره کوي چې الله سبحانه وتعالی ته ځانونه نږدې کړي، له دې کبله دوی د دې اجر مستحق ګرځي؛ یعنې، دا د رسول الله صلی الله علیه وسلم د وینا برخه نه ده:

«الْحَسَنَةُ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا إِلَى سَبْعِ مِائَةِ ضِعْفٍ وَالسَّيِّئَةُ بِمِثْلِهَا إِلَّا أَنْ يَتَجَاوَزَ اللَّهُ عَنْهَا» [البخاري].

ژباړه: حسنه (غوره اعمال) له لسو تر اوو سوو ځلې پورې اجر لري او سیئه (بد اعمال) هم همداسې، پرته له دې چې الله سبحانه وتعالی مغفرت ورته وکړي.

البته د الله تعالی فضل او کرم بیا بېل څه دي.

زه هیله لرم چې همدومره به کفایت کوي، الله سبحانه وتعالی عالم او حکیم ذات دی.

ستاسې ورور عطاء بن خلیل ابوالرشته

ژباړن: سلطان ولید

د مطلب ادامه...

د حسینې رژیم د پانګوالو څخه د ړانده تقلید په وسیله خلک اړ کړي چې یا لوږه او یا ويروس انتخاب کړي؛ یوازې خلافت کولای شي چې دغه ټولنیوونکې ناروغۍ پرته له دې چې اقتصاد یا ژوند ته زیان واړوي، له منځه یوسي

اې خلکو! موږ اوس په ډېره لویه او مقدسه (د روژې) په مبارکه میاشت کې یو او زموږ ايمانونه هم په دغه میاشت کې قوي کېږي او وخت له موږ څخه ډېر په تېزۍ او بې پروایۍ تېرېږي. الله سبحانه وتعالی د دې مبارکې میاشتې په هکله داسې فرمایلي دي:

[شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ]

ژباړه: روژه هغه مبارکه میاشت ده چې د بشریت د لارښوونې لپاره مو پکې قرآن نازل کړ تر څو د حق او باطل تر منځ ښکاره نښې نښانې خلکو ته وښیي. (البقره: ۱۸۵)

او الله سبحانه وتعالی بل ځای د قرآن په هکله داسې فرمایلي دي:

[إِنَّا أَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاكَ اللَّهُ وَلَا تَكُنْ لِلْخَائِنِينَ خَصِيمًا]

ژباړه: موږ قرآن په ریښتیا سره پر تاسې باندې د حق ویلو لپاره نازل کړ، نو تاسې باید د خلکو تر منځ په حق سره فیصله وکړئ او له خاینانو څخه ملاتړ مه کوئ. (النسا: ۱۰۵)

خو موږ وینو چې اوسني ملتونه څنګه په څرګند ډول د کفر له سیکولر پانګوالې ایډیولوژۍ څخه پیروي کوي او ګمان کوي چې د دوی دولتونه د کووېډ-۱۹ ویروس له ناورین څخه د دوی د خاورو په ساتلو کې ناکام نه دي، مګر دوی په میلیاردونو خلک په عجیبه طریقه سره په خپلو کورونو کې بندي کړي او د خلکو اقتصاد او ژوند یې فلج کړی او دغه ناورین لاپسې سختوي. د حسینه رژیم په پټو سترګو د کفر د پانګوالۍ نظام له ایدیولوژۍڅخه پیروي کوي او د الله سبحانه وتعالی دین ته یې شا کړې ده. د کوويډ-۱۹له ناورین سره د غربي ملتونو د پلانونو په څېر معامله کوي. د پایلې په ډول بنګله دېش هم د غرب په څېر په ناورین کې راګیر دی، دولت هم خلکو ته پرته له دې چې په دغه مصیبت باندې اخته او له لوږې څخه وکړېږي، بله لاره نه ده برابره کړې او په همدغه ناورین کې یې یوازې پرې اېښي دي؛ ځکه نو موږ حزب التحریر ولایه بنګله دېش تاسو ته د دغه بحران (پانګوالۍ سیستم) د له منځه وړلو او د اسلامي ایدیولوژۍ(د الله سبحانه وتعالی د دین پر اساس) د دغه ناورین لپاره حللارې بیانوو. که موږ وکولای شول چې د خپل ایمان مطابق قدمونه واخلو، نو دغه روژه به د موږ لپاره خپل اصل ته راګرځېدو میاشت شي. انشاالله.

لومړی: دغو سیکولر پانګوال چارواکو د خپلو خلکو لپاره ډېرې نازکې سیاسي، تجارتي او ستراتيژېکې ګټې رسم کړې دي. څنګه چې چین په لومړیو کې دغه وژونکی ویروس پټ کړی و، همدارنګه پانګوالې اروپا او امریکا هم د دغه ویروس د چټک خپرېدلو مخنیوی ونه کړ. لکه څنګه چې د کرونا ویروس مرض لومړی د چین په ووهان ښار کې راپیدا او بیا یې ټول چین او اوس لږترلږه په ټوله نړۍ کې تیت شوی دی، خو د حسینې رژیم د کارپوهانو له خبرداریو سره سره، بیا هم په بنګله دېش کې د دغه وژونکې ناروغۍ شتون د مجیب د کلیزې د پروګرام د نه بندولو او له چین او غربي ملتونو سره یې د تجارتي او سیاسي اړیکو د نه قطع کولو لپاره پټ کړی و، حتی تر هغو پورې چې دوی کله باوري شول، نو په ډېر بزدلانه ډول سره یې هر څه ودرول. بالاخره ویلای شو چې د حسینې رژیم له بهر څخه د خلکو د راتګ او د دغه مرض د خپرېدو په مخنیوي کې هېڅ کوم موثر اقدام ونه کړ.

دویم: کله چې دغه سیکولر چارواکي او د دوی پانګوالو دوستانو ولیدل چې دغه ویروس د هېواد د مالدارو او غریبو تر منځ توپیر نه کوي، لوړپوړي سیاسیون، تجاران او نفوذ لرونکي خلک هم په دغه مرض اخته کېږي او له روغتیایي چوپړ پرته ښایي دوی مړه هم کړي، نو پر خلکو یې غیر انساني بندیزونه ولګول او خلک یې د خپلو شومو سیاستونو ښکار کړل. تر اوسه د کرونا ویروس لومړۍ مثبته پېښه د مارچ په اتمه تشخیص شوې ده، مګر د حسینې رژیم یې په اړه ډېر بې تفاوته دی. کله چې د دوی د مارچ په ۲۳مه د مارچ له ۲۶مې څخه د اپرېل تر۴ پورې عمومي رخصتي اعلان کړه، نو دولت په میلیونونو خلکو ته له مرکز څخه د وتلو اجازه هم ورکړه، او په همدغه کار سره یې یاد مرض په ټول هېواد کې تیت او د خپلې روغتیا د خوندیتوب لپاره یې د وي آی پي (د ډېرو مهمو خلکو ) روغتونونه اماده کړل. د دې لپاره چې په هېواد کې کوم خلک د دغه ویروس له لاسه وژل کېږي او دولت یې له ملامتیا څخه ځان خلاص کړي، نو رسنیو یاد مرګ ته د (تبې او ټوخي د مرګ) نوم ورکړ.

درېیم: د یادو بندیزونو له امله په ناڅاپي ډول په نړۍ کې میلیونونو خلکو خپلې دندې، کارونه او تجارتونه له لاسه ورکړل. په دغه حالت کې د حسینې رژیم د پانګوالو دوستانو د وفاداره سرپرست په څېر راښکاره شو، هغه دا چې دولت د ۱۱،۳میلیارده ډالر چې له ۹۵۶،۱۹میلیارده ټاکا سره برابر دي او تقریباً د کورني ناخالص تولید ۳،۳مه برخه جوړوي، د مرستو بسته له بحران څخه د هېواد د اقتصاد د خوندیتوب لپاره اعلان کړه. په  یاده مرسته کې د کمې ګټې امتیازات ډېرو پانګوالو او لویو شرکتونو ته ورکول کېدل چې دوی ډېر له وخته بانکونه غلا کړي وو او بیا یې د امریکا، اروپا او بریتانیا د پلانونو څخه په کورکورانه ډول تقلید کولو، تر څو په لومړي قدم کې د پانګوالو له ګټو او سهمونو څخه ساتنه وکړي او خلک یې په دغه ناورین کې په خپل حال پرېښودل. موږ وینو چې د حسینې رژیم زرګونو خلکو ته د کارګرۍ لباس وراغوستی، په دې سره غواړي چې د همدغو پانګوالو دوستانو تجارتونه خوندي وساتي او پرته له کوم خوندیتوب څخه دوی ته اجازه ورکوي چې خپلې فابریکې بیا پرانیزي او فعالیتونه شروع کړي.

څلورم: د دې لپاره چې دولت سخت بندیز اجرا کړی وي، خلک په دغو خبرو سره تهدیدوي چې خوښه مو خپله (که په کور کې پاتېږی او یا قبر ته ورځی). مګر خلک ویني چې که په کور کې پاتې شي، له مرګ سره مخ کېږي؛ ځکه د دولت په دغه خبره سره دوی غلو ته ورسپاري، خو غریب خلک د کار لپاره سرکونو ته راوزي او ډوډۍ هم د دغه ویروس په انتقال متهمه ده. مګر دوی وایي چې خلک پرته له اړتیا سرکونو ته راوزي او ټولنیزه فاصله هم نه مراعاتوي او د دې په څېر نورې ډېرې خبرې شته.

پایله:  کرونا ویروس موږ ته وښودله چې د غربي پانګوالي هېوادونو دولتونه څومره زیانمن شوي دي! غرب او د دوی غلام چارواکي غواړي چې د کرونا ویروس له امله د دوی د اقتصاد کمزوري پټه کړي، په داسې حال کې د پانګوالۍ مصنوعي اقتصاد د سهامو په بازار، پیسو بازار، احتکار او سود باندې ولاړ دی. په اصل کې یوازې د پوکانې په څېر لوی اقتصاد یې جوړ کړی دی. دغه مصنوعي اقتصاد د غڼې له تارونو څخه هم کمزوری دی او د کرونا د بحران په څېر بحران ورته کفایت کوي تر څو یې ټول تاسیسات ولړزوي او په ډېره اسانۍ سره یې له منځه تلل خلکو ته په ډاګه کړي. په داسې حال کې چې پراخه کورنیو ناخالصو تولیداتو او میلیاردي پروژو ته د خلکو د سیاسي حقونو لکه روغتیایي خدمتونو پر ځای ترجېح ورکول کېږي، نو د دوی د پرمختګ اصطلاح او تیوري تر سختو پوښتنو لاندې راځي. د دوی د پرمختګ په تیورۍ کې د خوندیتوب لازمي موادو لکه PPE او د ډاکترانو لپاره ماسکونو، روغتیایي کارکوونکو، تنفس الې یا په کافي اندازه عاجل بسترونو ته لومړیتوب نه ورکول کېږي. په داسې حال کې چې ټول بنګله دېش د کووېډ-۱۹ له ناورین سره لاس او ګرېوان دی، خو دوی ټول ۱۹۲ د عاجل بستر کټونه لري [Dhaka Tribune: 20 April 2020]. په امریکا او اروپا کې د روغتیا کارکوونکي په کوڅو کې خپل قهر بیانوي چې دوی له سپر څخه پرته جنګ ته استول شوي دي او د عاجلو بسترونو او تنفس الو د کموالي له امله مړي د غرونو په شان پراته دي.

په نړیواله کچه دغه باور ټکان ورکوونکی دی چې څوک د ووایي کپیټلېزم هغه ایدیولوژي ده چې بشریت ته پاملرنه کوي. حتی په غربي پانګوالو هېوادونو کې خلکو ټکان خوړلی چې حاکم سیستم یې دوی له مرضونو او لوږې څخه په خوندي ساتلو کې پاتې راغلی. له دې ټولو ناکامیو سره حسینه او نور مسلمان چارواکي د الله سبحانه وتعالی نافرماني کوي، د اسلام روښانه لارښوونې ردوي او په ړانده ډول غربي سیاستونه تعقیبوي، تر څو له دغه بحران څخه ځانونه خلاص کړي چې په پایله کې په میلیونونو کسان له لوږې، فقر او نورو ستونزو سره مخ کړي دي.

اې مسلمانانو! د خلافت دولت د ټولنیوونکو مرضونو، لوږې او فقر د له منځه وړول لپاره روښانه لارښوونې لري او خلیفه مکلف دی چې دا ډول پېښو ته پاملرنه وکړي. اصلاً خلیفه د سهامي شرکتونو هېوادونو په څېر نه دی چې یوازې څو پانګوالو او ګټو ته یې پاملرنه وکړي، مګر نوموړی د الله سبحانه وتعالی له وېرې خپل ملت او ټول بشریت ته پاملرنه کوي. په دې هکله رسول الله صلی الله علیه وسلم داسې فرمایلي دي:

«الْإِمَامُ رَاعٍ وَمَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ»

ژباړه: په اصل کې امام (خلیفه) د خپل رعیت لارښوونکی او مسئول دی.

(البخاري/مسلم)

د خلافت نظام به خلک نه د خوراکي توکو په بحران کې او نه هم په لوږه کې پرېږدي لکه څنګه چې پانګوال دولتونه د دروغو وعدې ورکوي یا یې د مالدارو خلکو زړه سوي او بخششونو ته سترګې په لار کړې وي. تر ډېره د خلافت نظام به د خلکو مسوولیت پر غاړه اخلي او د دوی له سرچینو او قدرتونو نه په ګټه اخیستلو سره به د خپلو اتباعو حقونه پرته له دین او نژاد څخه ادا کوي او په هر وخت کې به له غذایي او روغتیایي پاملرنو څخه برخمن وي. د خلافت نظام اقتصاد به د توکو په تولید او خلکو ته د خدمتونو برابرولو پر اساس ولاړ وي، چې په دې سره به د کارخانو کارکوونکي او د خرڅلاو دوکانونه په دوامدار ډول فعالیت کوي، د روغتیا د برخې دفترونه او مرکزونه به هېڅ وخت هم د داسې ناورینونو له امله نه بندېږي.

د دې ترڅنګ د دغه سیستم تر چتر لاندې به د قرض لپاره زیاتې روپۍ (سود) نه ورکول کېږي، دولت به دغه توانایي لري چې هم په عادي او هم په بحراني حالت کې د خپل عاید څخه د خلکو د اړتیاوو د پوره کولو لپاره ګټه واخلي. په واقعیت کې اسلام هېڅکله هم خلک لوږې او مرض تر منځ په انتخاب کې نه مجبوروي. د رسول الله صلی الله علیه وسلم مبارک سنت دا دي چې دواړه روغتیایي خدمتونه او د اړتیاوو پوره کول د دولت له دندو څخه دي. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي:

«مَنْ أَصْبَحَ مِنْكُمْ آمِنًا فِي سِرْبِهِ مُعَافًى فِي جَسَدِهِ عِنْدَهُ قُوتُ يَوْمِهِ فَكَأَنَّمَا حِيزَتْ لَهُ الدُّنْيَا»

ژباړه: هر چا چې خپله ورځ په صحتمندۍ او کورني خوندیتوب سره پیل کړي او د ورځې لپاره یې اړتیاوې پوره وي، داسې دی لکه ټوله نړۍ چې د نوموړي په واک او اختیار کې وي. (الترمذي)

اې مسلمانانو! له ختیځه تر لويدیځه د سیکولر پانګوالو چارواکو د بې شمېره ناکامیو او ناوړتیاوو سره موږ حزب التحریر ولایه بنګله دېش دغه ملت ته د دغه ټولنیوونکي مرض د مخنیوي لپاره د اسلام پر اساس څو مهمې پالیسۍ وړاندې کوو. د الله سبحانه وتعالی د لارښوونو سره سم د داسې ټولنیوونکو ناروغیو د مخنیوي لپاره باید لاندې کارونه وشي: دولت باید له اول څخه ناروغي کنترول کړي او ناروغي چې له هر ځای څخه راپیدا شوې، په همغه ځای کې ايساره کړي او په نورو سیمو کې روغ خلک باید خپل کار او تولید ته ادامه ورکړي. د دغه اجرااتو لپاره باید لاندې ټکي په نظر کې ونیول شي:

لومړی: خلافت د دولت په کچه باید داسې نوښتونه وکړي، تر څو مرض په هماغه راپیدا شوي ځای کې مهار کړي. بخاري یې په خپل صحیح کتاب کې له اسامه بن زید څخه روایت کړی دی چې رسول الله صلی الله علیه وسلم څخه داسې وفرمایل:

سَمِعْتَ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي الطَّاعُونِ فَقَالَ أُسَامَةُ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «الطَّاعُونُ رِجْسٌ أُرْسِلَ عَلَى طَائِفَةٍ مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ أَوْ عَلَى مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ فَإِذَا سَمِعْتُمْ بِهِ بِأَرْضٍ فَلَا تَقْدَمُوا عَلَيْهِ وَإِذَا وَقَعَ بِأَرْضٍ وَأَنْتُمْ بِهَا فَلَا تَخْرُجُوا فِرَارًا مِنْهُ قَالَ أَبُو النَّضْرِ لَا يُخْرِجْكُمْ إِلَّا فِرَارًا مِنْهُ»

ژباړه: که په یوه ځمکه کې ټولنیوونکی مرض راپیدا شي، نو هلته مه ځئ او که دغه وبا ستاسې خاورې ته هم راورسېده، نو بیا له دې ځای څخه بل ځای ته مه ځئ.

په یو بل حدیث شریف کې له مسلم څخه روایت شوی چې رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل:

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «الطَّاعُونُ رِجْزٌ أَوْ عَذَابٌ أُرْسِلَ عَلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ أَوْ عَلَى مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ فَإِذَا سَمِعْتُمْ بِهِ بِأَرْضٍ فَلَا تَقْدَمُوا عَلَيْهِ وَإِذَا وَقَعَ بِأَرْضٍ وَأَنْتُمْ بِهَا فَلَا تَخْرُجُوا فِرَارًا مِنْهُ»

ژباړه: وبا هغه ناورین دی چې په بني اسرايیلو کې او یا له تاسو څخه مخکې خلکو کې خپره شوې وه، خو کله چې تاسو واورېدل چې په یو ځای کې وبا راغلې ده، نو تاسو هلته مه ځئ او که هلته هم خپره شوه چېرته چې تاسې یی، نو له هغه ځای څخه مه وځئ.

چین په لومړیو کې د ووهان ښار چې هلته دغه وبا رامنځته شوې وه قرنطین نه کړ او ۴۳۰۰۰۰ پروازونه له چین حتی له ووهان څخه چې د وبا د راپیدا کېدو مرکز او امریکا ته ترسره شول، ډېر وروسته چین له دغه بحران څخه خبر شو. په همدې ډول د حسینې رژیم له چین سره چې د دغه مرض مرکز او د ووهان په ګډون په اروپا کې په دغه ویروس له اخته هېوادونو سره هوایي پروازونه خلاص پرې اېښي و.

دویم: د ټولنیوونکو ناروغیو پر وخت د اسلام لارښوونه دا ده چې ناروغ کسان باید له روغو کسانو څخه بېل وساتل شي. رسول الله سلی الله علیه وسلم په دې هکله فرمایي:

«لا يورد ممرض على مصح»

ژباړه: ناروغ کسان له روغو کسانو سره مه یو ځای کوئ. (البخاري)

دولت باید ناروغ کسان تشخیص کړي او له نورو څخه یې بېل کړي او له کوم لګښت پرته روغتیایي چوپړتیا او درمل ورته برابر کړي. له بل پلوه دولت باید خلک د قران او سنتو په واسطه تشویق کړي چې دغه ټولنیوونکي مرض په خپله له یو ځای څخه بل ځای ته  خپرېږي، نو دوی په خپل ځای کې پاتې شي. دولت باید هغوی ته چې د ناروغانو چوپړ کوي، د خوندي ساتلو وسایل برابر کړي، هغه یې که خپلوان او یا هم ډاکتران وي، نو په دې توګه به یاد مرض ټولنې ته نه خپرېږي. موږ په بنګله دېش کې د خوندي ساتلو وسایلو د نه شتون له امله د ۱۱٪ د ډاکترانو او د روغتیایي کارکوونکو په یاد مرض د اخته کېدو شاهدان یو. له بل پلوه په ټولنه کې روغ کسان باید خپل ورځني ژوند او اقتصادي کارونو ته ادامه ورکړي. په دې ډول سره ټولنیوونکی مرض نه شي کولای چې د خلکو ژوند او اقتصاد له منځه یوسي.

درېیم: د اسلام د قرنطین پالیسي د کپیټلېزم د قرنطین له پالیسۍ سره مخالفه ده، اسلام خلک نه قرنطین کوي، بلکې ناروغي قرنطین کوي او په پراخه کچه خلکو ته د پاکولو او پاک ساتلو د لارښوونو لپاره د پوره ماسکونو او PPE (د ځان لپاره د خوندي ساتلو وسایلو) په ورکولو سره پروګرامونه نیسي. سربېره پردې دولت خلک د دې څخه د ګټې اخیستلو لپاره تشویقوي. د دې ترڅنګ اسلام د لویو پټو خپروونکو په هکله لارښوونې کوي چې څوک دغه ټولنیوونکی مرض لري، بلکې ناروغي نه لري؛ ځکه هره ناروغي په لویو ټولنو کې په ناورین باندې نه بدلېږي. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایي:

«لا ضرر ولا ضرر»

ژباړه: هره ناروغي مضره نه ده او نه هم زیان اړوي.

(ابن ماجه)

مګر دغه پټ خپرېدونکي کېدلای شي چې مضر وي، دولت کولای شي چې ډېر شمېر خلک د ازموینې لپاره یو ځای راوړي، نو ژر معلومېدلای شي چې پټ خپرېدونکی مرض دی او کنه.

څلورم: د خلافت د نظام د قانون له مخې، په اسلامي دولت باندې فرض ده چې د ټولو اتباعو لپاره له دیني او نژادي توپیر څخه پرته باید د روغتیا د خوندیتوب لپاره اسانتیاوې برابرې کړي. دولت باید څېړنیز مرکزونه جوړ کړي، تر څو له دغه ټولنیوونکي مرض څخه د ښه کېدلو لپاره هر څه مطالعه کړي، هغه که غذایي مواد، تمرین یا درمل وي. دغه ټول ډولونه که بوټي او د ویټامینونو پوره کوونکي وي. دولت باید د ټول نفوس په طبیعي ډول د مرض د پرمختګ احتمال هم مطالعه کړي، نو په ښه ډول ورته واکسین جوړېدلای شي. د اوسنیو چارواکو خلاف دولت به د روغتیا سکټور په پانګوالو کافرو پورې وابسته نه پرېږدي او یا دا چې د پانګوالو شرکتونو لپاره د پیسو د پیداکولو وسیلې وګرځي؛ ځکه چې دا ټول اسلامي شریعت منع کړي دي.

پنځم: احتیاط د بې مسوولیتۍ په مانا نه دی، اوسني رژیمونه د احتیاط تر نامه لاندې د خلکو په منځ کې د بې مسوولیتۍ مفکورې ته وده ورکوي، موږ د دې پایلې اوس وینو چې د مړو له خښولو څخه مخنیوی کوي، بلکې د ناروغانو د حالت د بهتر کولو او یا نورو پاملرنو لپاره هېڅ اقدام هم نه کوي. د خلافت دولت به خلکو ته ډاډ ورکړي چې د عامه احتیاط سره به مریضانو ته پاملرنه کوي، هغوی ته چې د مرض پر وړاندې کمزوري وي، لکه مشران خلک یا هغوی چې له وخته د سږو، نفس تنګۍ او یا شکر په مرضونو اخته وي، ځانګړې پاملرنه کوي. دولت به خلکو ته په وار وار وریاد کړي چې له ناروغۍ څخه نه، بلکې له الله سبحانه وتعالی څخه وېره ولري او مرګ او ژوند یوازې او یوازې د الله سبحانه وتعالی په لاس کې دی. الله سبحانه وتعالی په دې هکله داسې فرمایي:

[قُلْ لَنْ يُصِيبَنَا إِلَّا مَا كَتَبَ اللَّهُ لَنَا هُوَ مَوْلَانَا وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ]

ژباړه: ووایه چې هېڅ شی د الله سبحانه وتعالی له ارادې پرته موږ ته نه رارسېږي، هغه زموږ ساتونکی دی او مومنان باید یوازې په الله سبحانه وتعالی باندې توکل وکړي.

[التوبه:۵۱]

پایله: اسلام یوازې روغتیا ته د مضرو شیانو د کمولو او د ناورین پر مهال د مالي سپما لپاره لارښوونې نه کوي، بلکې د داسې ټولنیوونکو ناروغیو پر وخت هر مسلمان ته د ژوند په هره برخه کې لارښوونه کوي. البخاري د حضرت عایشې رض څخه روایت کړی دی چې نوموړې وویل:

«سَأَلْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ الطَّاعُونِ فَأَخْبَرَنِي أَنَّهُ عَذَابٌ يَبْعَثُهُ اللَّهُ عَلَى مَنْ يَشَاءُ وَأَنَّ اللَّهَ جَعَلَهُ رَحْمَةً لِلْمُؤْمِنِينَ لَيْسَ مِنْ أَحَدٍ يَقَعُ الطَّاعُونُ فَيَمْكُثُ فِي بَلَدِهِ صَابِرًا مُحْتَسِبًا يَعْلَمُ أَنَّهُ لَا يُصِيبُهُ إِلَّا مَا كَتَبَ اللَّهُ لَهُ إِلَّا كَانَ لَهُ مِثْلُ أَجْرِ شَهِيدٍ»

ژباړه: ما د الله سبحانه وتعالی له رسول څخه د طاعون په هکله وپوښتل، هغه راته وویل چې دا د الله سبحانه وتعالی له طرفه یوه جزا وه او الله سبحانه وتعالی د مومنانو لپاره د شفقت یو سرچینه وګرځوله. که یو سړی د ټولنیوونکې ناروغۍ پر مهال په خپل وطن کې ناروغ پاتې شي او ځان الله سبحانه وتعالی ته وسپاري، نو هغه څه چې الله سبحانه وتعالی ورته لیکلي له هغه پرته به بل څه شی ورته ونه رسېږي، او نوموړی به د شهید اجر ترلاسه کړي.

مسلمانان باید له وحشت او وېرې څخه پرته د خپلې مریضۍ په امتحان کې صابر واوسي، د الله سبحانه وتعالی د ثواب په تمه دې وي او د نړۍ څښتن ته د دعا وکړي، نو الله سبحانه وتعالی به له نوموړي سره مرسته وکړي او هغه به له یادې ناروغۍ څخه روغ کړي.

اسلام په دې طریقې سره باور لري چې د ټولنیوونکو ناروغیو تاثیرات کم دي او اجازه به ورنه کړي چې ټول هېواد ونیسي، د دغه پوره قرنطین په څېر حالت نه غواړي لکه څنګه چې موږ یې اوس په امریکا او نورو کپیټلیسټي هېوادونو کې وینو. په تاریخ کې مسلمانان ډېر ځله له داسې سره ورته حالتونو سره مخ شوي دي. اسلامي امت له هجرت څخه وروسته د شپږمې پېړی په منځ کې د الله سبحانه وتعالی له قهر(Al-Shaqfa) سره چې په پوست کې له سوري کېدلو څخه رامنځ ته شوی و، امتحان شوی دی او اوس پېژندل شوې چې د استافېلوکوک له باکتریا څخه راپیدا شوی دی. همدارنګه مسلمانان ۷۴۹ هـ ش کې د اتمې هجري پېړۍ په منځ کې په دمشق کې د ټولنیوونکې ناروغۍ په وسیله امتحان شوي دي او په ټولو دغو قضیو کې جوماتونه نه وو تړل شوي او د جمعې، تراوېح او ټول هغه لمونځونه چې په یو ځای سره ادا کېږي، نه دي بند شوي او روغ کسان خو هېڅ کله هم په کور کې نه دي بند کړل شوي، مګر ناروغ کسان بېل کړل شوي دي او روغ کسان به د کارونو لپاره بېرون وتل. دوی جوماتونو ته د لمونځونو لپاره تلل او الله سبحانه وتعالی ته به یې دعاګانې کولې چې دوی د ناروغۍ له ضررونو څخه وساتي، د روغتیا د خطر سربېره دوی به مریضانو ته پاملرنه کوله.

اې مسلمانانو! د کرونا ویروس باید اوس تاسې له بل هر وخت څخه ډېر الله سبحانه وتعالی ته راوګرځوي. د کفارو په خبرو مه غولېږئ، غربي چارواکي او د هغوی غلامان غواړي د الله سبحانه وتعالی دغه امتحان ته د یوې دسیسې نوم ورکړي او غواړي تاسې د خپل رب سره له نږدېوالي څخه لرې وساتي. پانګواله نړۍ په یو سخت ناورین کې واقع ده چې یاد ناورین د الله سبحانه وتعالی د یو ډېر واړه مخلوق له لاسه رامنځ ته شوی دی، مګر موږ د دې شاهدان یو چې د حسینې په څېر سیکولر چارواکي بیا هم د کفارو په ایدیولوژۍ پسې منډې وهي، چې دغه ایدیولوژي نه شي کولای بشر ته پاملرنه وکړي، قدم په قدم له هغوی څخه پیروي کوي او درملنه او روغتیا له دوی څخه غواړي. له سعید رحمه الله څخه روایت دی چې رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل:

«لَتَتْبَعُنَّ سَنَنَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ شِبْرًا شِبْرًا وَذِرَاعًا بِذِرَاعٍ حَتَّى لَوْ دَخَلُوا جُحْرَ ضَبٍّ تَبِعْتُمُوهُمْ قُلْنَا: يَا رَسُولَ اللَّهِ الْيَهُودُ وَالنَّصَارَى؟ قَالَ: فَمَنْ؟»

ژباړه: تاسې باید قدم پر قدم د هغوی له لارې څخه پیروي وکړئ چې له تاسو څخه مخکې راغلي دي، که هغوی د سوسمار غار ته ننوتل، تاسې هم ورپسې ورننوځئ. موږ وویل، اې د الله سبحانه وتعالی رسوله ستا مطلب یهود او مسیحیان دي؟ نوموړي وویل نه، هغوی په غلطه روان دي. (البخاري او مسلم)

نور هېڅ شی هم نه شته چې له دغو چارواکو څخه د ورته تمه وشي، په اصل کې دوی هغه خلک دي چې دغه فتنې او بحرانونه یې راوستل، چې اوس ټولې نړۍ ته خپاره شوي دي. الله سبحانه وتعالی فرمایي:

[ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ لِيُذِيقَهُمْ بَعْضَ الَّذِي عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ]

ژباړه: په وچه او اوبو کې د تل لپاره تباهي د انسانانو له سرغړونو څخه رامنځ ته کېږي، الله سبحانه وتعالی  دوی ته د ځینو بدو اعمالو سزا  ورکوي، تر څو خپلو کړنو ته پام وکړي او بېرته الله سبحانه وتعالی ته راوګرځي.

[الروم: ۴۱]

ځکه نو په دغه مبارکه میاشت کې چې د قران د نازلېدو میاشت ده، اې مسلمانانو را مخکې شئ او وعده وکړئ چې موږ له تاسو سره په سیاسي هڅو کې د دغه سیکولر پانګوالو چارواکو په لرې کولو کې برخه اخلو او ووایئ چې موږ هېڅکله هم له دغه سيکولر پانګوال سیستم څخه ملاتړ نه کوو او له چارواکو نه مو په قصدي یا غیر قصدي ډول وېره لرې کړئ او ووایئ چې موږ د الله سبحانه وتعالی د دین د پوره تطبیق لپاره د رسول الله صلی الله علیه وسلم په طریقه د راشده خلافت د بیا تاسیس لپاره له تاسو سره یو ځای هڅو ته ادامه ورکوو، چې هغه پر ځمکه باندې د الله سبحانه وتعالی رحمت دی چې موږ ۹۹کاله مخکې د ۱۳۴۲کال د رجب په ۲۸مه له لاسه ورکړی دی.

رسوال الله صلی الله علیه وسلم فرمایي:

«انما السطان ظل الله في الأرض»

ژباړه: خلیفه پر ځمکه باندې د الله سبحانه وتعالی د رحمت سیوری دی.

حزب التحریر

ولایه بنګله دېش

د مطلب ادامه...

دولت د کرونا ویروس ترڅنګ لوږه هم زیاتوي

  • خپور شوی په کینیا

له کرونا ویروس څخه د مخنیوي په یوه نوي ګام کې دولت د مسلمانانو دوه لوی سوداګریز مرکزونه د نایروبي په ایستلي او د مومباسا په زوړ ښار کې په مکمل ډول وتړل. دولت ویلي چې د دغه ګام د پورته کولو موخه د دغو ښارونو د اوسېدونکو ځورول نه، بلکې په دغو سیمو کې د کرونا د ډېرو مثبتو پېښو له ثبت وروسته له دغه ویروس څخه د کینیا خوندي کول دي.

د دغو ګامونو پورته کول به اقتصادي حالت له نورې ویجاړۍ سره مخ کړي؛ ځکه په ډېریو ښارونو کې خلک د خپل ورځني ژوند د پر مخ وړلو لپاره په وړو کاروبارونو بوخت دي. د پولیسو د ګڼو قواوو پواسطه د ښار د تړلو څخه ۱۵ ورځې  تېرېږي، دغه حالت دا څرګندوي چې دوی یوازې په همدغو دوو سیمو کې خلکو ته د اقتصادي سزا ورکولو هوډ کړی دی. دولت په دې ډول غواړي د کرونا ویروس له ویرې سره یو ځای د خلکو ترمنځ د لوږې وېره هم خپره کړي. د حیرانتیا ځای دا دی چې کله لوټمارانو په زاړه ښار حمله وکړه، نو هغه وخت بیا په سیمه کې هېڅ امنیتي پرسونل نه و! دولت ادعا کړي چې د ګرځبندیز له لارې به د ویروس د خپرېدو مخه ونیسي، په داسې حال کې چې هغه خلک لا هم بې کوره او بې برخلیکه ګرځي چې د سېلابونو له امله بې کوره شوي دي. په خواشینۍ سره باید ووایو چې د سېلابونو د راوتلو له امله تر اوسه ۱۰۰ تنو خپل ژوند له لاسه ورکړی دی.

حقیقت دا دی چې پانګوال نظامونه خپلو اقتصادي ګټو ته د خلکو د روغتیا په پرتله ډېر ارزښت ورکوي، همدا دلیل وو چې د کینیا دولت په چین کې د کرونا د خپرېدو په لومړيو کې له دغه هېواد څخه پروازونو ته اجازه ورکړې وه. دولت نن ورځ د خپلو خلکو د ملامتولو لوبه پرمخ وړي، په داسې حال کې چې لاهم له بهر څخه هېواد ته د ویروس د راتګ اجازه ورکوي.

هو په لومړي سر کې ازموینه د ستاینې وړ ده، خو د خلکو لپاره د دې کړنې له پامه غورځول دا په ډاګه کوي چې دوی پر چارواکو باندې خپل باور له لاسه ورکړی او د چارواکو لخوا تشې وعدې ورته معمول ګرځېدلي دي. د روغتیایي پاملرنې خراب سیستم او د عامه ټولنیزو کمزورو خدمتونو خلک پر دولت باندې بې باوره کړي دي. راپورنه ښیي چې خلک د دولت د قرنطین له مرکزونو څخه تښتي؛ ځکه دوی په قرنطین کې شته حالت نه شي زغملی او د ځان وژنې هڅه کړي!

په حقیقت کې کرونا ویروس امت ته دا څرګنده کړه چې نه یوازې کینیا، بلکې ټوله نړۍ د خپلو چارو د تنظیم لپاره ریښتینې سرپرستي نه لري. همدارنګه روان حالت نه یوازې په کینیا، بلکې په ټوله نړۍ کې د سیکولر واکمنانو د پرله پسې ماتو ریکارډ ثبتوي، دغو ماتو د دوی او د دوی د رعیت ترمنځ فاصلې پراخې کړې دي. په همدې خاطر باید ټوله نړۍ له حزب التحریر سره د هغه تر ټولو غوره دولت په رامنځته کولو کې کار وکړي، چې رهبر به یې په پوره توګه له دې څخه خبر وي چې د پاچاهانو د پاچا پر وړاندې به د خپلې رهبرۍ او کړنو په اړه محاسبه کېږي. دا د نبوت پر منهج د خلافت دولت دی چې رعیت به ورباندې د خپلو چارو د تنظیم په اړه پوره ډاډه وي.

شعباني ماوالیمو

د حزب التحریر-ولایه کینیا مطبوعاتي مسؤل

 

 

د مطلب ادامه...

حزب التحریر مخ پر ودې ګواښ نه؛ بلکې د خیر دعوت او د امت هیله ده Featured

د راډيکاليزم په اړه د اروپایي څار (European Eye on Radicalism) ادارې د روان ميلادي کال د مې په  ۲۷مه د حزب التحریر په اړه «حزب التحریر: په افغانستان کې مخ پر ودې ګواښ» تر عنوان لاندې یوه لیکنه خپره کړې ده. لیکوال د حزب التحریر پر وړاندې د افغان دولت په منفعلانه کړنه نیوکه کړې او وړاندیز یې کړی چې دولت باید د حزب‌التحریر ګواښ جدي وګڼي؛ ځکه په ښاري او کلیوالو سیمو کې د حزب نفوذ مخ په ډېرېدو دی او حکومت ته پر یوه لوی ګواښ بدلېږي.  

د حزب التحریر - ولایه افغانستان مطبوعاتي دفتر د لیکنې له دقیقې مطالعې وروسته، لاندې ټکي د یادولو وړ بولي:

لیکنه نه یوه تحقیق ته ورته ده او نه هم یوې رسنیزې مقالې ته، چې سرچینه، ماخذ او نقل قول ولري؛ بلکې لیکوال په یوه خوره‌وره لیکنه کې هڅه کړې چې د بې اساسه او نیمګړو او یو اړخیزو معلوماتو په راوړلو سره په خپل اند د حزب د ګواښ خبرداری ورکړي. حتی لیکوال د حزب په اړه په ډيرو لومړنیو او ساده موضوعاتو کې تېروتنه کړې ده.

لیکوال د خپل راپور په لومړۍ نسخه کې لیکلي وو چې «حزب التحریر په ۱۹۵۲م کال کې په افغانستان کې تاسیس شوی»، چې وروسته یې د یوې سرچينې پر اساس تصحیح کړې؛ خو بیا یې هم د حزب د تاسیس کال ۱۹۵۲م لیکلی، چې هم یې منبع او هم یې تصحیح شوې لیکنه ناسمه ده. بل ځای یې ادعا کړې چې که د حزب سوله‌ییز فعالیت پایله ونه لري، نو حزب به د افغان حکومت د راپرځولو لپاره جهاد ته مخه کړي. د لیکنې په پيل کې دا دوه نیمګړي معلومات ثابتوي چې لیکوال څومره ښویېدلی دی. حال دا چې حزب‌التحریر په ۱۹۵۳م کال کې په فلسطین کې تاسیس شوی، د خلافت د تاسیس لپاره یې طریقه فکري-سیاسي ده او د خلافت د تاسیس لپاره د تاوتريخوالي له لاروچارو څخه د طریقې په توګه ګټه‌اخیستنه بشپړه ردوي.

همدارنګه لیکوال له نورو احزابو سره د حزب د اړیکې په اړه تېروتنه کړې او د نامعلومو سرچینو په حواله یې لیکلي: «د حزب‌التحریر فعالان د سیاسي ترورونو لپاره له داعش، القاعده او په پاکستان کې له نورو افراطي ډلو او طالبانو سره همکاري کوي.» د سیاسي ترورونو ادعا ډېر ستر تهمت او د حزب له شان او سپېڅلې مبارزې څخه لرې خبره ده. هر څوک چې د حزب او د هغه د سیاسي مبارزې د تاریخ په هکله لږ معلومات هم ولري، په اسانۍ د دې ادعا په بطلان غور کوي. حزب د امت سیاستوالو او مشرانو ته د یوې لویې پانګې په سترګه ګوري او هڅه کوي چې په خپل فکري-سیاسی دعوت د هغوی ملاتړ خپل کړي. لیکوال باید د دغه تور له امله له الله سبحانه وتعالی څخه مغفرت او رسنۍ باید له حزب څخه بښنه وغواړي.

لیکوال د خپلې لیکنې به بله برخه کې لیکي: «د دې ډلې منتقدین وایي چې حزب التحریر د داعش او نورو جهادي ډلو د فرهنګي مټ په توګه فعالیت کوي او په افغانستان او سوریه کې د داعش ډلې لپاره سرتېري جذبوي او جګړه کوي.» دا ادعا د مخکنیو ادعاو په څېر له اساسه باطله او د حزب د نړیوالې مبارزو د واقعیت خلاف ده. حزب التحریر له ۱۹۵۳م راهیسې په اسلامي نړۍ کې د بنسټیزو بدلونونو لپاره فکري او سیاسی مبارزه پیل کړه، چې هغه مهال القاعده، داعش او طالب شتون نه درلود. له داعش او نورو جهادي ډلو سره مرسته یو تور دی، چې د حزب له ناسمې پېژندنې څخه سرچینه اخلي.

په دې لیکنه کې زموږ د تائید وړ یوازینۍ مسئله دا ده چې حزب التحریر په افغانستان کې د پرمختګ په حال کې دی او هر هغه څه چې غیر اسلامي وي لکه: ډیموکراسي، د افغانستان اوسنی نظام او اساسي قانون مردود ګڼي. همدارنګه حزب په افغانستان کې د ټولو ناخوالو رېښه په دې خاوره کې د امریکا او غربي رژیمونو "حضور" ګڼي.

نن د افغانستان مسلمان او مجاهد خلک دا خبره ښه درک کوي چې څوک افغانستان ته جدي ګواښ دی؛ حزب التحریر که امریکایي اشغالګر او د هغو اروپایي متحدین؟ نور د غربي تروریزم اصلي څېره چې په تېرو دوو لسیزو کې یې افغانستان په «تابوتستان» بدل کړی او د خلکو ارزښتونه، مقدسات، د کورنو حریم او شتمنۍ یې له خطر سره مخامخ کړې دي، خلکو ته افشا شوې ده.

له اشغالګرو او د هغوی له لاسپوڅو څخه د خلکو د کرکې مخ پر ودې او له حزب التحریر سره د خلکو د محبوبیت لوړېدونکی ګراف دا ثابتوي چې څوک جدي ګواښ دی؟ واقعیتونه ښیې چې امت حزب په خپله غېږه کې نیولی او ملاتړ یې کوي. حزب په ټولنه کې د بلوا پارولو او یوازې د دولتونو د پرځولو په لټه کې نه دی؛ بلکې حزب د خلافت دولت د تاسیس له لارې د اسلامي امت د دنیا او آخرت د سلامتۍ، د اسلام د تطبیق او نړۍ ته د هغه د رسولو لپاره هڅه کوي او دا چاره امت ته ثابته شوې ده.

د حزب‌التحریر - ولایه افغانستان مطبوعاتي دفتر

د مطلب ادامه...

د کاري چوپړ د پای مکافات

  • خپور شوی په فقهي

سائد مرعي ته:

(ژباړه)

پوښتنه:

تاسې به هرو مرو بوخت یاست، الله سبحانه تعالی دې مرستندوی شه. زه یوه پوښتنه لرم چې ځواب يې لږ ژر غواړم، الله سبحانه تعالی دې در باندې ورحمیږي او ستاسې په لاسونو کې دې برکت وي.

السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته!

زموږ قدرمن شیخ صاحب!

د داسې کارمند له لورې د کاري چوپړ د پای مکافاتو غوښتلو شرعي حکم څه دی، چې له کلونو راهیسي یې د خپلې دندې په بدل کې  له کارفرما څخه ټاکلې تنخوا له کوم کمښت یا ناانصافۍ پرته په منظم ډول ترلاسه کړې وي؟

یا په بله وینا، ایا د اوسني قانون له مخې چې د کاري چوپړ په پای کې کارکوونکي ته مکافات ټاکل شوي او نن ورځ جبري دي، ایا دا د هغه کارمند  شرعي حق دی، چې د استخدام دوره یې فسخه شوې وي؟ ایا د کارفرما له لورې د کاري چوپړ د پای مکافاتو له ورکړي څخه انکار د حق څخه مخ اړول او د حرامو ارتکاب دی؟‎

د اوسني قانون له مخې هغه شخص ته چې تر پنځو کلونو کمه موده يې کار کړی وي، د میاشتنۍ تنخوا یو پر درېیمه برخه، هغه چا چې له ۱۰-۵ کلونو پورې یې کار کړی وي، دوه پر درېیمه برخه او چا چې ۱۰ کاله خدمت کړی وي بشپړه تنخوا ورکول کېږي.

الله سبحانه تعالی دې درباندې ورحمېږي.

زه ستاسې پاملرنه غواړم او د دې سوال ژر ځوابولو ته په تمه یم.

والسلام علیکم ورحمةالله وبرکاته!

ځواب:

اې زما وروره! مسلمانان باید پر خپلو شرطونو د دې حدیث شریف له مخې چې الترمذي په خپل سنن کې روایت کړی دی، عمل وکړي چې پکې راغلي، کثیر بن عمر بن عوف المازني له خپل پلار او هغه له خپل نیکه څخه روایت کړی چې رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل:

«وَالْمُسْلِمُونَ عَلَى شُرُوطِهِمْ إِلَّا شَرْطًا حَرَّمَ حَلَالًا أَوْ أَحَلَّ حَرَامًا»

ژباړه: مسلمانان پر خپلو شرطونو ولاړ وي، پرته له هغو شرطونو څخه چې حلال حراموي او حرام حلالوي.

نو که چېرې د کارکوونکي او کارفرما تر منځ د استخدام په تړون کې داسې شرط ذکر شوی وي چې کارکوونکی (له کاري خدمت وروسته دومره مبلغ مکافات) لري، نو دا مکافات بیا د تړون د مفرداتو له مخې د کاریګر حق ګرځي.

همدا شان که چېرې د کاریګر او کارفرما تر منځ د استخدام تړون په قانوني ډول د کار د قانون له مخې وضع شوی وي او قانون پر کارفرما د پلي کېدو وړ وي، چې له مخې یې کارکوونکی (تر خدمت وروسته په دومره اندازه مکافات لري) نو بیا د تړون د مفرداتو له مخې دا د کاریګر حق دی.

که چېرې بیا هم، له پورتنیو مواردو څخه یو هم ونه موندل شي، بلکې یوازې پر تنخوا هوکړه شوې وي، نو اړتیا نشته چې ده ته دې له کاري خدمت وروسته مکافات ورکړل شي.

دا هغه څه وو چې ما له دې موضوع څخه درک کړل، هیله لرم چې موضوع روښانه شوې وي او الله سبحانه وتعالی تر ټولو عالم او حکیم ذات دی.

ستاسو ورور عطا بن خلیل ابوالرشته

۱۴۴۰هـ ق د رجب ۱۱مه

۲۰۱۹م د مارچ ۱۸مه

ژباړن: بریالی کاکړ

د مطلب ادامه...

د بربنډو فلمونو د کتلو په اړه د پوښتنې ځواب او پر حزب التحریر لګول شوی تهمت عمر داراګمه ته!

  • خپور شوی په فقهي

(ژباړه)

پوښتنه:

السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته! زموږ قدرمن شیخ صاحب:

زه هیله من یم چې تاسې به زموږ د شیخ په توګه ګڼو هغو تهمتونو ته ځواب ورکړی وي چې پر حزب التحریر لګېدلي دي. له دې جملې څخه یوه موضوع چې ډېره پ هغه د بربنډو فلمونو کتل دي.

ځواب:

وعلیکم السلام ورحمة الله وبرکاته!

د بربنډو فلمونو د موضوع په اړه زموږ موقف خورا څرګند او واضح دی. موږ دې ته په خورا وضاحت سره

ځواب ورکړی دی او زموږ په رسمي پاڼه کې یې ځواب شته چې په دې ډول دی:

«د بربنډو فلمونو د کتلو په اړه؛ دا یو ناروا عمل دی، دې ته له پام پرته چې دا انځورونه دي او حقیقي وجود نه دی. دا د هغې شرعي قاعدې له مخې چې پکې راغلي "الوسيلة إلى الحرام حرام" ژباړه: هر هغه عمل چې د حرامو لپاره وسیله ګرځي، خپله حرام دی. په دې قضیه کې حتمي نه ده چې وسیله دې خامخا په یقیني ډول د حرامو لامل وګرځي، بلکې یو وړوکی حدس هم په دې برخه کې کفایت کوي.

دا ډول فلمونه په غالب ډول حرامو ته لار برابروي او له همدې امله مخکینۍ یاده شوې قاعده پرې د تطبیق وړ ده. په همدې دلیل د دې ډول فلمونو کتل یا ساتل ناروا کار دي.

په دې اړه چې د حزب التحریر وروڼه او خویندي باید د هغو مسلمانانو سره چې دغه ډول فلمونه ګوري څه ډول چلند وکړي: په خواشینۍ سره هغوی چې معمولاً دغه ډول فلمونه ګوري د خپلو شهواني خواهشاتو په لومه کې لوېدلي وي. له همدې امله د دې ډول کسانو نیکې لارې ته رابلل او له دغه ډول ناروا کار څخه یې راګرځول بې ګټې وي، پرته له هغو کسانو څخه چې د الله سبحانه تعالی رحمت پرې وشي. خو له دې سره سره باید زموږ وروڼه او خویندې په دې اړه له قوي امر بالمعروف او غوره حکمت څخه کار واخلي. ممکن هغه چا چې دا پوښتنه کړې د خپل کوم نږدې ملګري په اړه تشویش ورته پیدا شوی وي، چې په دې ډول کار روږدی شوی دی. که داسې وي، دی یې باید نېکې لارې ته دعوت کړي، له منکر څخه يې منعه کړي او له مناسب حکمت څخه کار واخلي، ترڅو الله سبحانه تعالی هدایت ورته وکړي او ده ته په دې کار سره اجر ورکړ شي، که د الله سبحانه تعالی خوښه شي.

اوسمهال مسلمانان د خلافت د نه شتون له امله له ګڼو بدبختیو سره لاس او ګریوان دي. د مسلمانانو لپاره اړینه ده چې خپل وخت بې ځایه تېر نه کړي، که یې بوختیاوې په مباح چارو کې هم وي. نو دا به بیا څومره بده وي چې یو مسلمان خپل وخت د داسې ناروا کار په ترسره کولو تېر کړي، چې الله سبحانه تعالی منعه کړی دی. زما وروڼو! دا پر تاسې لازمه ده چې مسلمانان د غوره اعمالو ترسره کولو ته په مسلسل ډول، خو په حکمت سره را دعوت کړئ، ترڅو د دوی وخت د نېکو اعمالو، جدي کار او د خلافت بیا تاسیس په لار کې  په هڅو کولو کې تېر شي او امت له اوسنیو مصیبتونو او کړاوونو څخه وژغوري.» پای

د هغو کسانو په اړه چې تهمتونه لګوي، دوی په اصل کې د هغو کسانو له ډلې څخه نه دي چې په حق پسې ګرځي. که چېرې دوی حق لټولای، دوی به زموږ کتابونو یا رسمي پاڼو ته مراجعه کړې وای او همالته به یې واقعیت موندلی وای. دوی خپله سپېڅلي خلک نه دي او سپېڅلي خلک هغوی دي چې یوازې له الله سبحانه تعالی سره مینه لري او د زړه له کومي اخرت ته پر دې دنیا ترجیح ورکوي.

هغه کسان چې تهمتونه تړي، د داسې کتابونو حواله ورکوي چې په موږ پورې هیڅ اړه نه لري. دوی د هغې کبیره ګناه په اړه ناخبره دي چې د دې ډول تهمت په تړلو سره یې مرتکب کېږي.

﴿إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ لَا يُفْلِحُون [یونس: ۶۹]

ژباړه: «بېشکه هغه کسان چې پر الله سبحانه تعالی له ځانه تورونه تړي، نه شي بریالي کېدای.»

ستاسې ورور عطاء بن خلیل ابو الرشته

ژباړن: سلطان ولید

 

د مطلب ادامه...
Subscribe to this RSS feed

اسلامي خاورې

اسلامي خاورې

غربي هېوادونه

ټول لینکونه

د پاڼې برخې