Haber-Yorum

Rusya Amerika’nın Gözüne Girmek İçin Acele Ediyor

Ama Bu Sefer Afrika Kıtasında!

Haber:

Mali’nin başkenti Bamako’da yüzlerce kişi Fransız askeri birliğinin ülkeden çekilmesini talep etmek için protesto yürüyüşü düzenledi.

Bamako’nun sembollerinden Afrika Kulesi etrafında toplanan göstericiler, 2014'ten beri ülkede konuşlu Barkhane Operasyonu kapsamında 2014 yılından bu yana Mali’de konuşlanan Fransız güçlerinin ülkeden çekilmesi çağrısında bulunan sloganlar attılar.

İki ülke arasındaki ilişkiler, Wagner askerlerinin Mali'de konuşlandırılacağına dair iddiaların ardından kötüleşti ve yetkililerin sert açıklamalarıyla durum daha da tırmandı.

12 Ocak’ta Fransa, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne Mali’ye yönelik yaptırımlara ilişkin bir karar taslağı sundu. Zira Çin ve Rusya’nın vetosu nedeniyle belge engellenmişti.

Yorum:

Mali Barkhane’deki Fransız askeri operasyonu, aslında Fransa’nın eski sömürgesindeki değişen siyasi duruma bir yanıt olarak 2013 yılında başlattığı Serval Operasyonunun devamı niteliğinde olmuştu. Tek fark, Mali’ye ek olarak uygulama kapsamının Moritanya, Burkina Faso, Nijer ve Çad gibi dört komşu ülkeyi de kapsaması olmuştur.

Bildiğimiz üzere on dokuzuncu yüzyılın sonundan beri ve on yıllarca süren umutsuz İslami direnişin ardından Batı Afrika’daki diğer birçok ülke gibi mevcut Mali topraklarının da Fransız işgali altında olmasıdır. Nitekim yirminci yüzyılın altmışlı yıllarında, 1941 Atlantik Şartı’nın uygulanması olarak Birleşmiş Milletler himayesi altında sömürgenin sona ermesi (dekolonizasyon) politikasının bir parçası olarak bağımsızlığını kazanmıştır. 1941 Atlantik Şartına göre İkinci Dünya Savaşı’ndaki destek karşılığında Avrupalılar, Amerika Birleşik Devletleri’ne sömürgelerinin sömürülmesi ve yağmalanması noktasında eşit erişim sözü vermiştir.

Resmi bağımsızlığını kazandıktan sonra Mali, Afrika’daki Fransız sömürgeciliğinin mirası mesabesinde olan Fransız topluluğunu terk etmiştir. Ancak 1968'deki askeri darbeden sonra Fransa, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) çerçevesinde nüfuzunu yeniden kazanmayı ve Mali’yi kendi çıkarlarının olduğu daireye geri döndürmeyi başarmıştır. ABD, ekonomik, siyasi ve etnik sorunlar oluşturmak da dahil olmak üzere bölgeyi kontrol etmek için çalışmaya devam etmektedir.

2012 yılında, Kuzey Mali’de yaşayan Tuaregler, Libya’da isyancılar için hazırlandığı iddia edilen silahları ele geçirdikten sonra bazı cihatçı grupların desteğiyle ayaklandılar ve bağımsız Azawad devletinin kurulduğunu ilan ettiler.

Cumhurbaşkanını ayaklanmayı bastırmakta başarısız olmakla suçlayan ordu bir darbe yaptı. Böyle bir durumda Fransa, tebaasını korumak, ülkenin toprak bütünlüğünü sağlamak ve burasını İslamcılardan kurtarmak bahanesiyle askeri taburunu Mali’ye gönderdi.

Mali’deki mevcut askeri cunta ile Wagner Grubu arasındaki anlaşma, Rus paralı askerlerini Fransız ordusuyla değiştirme niyetini doğrulamaktadır. Moskova’nın Wagner Grubu ile ilişkisini reddetmesine rağmen her şey, Suriye ve Libya örneğinde olduğu gibi Rusya’nın Mali’de de ciddi şekilde Amerikan çıkarlarına hizmet etmeyi kabul ettiği gerçeğine işaret etmektedir. 

Hizb-ut Tahrir Merkezi Medya Ofisi İçin Yazan

Ebu İbrahim Bilal - Ukrayna