Haber-Yorum

Mısır ve Servetleri Nereye Gitti?

Haber:

El Arabiya kanalı, 29/11/2023 Çarşamba günü web sitesinde,Centamin Madencilik Şirketi’nin (Afrika’ya odaklanan bir altın madenciliği şirketidir), Mısır Anayasa Mahkemesi’nin bugün yani çarşamba günü çıkardığı ve üçüncü tarafların Mısır hükümeti ile yatırımcılar arasında imzalanan anlaşmalara itiraz etmesini engelleyen bir yasanın anayasaya uygunluğunu ilan eden kararını memnuniyetle karşıladığını bildirildi;Centamin Firavun Altın Madenleri ve Petrol ve Maden Kaynakları Bakanlığı ve Maden Kaynakları Genel Kurumu arasında 1994 yılında parlamento tarafından onaylanan Sukari maden imtiyaz sözleşmesi, 2011 yılında geçersiz olduğu itirazına maruz kalmış ve Yüksek İdare Mahkemesi, herhangi bir üçüncü tarafın hükümet ile yatırımcılar arasındaki anlaşmalara itiraz etmesini yasaklayan 2014 tarihli ve 32 sayılı kanunun anayasaya uygunluğuna ilişkin olarak Yüksek Anayasa Mahkemesi tarafından bir karar verilinceye kadar itirazın değerlendirilmesini süresiz olarak ertelemişti; nitekim bu, şirketin davanın reddini talep etmesine izin verilmesi için Çarşamba günü yayınlanan kararla da desteklendi. Dolayısıyla Londra Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem gören şirket yaptığı açıklamada,    Anayasa Mahkemesi’nin bugün yayınladığı kararın, şikayetçinin imtiyazın tarafı olmaması nedeniyle herhangi bir hakkı bulunmadığını göz önünde bulundurarak kendisine Yüksek İdare Mahkemesi’nden itirazın reddedilmesini talep etme hakkı verildiğini söyledi ve Sukari madenindeki faaliyetlerin devam ettiği ve davadan etkilenmediği eklemesinde bulundu.

Yorum:

Sukari madeni, en büyük ve en zenginlerinden biri olsa da Mısır'daki tek altın kaynağı ya da tek zenginlik kaynağı değildir; zira o da rejimin küresel kapitalist şirketler lehine israf ettiği ve onların varlığını yasalaştıran ve onları yağmalanan serveti geri almaya yönelik her türlü girişimden koruyan yasalar formüle ettiği tüm zenginlik kaynaklarından biridir; bu da egemen kapitalist sistemi, Mısır halkının zenginliklerini geri elde etmesinin ve bunlardan faydalanmasının önündeki bir bariyer ve engel haline getiriyor; dolayısıyla Batı’nın bunu elde etmesini sağlayan ve onların varlığını ve yağmalamalarını koruyan rejimdir.

Anayasa Mahkemesi’nin verdiği bu karar Mısır’ın ve halkının çıkarına değildir, aksine her ne kadar halkın devrimci ayaklanmaları nedeniyle değiştirilmiş olsa da kendilerini rejimlerin değişikliklerinden korumak için yasal bir gerekçe bulmaya çalışan kapitalist şirketlerin çıkarınadır ki belki de rejimi bunu yapmaya sevk eden şey de buydu. Dolayısıyla kapitalist şirketler sadece Mısır’da değil tüm bölgede üstünlük sağlıyor ve ele geçirdikleri zenginlikler, onları bunun uğruna savaşmalarına ve belki de tüm halkları yok etmelerine neden oluyor. Nitekim bizler, büyük petrol, enerji, madencilik ve teknoloji şirketlerinin yanı sıra silah, ağır teçhizat ve araba üreticilerinden bahsediyoruz, şu anda dünyanın gerçek egemeni olan kapitalistlerden bahsediyoruz,günlük olarak 260 bin varilden fazla petrol ve kondensat, yaklaşık 1,5 milyar fit küp de gaz üreten Amerikan Apaçisi’nden bahsediyoruz, yaklaşık 65 yıldır Mısır’da faaliyet gösteren, Mısır’daki doğalgazın yaklaşık %35’ini üreten, Mısır’daki kendisine bağlı sahalarda günlük olarak yaklaşık 34 bin varil petrol ve kondensat üreten ve şirketin sadece “Zohr” sahasındaki yatırımları yaklaşık 14 milyar Dolara ulaşan İtalyan Eni’den bahsediyoruz; yani Mısır, Eni’nin faaliyet gösterdiği toplam 80 ülke arasında İtalyan Eni’nin yatırım hacminde aslan payını oluşturan en büyük ülkelerden biridir.British Petroleum (BP) ise 50 yılı aşkın süredir faaliyet göstermekte olup Mısır’daki toplam yatırımları 30 milyar Doları aşmıştır. Ayrıca 2019 yılında gaz ve petrol alanında Mısır'a yaklaşık 2 milyar Dolar değerinde yeni yatırım pompalanacağını açıklayan şirket, British Petroleum’un Mısır’ın ham petrol ve kondensat üretiminin yaklaşık %10’unu ürettiğini duyurmuştur. Ayrıca Hollanda Shell Şirketi, Mısır’da 1911’den beri faaliyet göstermekte olup imtiyaz alanlarındaki üretim oranı yaklaşık 55 bin varile ulaşmıştır; bu da Mısır’ın toplam ham petrol üretiminin %6’sını temsil ediyor... Bunlar onlarca yıldır Mısır’da faaliyet gösteren şirketlere yönelik örneklerdir; dolayısıyla bir gözlemci, günlük olarak yağmalanan servetin boyutunu hayal ederse, Batı’nın ve onun servet yağmacısı şirketlerinin ülkemizde gerçek bir değişim yaşanmaması için nasıl mücadele edeceğini ve bir değişim meydana gelmesi halinde onları koruyan yasaların neden sağlandığını idrak edebilir. Ancak gerçek değişim, bu kanunları ve anlaşmaları tanımayacak, bilakis onun amacı yağmalanan hakları sahiplerine geri iade etmek olacaktır

Centamin Şirketi’ne gelince; Sukari 2009 yılından itibaren sarı metal üretimine başlamıştır; nitekim Enerji Araştırma Birimi tarafından incelenen ve Sukari altın rezervlerinin 2021 sonlarında açıklanan son incelemesinde son 10 yılın en yüksek artışını yakaladığını ortaya konulan Centamin Şirketi’nin, 2022’nin ilk çeyreğine ilişkin üç aylık raporundaki gözlemlere göre üretimi yaklaşık 5 milyon ons altına ulaşmıştır; yakın zamanda yapılan rezerv incelemesine göre madenin rezervleri yaklaşık 5,8 milyon ons altına ulaşmıştır; Centamin Şirketi’nin verilerine göre madenin ömrünün 12 yıl daha uzaması bekleniyor. (Enerji Araştırma Birimi web sitesi).Bir ons altının fiyatı 2.071,61 Dolar ki bu da diğer kaynakların yanı sıra tek bir kaynaktan muazzam bir servetin elde edildiği anlamına geliyor; şayet bunlar iyi bir şekilde kullanılmış olsaydı ülkeye ve insanlara yeterdi ancak bizler bunlar hakkında hiçbir şey bilmiyoruz ve hiçbir şey göremiyoruz. Bilakis rejim, egemen kapitalizmin gözetiminde gece gündüz yağmalanan ülkemizin fakir olduğunu iddia ederek bizim üzerimize geliyor.

Altın madenleri ve diğer madenler, petrol ve gaz sahaları ve tüm kalıcı ve yarı kalıcı zenginlik kaynakları kamu mülkiyetinden olup, fertler veya gerçek ya da tüzel şirketler tarafından özelleştirmeleri ve tekelleştirilmeleri caiz değildir; çünkü bunlar, tüm insanların mülküdür. Nitekim İslam, devletin tüm bu zenginliklerin kaynaklarıyla muamele etmesi gereken şerî temeli açıklamıştır ki bu da Sallallahu Aleyhi ve Sellem’in şu kavline dayanmaktadır: الْمُسْلِمُونَ شُرَكَاءُ فِي ثَلَاثٍ: فِي الْكَلَإِ وَالْمَاءِ وَالنَّارِ “Müslümanlar üç şeyde ortaktır; su, mera ve ateş.” Dolayısıyla İslam, devletin bunları satarak, kiralayarak, bağışlayarak veya imtiyaz vererek tasarrufta bulunmasını yasakladı, dahası devletin bunları üretmesini, bunlardan servet çıkarmasını ve tüm hak sahibine hakkının verildiği adil bir paylaşımla zengin-fakir, Müslüman-gayrimüslim ayrımı yapmadan insanlara yeniden dağıtmasını vacip kılmıştır. Ama devletin bunu yapabilmesi için birincisi; kendisini hem kapitalizmden hem de onun anlaşmalarından, tüzüklerinden, ittifaklarından ve yasalarından uzak tutmalıdır. İkincisi; devlet, tüm şekil ve biçimleriyle Batı’ya olan aşağılayıcı bağımlılıktan kurtulmalıdır. Üçüncüsü; Devlet, insanların haklarını güvence altına alan alternatif bir sistem benimsemelidir. Bu da ancak Nübüvvet Minhacı üzere Raşidi Hilafet Devleti’nin gölgesinde İslam ve onun nizamıyla garanti altına alınabilir. Bu nedenle Mısır’ın, haklarını geri alabilmesi ve zenginliklerinden yararlanabilmesi için İslam’ı taşıyan, onu tatbik etmeye muktedir olan ve insanların işleriyle gerçekten ilgilenecek olan kişilere ihtiyacı vardır. Dolayısıyla Mısır’ın hak ettiği şey, hak ve adalet sahibi bir devletin altında yeniden İslam ile yönetilmektir; bu devlet ise Nübüvvet Minhacı üzer Raşidi Hilafettir. Allah’ım, bunun bir an önce gelmesini, Mısır’ın onun başkenti olmasını ve Mısır ordusunun da onun Ensarları olmasını nasip et. Allahumme Amin.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَجِيبُواْ لِلّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُم لِمَا يُحْيِيكُمْ

“Ey iman edenler! Hayat verecek şeylere sizi çağırdığı zaman, Allah ve Rasulü’ne icabet edin.” [Enfal 24]

Hizb-ut Tahrir Merkezi Medya Ofisi İçin Yazan

Said Fazıl - Mısır