Haber-Yorum

Tacikistan’da Ne Giymeliyiz: “Ulusal Kıyafetler Kataloğu” Sunuldu!

Haber:

Tacikistan Hükümeti Kadın ve Aile İşleri Komitesi, kız çocukların ve kadınların giymesi önerilen milli kıyafet modellerini sundu.Daha önce de komite, milli kıyafet projesinin ulusal gelenekleri ve modern gerçeklikleri dikkate alacağını belirtmişti. “Asya Plus’un” belirttiğine göre sadece kadınlar için değil, aksine bu sefer erkekler içinde (bir giyim) inşa edilecek.

Yorum:

Tacikistan hükümeti, on yılı aşkın bir süredir Tacikistan kadınlarına “belirli bir ulusal giyim modeli” dayatmaya çalışıyor.Tüm bu önlemlerin temel amacının, İslami giyim şeklini milli kıyafetlerle değiştirmeye çalışmak olduğu açıktır. Ayrıca, bu planların uygulanmasındaki ana araçlar Tacikistan Hükümeti Kadın ve Aile İşleri Komitesi, Din İşleri, Milli Gelenek, Merasim ve Tören Düzenleme Devlet Komitesi’nin yanı sıra Kültür Bakanlığı, Eğitim ve Bilim Bakanlığı ve Tacikistan Ulema Konseyi'dir.

Bu yıl 8 Mayıs’ta Tacikistan Parlamentosu, Temsilciler Meclisi’nin (alt kanat) “Tacikistan Cumhuriyeti'nde geleneklerin, törenlerin ve ritüellerin düzenlenmesine ilişkin” yasada bir değişiklik yaparak “ulusal kültüre yabancı kıyafetlerin ithalini, satışını ve kamuya açık yerlerde giyilmesini” ve “edgardak’ı” (çocukların Ramazan ve Kurban Bayramı kutlamaları) yasakladığını da hatırlatalım. Nitekim değişikliklerin kabul edilmesinin hemen ardından yürürlüğe bile girmeleri bile beklenmeden, ülke nüfusunun yoğun olduğu bölgelerde, geleneksel İslami kıyafet giyen kadınlara yönelik baskınlar ve tutuklamalar başladı ve baskınlar, marketlerde, kliniklerde, hastanelerde, büyük şehirlerde ve sokaklarda da gerçekleşti.Öğrencilerin ve kamu çalışanlarının katılımıyla baskı da dahil olmak üzere baskınlar ve açıklayıcı görüşmeler yapmak üzere çalışma grupları düzenlendi. Baskınlar neredeyse üç hafta sürdü ve bu süre zarfında bölge sakinleri arasında bir öfke dalgası büyüdü ve sosyal medya ağlarındaki hararetli tartışmalar ve öfke ifadeleri hiç durmadı.19 Haziran’da Tacikistan Parlamentosu Mili Meclisi (üst kanat) “Gelenek ve Ritüellerin Düzenlenmesi” yasasında yapılan değişiklikleri onayladı ve 20 Haziran’da Tacikistan Devlet Başkanı’nın basın servisi, Devlet Başkanı’nın, “ulusal kültürün gerçek değerlerini korumayı, tören ve ritüeller sırasında batıl inançları, önyargıları, aşırılıkları ve savurganlıkları önlemeyi, Tacikistan halkının maneviyatını ve sosyo-ekonomik düzeyini yükseltmeyi, ayrıca çocuğun hak ve özgürlüklerini korumayı, çocukları insanlık ruhu, ulusal gurur ve ulusal ve evrensel değerlere saygı içinde eğitmeyi ve yetiştirmeyi hedefleyen” toplam 35 yasayı imzaladığını bildirdi.

Dünyanın dört bir yanından İslam alimlerinin ve vaizlerin Tacikistan rejiminin eylemlerini kınamalarının, hatta Afganistan’dan bazı tanınmış Farsça konuşan vaizlerin Rahmanov rejimine karşı “cihat” ilan etmelerinin ardından yetkililer durumu nasıl sakinleştireceklerini düşünmeye başladılar ve bunu yapmak için de hükümetin dini figürlerini devreye soktular. Bunun üzerine Tacikistan Ulema Konseyi Başkanı Said Makram Abdulkadirzadeh, sözde “yabancı kıyafetleri” yasaklayan yasa değişikliklerini destekledi ve milli kıyafetlerin de İslami standartlara uygun olması gerektiğini belirtti.Tacikistan Ulema Konseyi Başkanı o sırada şunları söyledi: “Tacik halkının kendi kıyafetleri var, Arap halkının kendi kıyafetleri var ve her milletin kendine has kıyafeti vardır; aynı zamanda şeriatın standartlarına da uyulmalıdır. Bu önemli, gerisi önemli değil, başkasının kıyafetlerini körü körüne takip edip taklit etmeye gerek yoktur.”Aynı zamanda baskınların aktif aşaması durduruldu ve bu da sonunda durumun bir miktar da olsa sakinleşmesine yol açtı.Ancak gözlemciler, rejimin teslim olmadığına, sadece taktiksel bir manevra yaptığına ve Tacikistan’da başörtüsünün nihai olarak yasaklanmasının zaman meselesi olduğuna inanıyorlar.

Hizb-ut Tahrir Merkezi Medya Ofisi İçin Yazan
Muhammed Mansur