İslam ve Almanya'daki Müslümanların Alman toplumuna entegrasyonu hakkında Almanya'da dönen tartışmaların tam ortasında Almanya Şansölyesi Angela Merkel şöyle bir açıklamada bulundu: "Almanya'ya yüzlerce yıldır Nasranilik ve Yahudilik değerleriyle damgalanmıştır." Ve şöyle ekledi: "Müslümanlar, Almanya'da yaşamak istiyorlarsa şeraite değil anayasaya itaat etmelidirler." Bunun yanı sıra Müslümanların entegrasyon sürecinin ilerlemesinin zaruretine de vurgu yapmıştır.

Almanya Şansölyesi'nin bu açıklamaları, Amerika Savunma Bakanlığı'nın (Pentagon), Amerikan uçaklarının Pakistan'da düzenlediği askeri operasyonların Alman Müslümanlar olduğundan şüphelenilen direnişçilerin ölümüne yol açması hakkında yaptığı histerik açıklamaların ardından gelmiştir. Bundan önce de Alman Federal Bankası Yönetim Kurulu Üyesi Thilo Sarasin, içerisinde Müslümanların horlanmalara maruz kaldığı bir kitap yayınlamış ve Müslümanların Almanya toplumuna entegrasyonlarının başarısız olmasını eleştirmişti. Bunun ardından Almanya Devlet Başkanı Christian Wolf, Alman Birliğinin Yirminci Yıldönümü münasebetiyle yaptığı konuşmasında şöyle demiştir: "İslam Almanya'nın bir parçası haline gelmiştir!"

Bu açıklamaları yorumlarken aşağıdaki gerçekleri vurgulamak isteriz:

Birincisi: Almanya Şansölyesi'nin açıklamaları, son on yıl içerisinde güçlü bir şekilde yükselen birçok Avrupa politikacısının benimsediği Avrupa'nın sistematik politikası bağlamında gelmiştir. Bu politika ise İslam'ı ve şeriatı Avrupa halklarının bir düşmanı olarak tasvir etmeye, Avrupa'daki Müslümanların varlığın "bir güvenlik sorunu" ve "günah keçisine" dönüştürmeye dayanmaktadır. Bunu ise düşen popülerliklerini yükseltmek ve vahşi kapitalizm doğrultusunda ekonomik, maliye, sağlık ve eğitim gibi Avrupa'nın birçok sistemindeki katı değişiklikler hususundaki dikkatleri başka yöne çekmek amacıyla bu politikacılar tarafından tekrarlanan girişimler altında Avrupalı toplulukların acısını çektiği ekonomik ve toplumsal sorunların mesuliyetini Müslümanlara yüklemek yoluyla yapmaktadırlar...

İkincisi: Almanya Şansölyesi'nin bu açıklamaları, Müslümanları -delil ve fikir yoluyla- İslam mefhumlarını, değerlerini terke ve Batılı hadaratın çirkefliğine entegre etmeye ikna etmede başarısız olan Batılı politikacıların akıllarına tahakküm eden üstünlük algısını ifşa etmektedir. Böylece Müslümanları Batılı değerlere ve mefhumlara boyun eğmeye sevk etmek için baskıcı ve zorbacı politikalara, katı kanunlara ve güvenlik baskılarına başvurdular. Avrupa ve genel olarak Batıdaki bu resmi eğilim, Batı düşüncesinin, mefhumlarının ve değerlerinin kırılgan olduğunu -bir kez daha- teyit etmektedir. Aynı zamanda bu politikacıların, İslam dünyasının işlerine müdahale etmenin ve tek ümmet ile tek beldenin evlatları arasına anlaşmazlıklar sokmanın bir aracı olarak kullanmayı alışkanlık haline getirdikleri "inanç, bireysel ve düşünce özgürlüklerinin", "insan haklarının" ve "azınlık haklarının" kutsiyetini gururla vurgularlarken ne denli ikiyüzlü olduklarını da göstermektedir.

Üçüncüsü: İslam karşıtı medyasal, siyasal ve kültürel iğrenç deformasyon kampanyalarına rağmen Avrupa'da ikamet eden Müslümanların genelinin dinlerine sımsıkı sarıldıklarının, Müslüman kuşakların dinlerini, hükümlerini ve değerlerini araştırmaya yöneldiklerinin, İslam davetini kendi ortamlarına taşıdıklarının, kültürünü kendi muhitlerinde yaydıklarının, on binlerce Batılının İslam'ı kabul etmeye meyil ettiklerinin ortaya çıkmasının yanı sıra İslam dünyasındaki genel kamuoyunun Raşidi Hilafet Devleti altında İslam Nizamı'nı ikame etmeye dönüşmesi; işte tüm bunlar, Batıdaki siyasi ve ekonomik karar vericilerinin; devletlerarası sahneye ve ilişkilere etki etmek üzere güçlü bir şekilde yolunu yarmaya devam eden küresel bir ideoloji ve kapsamlı bir hayat nizamı olan İslam'a karşı görüşlerinde bir değişim meydana getirmiştir. Bu da -bu kişilerin nazarında-, hızla İslami kimliği yok etmenin, Müslümanları ümmetlerinden koparmak için muhasara etmenin ve onları Batılı hadaratın potasında zorla eritmenin kaçınılmaz olduğu anlamına gelmektir. Aksi takdirde Müslümanlar, Hilafet Devleti'ne dayanan gerçek bir güce, İslam davetinin fikri, siyasi ve medyasal bir platformuna ve kapitalizmin dehlizlerinde bocalayan Batılı halklara hidayet yolunu aydınlatacak bir kandile dönüşecektirler.

Dördüncüsü: Hizb-ut Tahrir, Batılı halklardan akıllı olanları, yöneticilerin saptırmalarının avı olmamaları, kendilerini iktidara taşıyan sermeye sahiplerine hizmet etmekten başka bir dertleri olmayan liderlerinin tuzaklarının gerçeğini idrak etmeleri, Batılı devlet organlarının iftiralarından ve aynen maktulü öldürüp sonra da cenazesine katılan kimse gibi olan istihbarat birimlerinin desiselerinden uzak kalarak hakka ulaşmaları için bilinçli ve insaflı bir şekilde İslam'ı araştırmaya yönelmeleri çağrısında bulunmaktadır.

Hizb-ut Tahrir, 5 Kasım 2010 cuma günü ülkenin tüm bölgelerinde, "Gerçek Değişim, Amerikan Ajanlarının Yönetimini Sona Erdirecek Olan Hilafet'i İkame Etmektir" başlıklı kalabalık yürüyüşler düzenleyecek. Bu yürüyüşlerin maksadı; hayatlarını, kendilerine uygulan kapitalizmin zulümatından İslam'ın nuruna kavuşturacak arzulanan gerçek değişim noktasında İslami ümmeti bilinçlendirmektir.

İnsanlara, siyasi ve askeri liderler yoluyla kapitalizm nizamının dayatıldığı son günlerde herkes değişim hakkında konuşmaktadır. Bu nizam, geçtiğimiz altı on yıl boyunca insanlara ve ülkeye her hangi bir hayrı getirmede başarısız olmuştur. Zira elektriklerin kesilmesi, doğalgazın yetersizliği insanların hayatını karanlığa dönüştürmüş ve temel ihtiyaçların fiyatlarındaki zamlar ise dayanılmaz hale gelmiştir. Nitekim fiyatlardaki yükseklik, 50 milyon küsur Pakistanlıyı her gece aç olarak uyamaya mecbur etmiş, ülke dış borç bataklığına saplanmış, Pakistan Amerika'nın hamisine dönüşmüştür. Tüm bunlar ise nükleer silaha ve dünyanın yedinci büyük ordusuna sahip olmasına rağmen Pakistan'da gerçekleşmektedir!

Peş peşe gelen ülke yöneticileri, kapitalizm nizamı ile yönetmeye hırs göstermektedirler. Her ne zaman insanlar yöneticilere karşı huzursuz olsalar ve Batılı efendilerinin politikalarını uygulamada yöneticileri engelleme boyutuna ulaşacak derecede karşı çıksalar sömürgeci emperyalistler, hemen Pakistan'daki sömürgeci nizamı kurtarmak için o anki mevcut ajan yöneticiyi basit bir şekilde kurban edip seçimler veya askeri darbelerle yoluyla yeni bir ajan yönetici getirmektedirler.

Bunun içindir ki insanlar, mevcut nizama ve kafir nizama katılmaya gönüllü liderlere olan güvenlerini kaybetmişlerdir. Zira bu emperyalist nizamın ıslahı mümkün olmadığı gibi onun aracılığı ile değişimi aramakta imkansızdır.

Gerçek değişimi gerçekleştirecek olan sadece Hilafet'tir. Zira Hilafet Nizamı, Allahu [Subhânehu ve Te'alâ] katından gelen bir nizamdır. Hilafet Nizamı insanları, bir avuç küçük bir zümrenin heves ve isteklerine terk etmez. Bu nedenle Hilafet Nizamı, insanları beşerin esaretinden ve zulmünden kurtaracaktır.

Hizb, tüm insanları gerçek değişim hususunda bilinçlendirmek için 5 Kasım 2010 cuma günü ülkenin muhtelif bölgelerinde kalabalık yürüyüşler düzenleyeceğini ilan eder. Bu yürüyüşler sayesinde gerçek değişimin sırf kurulmasıyla bile NATO kuvvetlerinin ikmal yollarını kesecek, Kabileler ve Belucistan bölgelerindeki Müslümanlar ile el ele verip çalışmasının ardından Amerika'nın kafasını ezecek, Petrol, doğalgaz, elektrik santralleri, altın, bakır, kömür ve diğer madenleri kamu mülkiyetine geri döndürecek, faizli kredilerin faiz ödemesini durduracak, gelir ve satış vergisi gibi vergileri ortadan kaldıracak, harac, öşür ve zekatın toplanması gibi Bet-ul Mâl'in gelirleriyle ilgili şeri hükümleri tatbik edecek olan Hilafet Devleti'nin kurulmasıyla mümkün olacağı fikri yerleştirilecektir. Dolayısıyla Hilafet, gece gündüz İslami beldeleri birleştirmek için çalışacak ve işte o zaman dünyanın birinci ve en güçlü devleti olacaktır.

Hizb-ut Tahrir, basını, siyasi partilerden muhlis olanları, alimleri, avukatları, düşünürleri ve tüm insanları; "değişim" adı altında işlenilip tekrarlanan hıyanetler noktasında ümmeti uyarmak ve gerçek değişimin Hilafet Devleti'ni kurmakla olacağı hususunda ümmeti irşat etmek için çalışmaya davet eder.

İmrân Yûsufzây
حزب التحرير
Hizb-ut Tahrir
Resmi Sözcü Yardımcısı
Pakistan Vilâyeti

Soru: Ben resim çizimi ile ilgili bir meslekte çalışıyorum ve bu sırada aşağıdaki işleri yapmaya maruz kalıyorum:

* Resimleri düzenleme ve düzeltme, (yani göz rengini veya yüzün bazı özelliklerini değiştirme gibi kırışıklıkları gidermek)

* Gerçeğe benzer insan ve hayvan resmi çizmek

* Baskıda hazırlanan suret ve resimleri kullanmak

* Kendi resmimi kullanmak yerine başka tasarımcıların suretlerini veya resimlerini veya logolarını kullanmak

* İnsan veya hayvan sembolleri çizmek; ("yaya geçidi" veya "yangın merdiveni" veya "köpeklerle gezinti yasaktır" gibi yol levhaları)

* İnsan veya hayvan vücudu parçaları çizmek; (tokalaşma görüntüsü veya işaret parmağı veya at başı... saç gibi)

* Gerçeğe benzemeyen insan ve hayvan resmi çizmek; (karikatür gibi)

* Aslen gerçekte var olmayan hayali masal karakterleri çizmek

Bu işlerin şeri hükmünün açıklanmasını rica ediyorum. Allah sizleri mübarek kılsın.

 

Cevap: Resim çizimi ile ilgili sorulara cevap vermeden önce şu iki hususu vurgulamak isteriz:

 

Birincisi: Aşağıdaki cevaplar, resim çizme, yani elle resim çizmenin şeri hükmü hakkındadır. Hadislerde varit olan mana işte budur ve "fotoğraf" makinesi ile resim çekmek değildir. Zira bu, yani "fotoğraf" makinesi ile resim çekmek mubah olup hadisler buna intibak etmez.

 

İkincisi: Aşağıdaki cevaplar, gölgesi olmayan yassı düz resimler/suretler hakkındadır. Gölgesi olan tasvir, yani heykellere gelince; cevapların sonunda açıklandığı üzere çocuk oyuncakları müstesna -ki bunların cevazına dair deliller varit olmuştur- bu husustaki şeri delillerden dolayı heykeller tüm halleriyle haramdır.

 

Şimdi gönderdiğiniz resim çizimi ile ilgili soruların cevapları şu şekildedir:

Şu İki Soruya Gelince:

* Resimleri düzenleme ve düzeltme, (yani göz rengini veya yüzün bazı özelliklerini değiştirme gibi kırışıklıkları gidermek)

* Gerçeğe benzer insan ve hayvan resmi çizmek

Bu iki soru, ruhu olan şeyleri çizmek veya kırışıklıkları ve yüzün bazı özelliklerini gidermek gibi ruhu olan şeylerin resimleri üzerinde el çizimi ile yapılan değişikliklerle ilgilidir... İster kalem isterse "bilgisayar" üzerinde "fareyi" kullanarak çizilen resim olsun delillerde varit olan haramlılık buna intibak eder. Zira insan çabası ile çizilen resim olduğu sürece bu, ruhu olan bir şeyi taklit etmektir. Dolayısıyla haramlılık buna intibak eder. El-Buhari, İbn-u Abbas'ın Resulullah [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'in şöyle buyurduğunu tahric etti: مَنْ صَوَّرَ صُورَةً فَإِنَّ اللَّهَ مُعَذِّبُهُ حَتَّى يَنْفُخَ فِيهَا الرُّوحَ وَلَيْسَ بِنَافِخٍ فِيهَا أَبَدًا "Kim bir resim/suret yaparsa Allah, yaptığı resme ruh üfleyene kadar ona azap eder. Hiçbir zaman ona ruh üfleyecek de değildir." İbn-u Ömer kanalıyla Resulullah [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'in şöyle buyurduğunu tahric etti: إِنَّ الَّذِينَ يَصْنَعُونَ هَذِهِ الصُّوَرَ يُعَذَّبُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يُقَالُ لَهُمْ أَحْيُوا مَا خَلَقْتُمْ "Bu resimleri/suretleri yapanlar kıyamet günü azap görürler. Onlara; 'Yarattıklarınıza haydi hayat verin' denir."

Şu İki Soruya Gelince:

* Baskıda hazırlanan  suret ve resimleri kullanmak.

* Kendi resmim yerine başka tasarımcıların suretlerini veya resimlerini veya logolarını kullanmak. Yani soruyu soran kişi tarafından çizilmeksizin bunların başkalarından alıntılanması. Buna intibak eden resim elde etmenin hükmüdür. Bu da üç çeşittir:

a- Eğer bu resimleri salah seccadesi veya mescit perdeleri veya mescit reklamları ve ilanları gibi ibadet mekanlarına asmak amacıyla alıntılamışsanız; bu haram olup caiz değildir. Buna dair delillerden bazıları şunlardır:

İbn-u Abbas'ın şu hadisidir: Resul [SallAllahu Aleyhi ve Sellem], Kabe'nin içindeki resimler imha edilinceye kadar ona girmeyi reddetmiştir. Dolayısıyla Resul [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'in Kabe'nin içerisindeki resimler imha edilmedikçe ona girmeyi reddetmesi ibadet mekanlarına resim asılmasının kesin olarak terk edilmesine dair bir karinedir. Dolayısıyla mescitlerdeki resimlerin haram olduğuna dair bir delil olur:

İmâm Ahmed, İbn-u Abbas'tan şu hadisi tahric etti: أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَمَّا رَأَى الصُّوَرَ فِي الْبَيْتِ يَعْنِي الْكَعْبَةَ لَمْ يَدْخُلْ وَأَمَرَ بِهَا فَمُحِيَتْ "Nebi [SallAllahu Aleyhi ve Sellem], beytin, yani Kabe'nin içerisindeki resimleri görünce girmedi ve onların imha edilmesini emretti."

b- Eğer başkası tarafından çizilen resimleri ibadet mekanı dışındaki yerlerde kullanmak amacıyla alıntılamışsanız; varit olan deliller bunun caiz olduğunu beyan etmiştir:

- Mekruh olmakla birlikte resim, evin perdeleri veya kültürel kurumların açıklama araçları gibi ihtiram veya tazim mekanlarında veya giyilen tişört veya elbise üzerinde... veya ibadetle bir ilgisi olmayan okullarda, ofislerde, ilanlarda kullanmak veya odanın girişine asmak veya görüntüyü güzelleştirmek için giymek ve benzeri amaçlarla alıntılanmışsa; bunların hepsi mekruhtur.

- Mubahtır; yer halısı veya üzerinde uyunan ve yatılan "minder" ve sırt yastığı üzerinde olması veya yerde ayaklarla çiğnene resimler ve benzerleri gibi ibadet mekanları ve ihtiram mekanları dışındaki yerlerde kullanmak amacıyla alıntılanmışsa; bunların hepsi mubahtır.

Buna dair delillerden bazıları şunlardır:

- Resulullah [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'i şöyle derken işittim lafzıyla Muslim'de geçen Ebi Talha'nın şu hadisidir: لا تدخل الملائكة بيتاً فيه كلب ولا صورة "Köpek ve resmin olduğu eve melekler girmez." Muslim'in rivayet ettiği rivayette ise şöyle denilmiştir: إلا رقماً في ثوب "Çizgili elbise müstesna." Bu, çizgili elbisenin istisna edildiğine delalet etmektedir. Mefhumu ise; çizgili elbise olan, yani çizgili resmin olduğu eve melekler girer.

Bu da düz yassı resim, yani "çizgili elbise" caiz demektir. Çünkü melekler, içerisinde düz resmin olduğu eve girer. Ancak bu caizliğin türünü açıklayan başka hadisler de varit olmuştur:

- Aişe [RadiyAllahu Anhâ]'nın hadisidir ki el-Buhari, onun şöyle dediğini tahric etti: دَخَلَ عَلَيَّ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَفِي الْبَيْتِ قِرَامٌ فِيهِ صُوَرٌ فَتَلَوَّنَ وَجْهُهُ ثُمَّ تَنَاوَلَ السِّتْرَ فَهَتَكَهُ "Nebi [SallAllahu Aleyhi ve Sellem], yanıma girdi ve evde üzerinde resmin olduğu bir örtü vardı. Bunun üzerine yüzünün rengi attı sonra da perdeyi aldı ve yırttı." El-Kırâm, bir tür elbisedir ve evin kapısına perde olarak asılır. Resul [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'in yüzünün renginin atması ve örtüyü yırtması, üzerinde resim olduğunda örtünün kapıya asılmasının terkinin talep edilmesine benzemektedir. Bu, içerisinde "çizgili elbise" resminin olduğu eve meleklerin girmesinin caizliğine ilhak edildiğinde terkin talep edilmesinin kesin olmadığına, yani mekruh olduğuna delalet etmektedir. Çünkü bu resmin mekanı, kapıya asılmış örtü içerisindedir. Bu ise ihtiram/saygı mekanıdır. O halde resmin ihtiram/saygı mekanına konulması mekruhtur.

- Ahmed'in Cibril [Aleyhi's Selam]'ın Resul [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'e olan kavlinden tahric ettiği Ebi Hurayra'nın şu hadisidir: وَمُرْ بِالسِّتْرِ يُقْطَعْ فَيُجْعَلَ مِنْهُ وِسَادَتَانِ تُوطَآَنِ "Örtünün parçalamasını ve ondan iki yer minderi yapılmasını emret." Cibril, Resul [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'e örtünün ihtiram mekanından kaldırılmasını ve iki yer minderi yapılmasını emretti. Bu da başkalarının çizdiği resimleri ihtiram mekanı dışındaki yerlerde kullanmanın mubah olması demektir.

Şu İki Soruya Gelince:

* İnsan veya hayvan sembolleri çizmek; ("yaya geçidi" veya "yangın merdiveni" veya "köpeklerle gezinti yasaktır" gibi yol levhaları)

* İnsan veya hayvan vücudu parçaları çizmek; (tokalaşma görüntüsü veya işaret parmağı veya at başı... saç gibi)

Bu İki Sorunun Cevabı Şöyledir:

Çizilen semboller, ruhu olan bir resme delalet ediyorsa bu, haramdır. Çünkü hadisler haram olanı, ruhu olanın haram kılınması şeklinde vasfetmiştir. Bu vasıf, tam veya yarı resme veya el veya benzerleri gibi vücudun belirgin parçalarıyla bitişik başa intibak eder.

Semboller, sadece el resmi veya bir şeye işaret eden parmak resmi veya tokalaşan iki el resmi veya benzerleri gibi ruh sahibi bir resme delalet etmiyorsa haramlılık buna intibak etmez.

Vücudun belirgin parçalarıyla bitişik olmaksızın sadece baş resmine gelince; bu hususta fıkhî ihtilaf vardır. Bana göre racih olan; vücudun herhangi bir parçası ile bitişik olmaksızın sadece başın haram olmamasıdır. Çünkü Cibril [Aleyhi's Selam'ın] Resul [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'e heykellerin başı koparıldığında artık haram sayılmayacağını söylediği Ebi Hurayra'nın hadisi gibi ağaç şeklinde kalması için heykellerin başını koparmayı caiz kılan hadisler vardır..: فمر برأس التمثال الذي في باب البيت فليقطع ليصير كهيئة الشجرة "Evin kapısındaki heykelin başının koparılmasını emret ki ağaç şekline dönüşsün." ... فَمُرْ بِرَأْسِ التِّمْثَالِ يُقْطَعْ فَيُصَيَّرَ كَهَيْئَةِ الشَّجَرَةِ..."...Heykelin başının koparılmasını ve ağaç şekline dönüştürülmesini emret..." [Ahmed tahric etti] Bu hadisin manası; sadece başın, sadece heykelin geri kalanının, yani bunlardan her birinin haram olmaması demektir. Şöyle denilmez: Haram olmayan şey, başı koparılmış heykelin cismidir. Fakat (gövdeden) ayrılmış baş haramdır. Çünkü Cibril, Resul [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'e heykelin başının koparılmasını emretmesi bu koparmanın caiz olması dolayısıyla buna terettüp eden şeylerin de caiz olması demektir.

Bilinmelidir ki Hanbeliler ve Malikiler, sadece başı caiz görmektedirler. Şafiler ise bu hususta ihtilaf etmişlerdir... Zira onların fakihlerinin ekseriyeti sadece başı haram görürlerken diğerleri bunu caiz görmekteler.

Şu Son İki Soruya Gelince:

* Gerçeğe benzemeyen insan ve hayvan resmi çizmek; (karikatür gibi)

* Aslen gerçekte var olmayan hayali masal karakterleri çizmek

Bu iki sorunu cevabı: Bu resimler, gerçeğe benzemese dahi ruh sahibi bir varlığa delalet ettiği müddetçe haramdır. Çünkü nasslar buna intibak etmektedir. Zira Resul [SallAllahu Aleyhi ve Sellem], Muslim'in tahric ettiği hadiste Aişe [RadiyAllahu Anhâ]'ya üzerinde kanatları olan at resminin olduğu kapıdaki örtüyü yırtmasını emretmiştir. Tabii ki gerçekte kanatları olan at diye bir şey yoktur.

Muslim, Aişe [RadiyAllahu Anhâ]'dan şöyle dediğini tahric etti: قَدِمَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِنْ سَفَرٍ وَقَدْ سَتَّرْتُ عَلَى بَابِي دُرْنُوكًا فِيهِ الْخَيْلُ ذَوَاتُ الْأَجْنِحَةِ فَأَمَرَنِي فَنَزَعْتُه "Resulullah [SallAllahu Aleyhi ve Sellem], seferden döndü ve ben de kapımın önüne üzerinde kanatları olan at resminin olduğu bir dürnuk sermiştim. Bunun üzerine onu yırtmamı emretti." Dürnuk: Bir tür örtüdür.

 

Soruların başında söylediğimi tekrar ediyorum: Haram olan resimler çocuklar için geçerli değildir. Çocuklar için karikatür resimleri veya hayali resimler veya onları eğlendirmek ve teselli etmek veya onları eğitmek amaçlı resimler gibi çocuklar için olursa; bunların hepsi bu hususta varit olan delillerden dolayı caizdir. Bu delillerden bazıları şunlarıdır:

Ebu Davud, Aişe [RadiyAllahu Anhâ]'den şöyle dediğini tahric etti: قَدِمَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِنْ غَزْوَةِ تَبُوكَ أَوْ خَيْبَرَ وَفِي سَهْوَتِهَا سِتْرٌ فَهَبَّتْ رِيحٌ فَكَشَفَتْ نَاحِيَةَ السِّتْرِ عَنْ بَنَاتٍ لِعَائِشَةَ لُعَبٍ فَقَالَ مَا هَذَا يَا عَائِشَةُ قَالَتْ بَنَاتِي... "Resulullah [SallAllahu Aleyhi ve Sellem], Tebuk veya Hayber gazvesinden döndü. Sehvesinde bir örtü vardı. Derken bir rüzgar esti ve örtünün Aişe'nin oyuncak kız (bebekleri) üzerindeki tarafı açıldı. Bunun üzerine Resulullah dedi ki: "Bu nedir yâ Aişe?" Dedi ki: "(Oyuncak) kız bebeklerim..."

El-Buhari'nin şöyle dediğini tahric ettiği Aişe [RadiyAllahu Anhâ]'nın şu hadisidir: كُنْتُ أَلْعَبُ بِالْبَنَاتِ عِنْدَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ... "Nebi [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'in yanında (oyuncak) kız (bebeklerle) oynuyordum..." Yani kız şeklinde (oyuncaklarla) oynuyordum demektir.

El-Buhari'nin tahric ettiği Rabia Bintu el-Ensâri'nin şu hadisidir: ...وَنَجْعَلُ - وفي رواية مسلم ونصنع - لَهُمْ اللُّعْبَةَ مِنْ الْعِهْنِ فَإِذَا بَكَى أَحَدُهُمْ عَلَى الطَّعَامِ أَعْطَيْنَاهُ ذَاكَ حَتَّى يَكُونَ عِنْدَ الْإِفْطَارِ "Onlara yünden oyuncak yapardık-Muslim'in rivayetinde üretirdik-. Onlardan biri ağladığında iftar oluncaya kadar bu oyuncağı ona verirdik." Yani iftar vaktine kadar onları oyuncakla oyalardık demektir.

 

Bu hadislerin hepsi, ruhu olan heykel şeklinde olsa dahi çocuk oyuncaklarını caiz kılmaktadır. Böylece her ne şekilde olursa olsun düz resim şeklinde olduğunda çocuk oyuncaklarının caiz olması evla babındandır.

Soru: Güvenli ve huzurlu evlilik hayatını Allahu Subhânehu'nun kitabında ve Resulü [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'in sünnetinde okuyoruz... Ancak bugün bizler içerisinde yaşadığımız ülkedeki eşler arasında hatta davet taşıyıcısı olan eşler arasında bile büyük anlaşmazlıkların olduğuna şahit olmaktayız. Mesela oturacakları evin yerini seçmede, kocanın ebeveynine karşı muamelede veya kadının ebeveyni ile olan ilişkisinde veya kocasının akrabalarını ziyarette... kocanın akrabalarının ölüm (gibi kaçınılmaz bir durum) olduğunda anlaşmazlık yaşamaktalar... Böylece şu karının hakkı veya bu kocasının hakkı, şu karıya vacip veya bu kocasına vacip gibi eşler arasındaki tartışma sürüp gitmektedir... Her biri şeri hükümlere göre kendisinin haklı olduğunu zannederek kendi görüşüne sımsıkı sarılarak ondan vazgeçmemektedir...

Bu durumda eşlere özellikle de davet taşıyıcılarındansa onlara söylenecek bir söz var mıdır?

Ayrıca şu ayet-i keriminin manası nedir? وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا لا نَسْأَلُكَ رِزْقًا نَحْنُ نَرْزُقُكَ وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوَى "Ailene salahı emret; kendin de ona sabırla devam et. Senden rızık istemiyoruz; (aksine) biz seni rızıklandırıyoruz. Güzel sonuç, takva sahiplerinindir." ^{[Tâha 132]}

Allah sizleri hayırla mükafatlandırsın.

Cevap: Doğrusu bu sorular karşısında şaşırdım hatta rahatsız oldum. Allah aşkına muttaki ve muhlis olan davet taşıyıcıları nasıl olur da hayatlarında başarısız olabilirler? Kendilerine sevgi ve sadakat hakim olması gerekirken nasıl olur da onlara nefret ve kin hakim olabilir?

Evlilik hayatı, 1+1=2 şeklinde soyut rakamlardan ibaret değildir. Evlilik hayatı, merhamettir, rahmettir, sükunettir ve huzurdur. Bu kişiler, evlilik hayatını Allahu Subhânehu'nun şu ayet-i kerimede ifade ettiği gibi sevgi ve rahmete nasıl çevireceklerini bilmiyorlar: وَمِنْ آَيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآَيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ "Nefislerinizden sizin için, kendileriyle sükunet bulasınız diye eşler yaratıp, aranızda sevgi ve rahmet kılmış olması O'nun ayetlerindendir. Doğrusu bunda düşünen bir kavim için ibretler vardır." ^{[er-Rûm 21]}

 

Bu kişilerin çok ama çok ders ve ibrete ihtiyacı vardır. Hatta cezaya ihtiyaçları vardır! Her şeye rağmen cevaplar aşağıdaki şekildedir:

 

1- Evlilik ilişkileri hakkındaki tüm soruların cevabı şöyledir:

Kocalar için Resulullah [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'in şu hadisidir:

Aişe [RadiyAllahu Anhâ]'dan Resulullah [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'in şöyle buyurduğu rivayet edildi:

خَيْرُكُمْ خَيْرُكُمْ لأَهْلِهِ وَأَنَا خَيْرُكُمْ لأَهْلِي "Sizin en hayırlınız ailesine karşı en hayırlı olanınızdır. Ben ise aileme karşı sizden daha hayırlıyım." ^{[Tirmizi ve İbn-u Mace tahric etti]}

Karılar için şu hadistir: Ebi Hurayra [RadiyAllahu Anh]'den Nebi [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'in şöyle buyurduğu rivayet edildi:

لَوْ كُنْتُ آمِرًا أَحَدًا أَنْ يَسْجُدَ لِأَحَدٍ لَأَمَرْتُ الْمَرْأَةَ أَنْ تَسْجُدَ لِزَوْجِهَا "Bir kişinin başka bir kişiye secde etmesini emredecek olsaydım kadının kocasına secde etmesini emrederdim." ^{[Tirmizi tahric etti]} İbn-u Mace, Saîd İbn-ul Museyyib ve Aişe [RadiyAllahu Anhâ] kanalıyla bir benzerini rivayet etti.

Tekrar ediyorum eşler, evlilik ilişkisinin 1+1=2 şeklinde matematiksel bir denklem gibi soyut bir şey olmadığını bilakis sükunet, huzur, sevgi ve sadakat olduğunu bilmelidirler. Aynen Allahu Subhânehu'nun şöyle buyurduğu gibi:

لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً "...kendileriyle sükunet bulasınız diye... aranızda sevgi ve rahmet kılmış olması..." ^{[er-Rûm 21]}

Dolayısıyla kadına düşen kocasına itaat etmek ve rahatından olsa bile kocasının kalbine mutluluk sokmaktır. Hiçbir akıllı kadın kocasına şöyle demez: "Bana düşen sadece sana itaat etmektir. Ebeveyninle bir işim olmaz." Çünkü akıllı bir kadın kocasının ebeveynine ihsanda bulunmasının kalbine mutluluk sokmakla emrolunduğu kocasının mutluluk kaynağı olduğunu bilir... Resulullah [SallAllahu Aleyhi ve Sellem], şöyle buyurdu:

مَا اسْتَفَادَ الْمُؤْمِنُ بَعْدَ تَقْوَى اللَّهِ خَيْرًا لَهُ مِنْ زَوْجَةٍ صَالِحَةٍ إِنْ أَمَرَهَا أَطَاعَتْهُ وَإِنْ نَظَرَ إِلَيْهَا سَرَّتْهُ وَإِنْ أَقْسَمَ عَلَيْهَا أَبَرَّتْهُ وَإِنْ غَابَ عَنْهَا نَصَحَتْهُ فِي نَفْسِهَا وَمَالِهِ "Mümin bir kimse Allah'a olan takvadan sonra saliha eşten daha hayırlı bir şey elde edemez. Ona emrettiğinde kendisine itaat eder, ona baktığında kendisini mutlu eder, onun üzerine yemin ettiğinde yeminini yerine getirir, yanında olmadığında kendisi ve malı için ona nasihat eder." ^{[İbn-u Mace, Ebi Umame RadiyAllahu Anhden ve Ebu Davud, İbn-u Abbas'tan bir benzerini tahric etti]}

Kocaya düşen ise eşine güzel muamele etmek ve onunla güzel geçinmektir:

وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ فَإِنْ كَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسَى أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئًا وَيَجْعَلَ اللَّهُ فِيهِ خَيْرًا كَثِيرًا "Onlarla güzel geçinin. Eğer onlardan hoşlanmazsanız, biliniz ki sizin hoşlanmadığınız bir şeyde Allah çok hayır kılabilir." ^{[en-Nisâ 19]}

Karısına hüsnü muaşeretle davranmada onun hakkını vermesi gerektiği gibi karısına hüsnü muaşerette davranmak ve ebeveynine karşı olan farzla sınırlı kalmayıp ebeveynine karşı kendisine farz olan hususlarda da onların hakkını vermelidir.

وَقَضَى رَبُّكَ أَلا تَعْبُدُوا إِلا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا "Rabbin, sadece kendisine kulluk etmenizi, ana-babanıza da iyi davranmanızı kesin bir şekilde emretti." ^{[İsrâ 23]}

وَوَصَّيْنَا الإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ حُسْنًا "Biz, insana, ana-babasına iyi davranmasını tavsiye etmişizdir." ^{[Ankebut 8]}

-Abdullah İbn-u Mesud, şöyle dedi: سَأَلْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَيُّ الْعَمَلِ أَفْضَلُ قَالَ الصَّلَاةُ عَلَى مِيقَاتِهَا قُلْتُ ثُمَّ أَيٌّ قَالَ بِرُّ الْوَالِدَيْنِ قُلْتُ ثُمَّ أَيٌّ قَالَ الْجِهَادُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ "Resulullah [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'e hangi amelin daha hayırlı olduğunu sordum. Dedi ki: "Vaktinde kılınan salah." Dedim ki: "Sonra hangisi?" Dedi ki: "Ana babaya iyi davranmak." Dedim ki: "Sonra hangisi?" Dedi ki: "Allah yolunda cihat etmek." ^{[el-Buhari, tahric etti]}

Hiçbir akıllı erkek, karısının ebeveyni ve akrabaları ile olan ilişkisini yasaklamaz. Bilakis karısının ailesine ikramda bulunur ve onlarla güzel ilişkiyi devam ettirir. Zira bu, akrabalık bağlarını güçlendirir ve eşler arasındaki hüsnü muaşerete süreklilik kazandırır. Allahu Subhânehu, insanlar tedebbür etsinler diye birçok ayetinde sıhriyeti (evlenme sonucu oluşan yakınlık, akrabalık, dünürlük, hısımlık) nesebe raptetmiştir. Mesela Allahu Subhânehu, şöyle buyurmuştur:

أَلَمْ تَرَ إِلَى رَبِّكَ كَيْفَ مَدَّ الظِّلَّ وَلَوْ شَاءَ لَجَعَلَهُ سَاكِنًا ثُمَّ جَعَلْنَا الشَّمْسَ عَلَيْهِ دَلِيلا... "Rabbinin gölgeyi nasıl uzattığını görmedin mi? Eğer dileseydi, onu elbet hareketsiz kılardı. Sonra biz güneşi, ona delil kıldık." ^{[Furkan 45]} Ta ki şöyle buyurmuştur:

وَهُوَ الَّذِي مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ هَذَا عَذْبٌ فُرَاتٌ وَهَذَا مِلْحٌ أُجَاجٌ وَجَعَلَ بَيْنَهُمَا بَرْزَخًا وَحِجْرًا مَحْجُورًا وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ مِنَ الْمَاءِ بَشَرًا فَجَعَلَهُ نَسَبًا وَصِهْرًا وَكَانَ رَبُّكَ قَدِيرًا "Birinin suyu tatlı ve susuzluğu giderici, diğerininki tuzlu ve acı iki denizi salıveren ve aralarına bir engel, aşılmaz bir sınır koyan O'dur. Sudan (meniden) bir insan yaratıp onu nesep ve sıhriyet (evlilik bağından doğan) yakınlığa dönüştüren O'dur. Rabbinin her şeye gücü yeter." ^{[Furkan 53-54]}

Dolayısıyla nesep ile sıhriyetin Allah'ın ayetlerinin zikri bağlamında raptedilmesinde her birinin bir itibarı ve saygınlığı olduğuna, yaratıcının azameti ve kudreti hakkında tedebbür ve tefekkür etme konusu olduğuna dair bir delil vardır.

Akıllı karı-koca için bu kısa cevap yeterlidir: إِنَّ فِي ذَلِكَ لَذِكْرَى لِمَنْ كَانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَهُوَ شَهِيدٌ "Şüphesiz bunda, aklı olan veya hazır bulunup kulak veren kimseler için bir öğüt vardır." ^{[el-Kâf 37]} Bu kısa cevabın yeterli olmadığı kimseye daha fazla açıklama veya tafsilatın hiçbir faydası yoktur.

 

2- Evlilik ilişkisinin özünden olmayıp sadece bağlantısı olan diğer sorulara gelince;

 

a- Resul [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'in hadisinde geçtiği üzere kocanın akrabaları ölüm (gibi kaçınılması gereken bir durumun) olduğu konusuna gelince; el-Buhari ve Muslim, Ukbe İbn-u Âmir'den Resulullah [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'in şöyle buyurduğunu tahric ettiler: إِيَّاكُمْ وَالدُّخُولَ عَلَى النِّسَاءِ فَقَالَ: رَجُلٌ مِنْ الأَنْصَارِ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَفَرَأَيْتَ الْحَمْوَ قَالَ الْحَمْوُ الْمَوْتُ "Sizleri kadınların yanına girmekten sakındırırım." Ensar'dan bir adam dedi ki: "Kocanın akrabalarına ne dersiniz?" Buyurdu ki: "Kocanın akrabaları ölüm (gibi kaçınılması gereken bir durum) dur."

Bu ise kadınla birlikte kocası veya bir mahremi olmaması halindedir... Aksi taktirde kocanın akrabaları ile halvette bulunmak olur. Hadiste geçen [الحمو] el-Hamu kelimesi ise; kadının mahremi olmayan kocanın akrabalarıdır. Yani kocanın kardeşleri ve amcasının çocuklarıdır... Kocanın babasına gelince; her ne kadar dilsel olarak kocanın akrabalarından olsa da bu hadisin kapsamına girmez. Çünkü kocanın babası, karının mahremlerindendir. Kocanın akrabalarının halvet içerisinde kadınların yanına girmesinin hadiste geçen ölüm gibi olması ise haramlılıkta mübalağadır.

Kadınla birlikte kocası veya bir mahremi bulunmasına gelince; bunda hiç bir beis yoktur. Zira sıla-i rahim ve yemekte bir araya gelmek gibi şeriat bunu caiz kılmıştır. Yasaklanan şey ise halvette bulunmaktır. Nitekim İbn-u Hacer, Feth-ul Bâri adlı eserinde yukarıda geçen " Kocanın akrabaları ölüm (gibi kaçınılması gereken bir durum) dur" hadisini şerh ederken şöyle demiştir: "...Şu kavli: "Kocanın akrabalarına ne dersiniz?" İbn-u Vehb, Muslim'deki rivayetinde şu ifadeyi eklemiştir: el-Leys'in şöyle dediğini işittim: Kocanın akrabaları, kocanın kardeşleri ve amcasının çocukları gibi akrabalarıdır." Hadisi tahric ettikten sonra Tirmizi'de ise şöyle geçmiştir: "Tirmizi şöyle dedi: Kocanın kardeşi olduğu söylenmiştir... Ve şöyle dedi: Rivayet edildiği üzere hadisin manası: Bir erkek bir kadınla halvette bulunmasın. Zira onların üçüncüsü şeytandır."

Mugîbât (kocası gurbette olan kadınlar) hakkındaki şu hadis de bunun gibidir: Ahmed ve Tirmizi, Cabir'den Nebi [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'in şöyle buyurduğunu tahric ettiler: لا تَلِجُوا عَلَى الْمُغِيبَاتِ فَإِنَّ الشَّيْطَانَ يَجْرِي مِنْ أَحَدِكُمْ مَجْرَى الدَّمِ "Mugîbatların (kocası gurbette olan kadınların) yanına girmeyin. Zira şeytan, her birinizin içinde vücudunuzda kanın dolaştığı gibi dolaşır." Hadiste geçen mugîba, kocası gurbette olan kadındır. Mugîbât, mugîba kelimesini çoğuludur.

Kocanın akrabaları ve girmelerinin yasaklanması mevzusu halvet olması, yani kadının kocası ve bir mahremi olmaması halindedir. Kocası gurbette olan kadının yanına girmek de böyledir. Dolayısıyla konu halvet hakkındadır. Kocanın veya bir mahremin bulunması halinde ise kocasının akrabalarının ziyareti caizdir. Dolayısıyla erkek ile karısının ailesi ve kadın ile kocasının ailesi arasındaki ilişkiyi güçlendirme; işte tüm bunlar, şeri hükümlere göre olduğu müddetçe caizdir.

b- Kadının meskeni kocasına bağlıdır. Zira kadının oturduğu mesken kocasının gücü ve takatine göre kendisine insanca bir yaşam sağladığı sürece kadın kocasının oturduğu yerde oturmalıdır. Kocanın oturacağı evin mevkisi hususunda kadının ona dayatmada bulunması caiz değildir. Bilakis kadın, meskenin yerini belirlemede kocası ile güzel şekilde anlaşmalıdır. Ancak nihai görüş kocaya aittir ve kocası nerede oturuyorsa o da onunla birlikte oturmalıdır: أَسْكِنُوهُنَّ مِنْ حَيْثُ سَكَنْتُمْ مِنْ وُجْدِكُمْ "Onları gücünüz ölçüsünde oturduğunuz yerin bir bölümünde oturtun." ^{[et-Talâk 6]} Bu ayet, iddet döneminde olan boşanmış kadınlar hakkındadır. Dolayısıyla bu ayet, iddet döneminde olan boşanmış kadının kendisini boşayan kocasının oturtacağı mesken hususundaki hakkını açıklamaktadır. O halde bunun (boşanmamış) olan kadınlar hakkında, yani mesken hakkında da olması evla babındandır. Ayette geçen "oturduğunuz yerin bir bölümünde" ifadesinin manası içerisinde oturduğunuz mekan demektir. Zira ayette geçen [حَيْثُ] kelimesi mekan zarfıdır. "Gücünüz ölçüsünde" ifadesinin manası ise gücünüz ve takatiniz ölçüsünde demektir.

Meskenin yeri uygun, güvenli, kocanın gücü ve takatine göre olup içerisinde şeri muhalefetler olmadığı sürece istediği yerde oturtmadığından dolayı kadının kocasından boşanmayı talep etmesi şeriata muhalif bir durumdur.

c- Kocanın karısının ebeveyni ile olan ilişkisini yasaklaması haramdır. Çünkü ebeveyn ile ilişki kurmak hem erkeğe hem de kadına farz olup sadece erkeğe farz değildir. Çünkü hitap hem erkek hem de kadın için geneldir. Nitekim SallAllahu Aleyhi ve Sellem, şöyle buyurmuştur: لا يدخل الجنة قاطع رحم "Sıla-i rahmi kesen cennete giremez." ^{[Muslim, Cebîr İbn-u Metam kanalıyla tahric etti]} Hadisteki [قاطع رحم] "Sıla-i rahmi kesen" ifadesi [لا يدخل] "giremez" nefyi bağlamında nekra olarak gelmiştir. Dolayısıyla genel bir lafızdır. Yani erkeği de kadını da kapsar. Binaenaleyh erkeğin ebeveyni ile ilişkisi farz olduğu gibi kadının ebeveyni ile ilişkisi de farzdır. Bunun içindir ki koca, eşinin ebeveyni ile ilişkisini yasaklarsa günahkar olur. Şayet bunu doğrularsak onun hakkında idari ceza uygularız.

Dolayısıyla koca, karısının ebeveyni ile olan ilişkisini onun kocasına ve evine olan ilgisiyle çelişmeyecek şekilde kolaylaştırmalıdır. Bunu yapmak ise muttaki ve muhlis akıllı kocalar için oldukça kolay bir iştir... Sıla-i rahmi sorun haline getiren kocalara gelince; onlar Allahu Subhânehu'ya muhlis ve Resulü [SallAllahu Aleyhi ve Sellem]'e sadık olan bu davetin cinsinden olmayan kimselerdir...

d- Şu ayet-il kerimeye gelince: وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا لا نَسْأَلُكَ رِزْقًا نَحْنُ نَرْزُقُكَ وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوَى "Ailene salahı emret; kendin de ona sabırla devam et. Senden rızık istemiyoruz; (aksine) biz seni rızıklandırıyoruz. Güzel sonuç, takva sahiplerinindir." ^{[Tâha 132]} Yani ailenle birlikte Allah'a ibadet etmeye ve salaha yönel, rızık ve geçim işini önemseme, seni rızıklandıran biziz, sana kendini ve aileni rızıklandırmaktan sormayacağız, Allah'a itaat etmeye önem ver ve bunu ailene de emret ve güzel sonucun takva sahiplerinin olduğunu bil demektir.

Nitekim İmam-ı Malik, Muvatta adlı eserinde Zeyd İbn-u Eslem'den o da babasından şunu tahric etmiştir: Ömer İbn-ul Hattab, gece Allah'ın dilediği kadar salah kılar, ta ki gecenin sonu olduğunda ailesini salah için uyandırarak onlara "Haydi salaha salaha" der sonra da bu ayeti okurdu: وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا لا نَسْأَلُكَ رِزْقًا نَحْنُ نَرْزُقُكَ وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوَى "Ailene salahı emret; kendin de ona sabırla devam et. Senden rızık istemiyoruz; (aksine) biz seni rızıklandırıyoruz. Güzel sonuç, takva sahiplerinindir."

Allahu Subhanehu, ayette [وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا] "ona sabırla devam et" ifadesini kullanmıştır ki bu, [واصبر عليها] "onun üzerinde sabret" ifadesinden daha güçlü bir delalete sahiptir. Çünkü mebnide (واصطبر) ziyade demek manada ziyade demektir. Bu da bu hususta gayret ve ceht etmek demektir. Ateşten ve ateşe yaklaştıracak amellerden uzak durarak kişinin ailesini ve kendisini ıslah ederken karşılaştığı zorluklara şiddetle sabretmesidir. Şüphesiz Allah, salih kimselerin velisidir.

Bu bağlamda şu ayet-i kerimeyi zikretmekte fayda vardır: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا قُوا أَنْفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَيْهَا مَلَائِكَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا يَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُون "Ey iman edenler! Kendinizi ve ailenizi, yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun. Onun başında, acımasız, güçlü, Allah'ın kendilerine buyurduğuna karşı gelmeyen ve emredildiklerini yapan melekler vardır." ^{[et-Tahrîm 6]}

قُوا أَنْفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارًا "Kendinizi ve ailenizi, ateşten koruyun." Yani Allahu Subhânehu'ya itaat ederek, marufu emredip münkeri nehyederek, dininizin hükümlerini öğrenerek, ailenize öğreterek, onları şeri hükümlere göre güzel şekilde terbiye ve tedip ederek, onlara salahı, siyamı, zekatı, haccı ve diğer hükümleri emrederek kendinizi ve ailenizi, yani "eşlerinizi ve çocuklarınızı" ateşten uzak tutunuz demektir...

 

Tekrar başa dönüyorum: Karı ve koca olarak şebabın evlilik ilişkilerinde bu denli sorunlu olmaları doğrusu beni üzdü ve rahatsız etti. Bunun manası karı ve kocanın davete yapışmadıkları, davetin ahlakı ile ahlaklanmadıkları, daveti ihsan ile eda etmedikleri ve itkan ile yapmadıkları anlamına gelmektedir. Maazallah bu kişilerin sabit olan ayaklarının kaymasından korkarız.