ولایه ترکیه: د خلافت کلنی کنفرانس «له خلافت سره له استانبول تر القدس پورې د راتلونکي جوړول!»
ولایه سوریه: د ۱۴۴۶ کال د رمضان مبارکې میاشتې د هلال لیدنې فعالیتونه
د حزب التحریر مرکزي مطبوعاتي دفتر د ښځو څانګه
د ۱۴۴۶ کال د رمضان د مبارکې میاشتې د رارسېدو په مناسبت وینا
د ۱۴۴۶ هـ.ق کال د رمضان مبارکې میاشتې د لیدو د پایلې اعلان
(ژباړه)
(ژباړه)
د هند ملي تحقیقاتي ادارې (NIA) د حزبالتحریر پر ضد د خپلو بریدونو په دوام، بافا بحرالدین او کبیر احمد علییار د ۲۰۲۵م کال، د فبرورۍ په ۳مه تر څو میاشتو ځورونې وروسته ونیول. د هندي رسنیو د راپور له مخې، دوی «له نورو سره په ګډه هڅه کړې چې د حزبالتحریر، چې یو منع شوی سازمان دی، اصول او مفکوره په تامیل ناډو ایالت کې ترويج کړي.» وروسته، چارواکو د دوی دوسیه د ډاکټر حمید حسین له روانې دوسیې سره، چې د ۱۹۶۷م د غیرقانوني فعالیتونو د مخنیوي قانون (UAPA) پر بنسټ ده، یو ځای کړه.
خو ډاکټر حمید حسین د میخانیکي انجینرۍ په برخه کې دوکتورا لرونکی او د ټولنې یو دروند غړی دی. دی د ۲۰۲۴م کال، په مې میاشت کې یوازې د دې لپاره ونیول شو چې د اسلام له نظره یې د ډيموکراسۍ رد، د خلافت دولت د عدالت مفهوم او د اقلیتونو او د «دالیت» ټولنې د محرومو طبقو لپاره د اسلامي حللارو په اړه خپل نظرونه څرګند کړي وو. سره له دې چې نظرونه یې مثبت او رغنده دي، دی د ۱۹۶۷م د غیرقانوني فعالیتونو د مخنیوي قانون له مخې د یوې مهمې دوسیې اصلي تورن بلل کېږي!
دغه قانون یو ظالمانه قانون دی چې هندو حکام یې د خلکو د ځپلو او د حساب ورکولو د مخنیوي لپاره کاروي. دا یو داسې قانون دی چې پکې توقيف او محاکمه، پخپله د سزا او شکنجې پروسه ده. دغه حقیقت د محکوميت له ټيټې کچې څخه ښکاري چې یوازې ۲٪ دی. د ۲۰۱۶م او ۲۰۲۰م ترمنځ، د دغه قانون پر بنسټ د ۲۴۱۳۴ کسانو پر ضد ۵۰۲۷ دوسیې ثبت شوي، چې له دې ډلې یوازې ۲۱۲ تنه محکوم شوي او ۳۸۶ تبرئه شوي دي. یعنې له ۲۰۱۶م تر ۲۰۲۰م پورې، نږدې ۹۷.۵٪ نیول شوي کسان پرته له محاکمې په زندان کې پاتې شوي دي! ایا دا تیاره سابقه د دې ظالمانه قانون د لغوه کولو لپاره بسنه نه کوي؟
سره له دې، هندو حکامو د ۲۰۱۹م کال په جنورۍ میاشت کې د UAPA د قانون د تعدیل طرح وړاندې کړه، چې حالات یې نور هم خراب کړل. دغه تعدیل مقاماتو ته اجازه ورکوي چې پرته له قانوني محاکمې، خلک "ترهګر" وبلل شي، چې دا عمل د فرد د ټولنیزې انزوا، د کار د له لاسه ورکولو او بېعدالتۍ لامل کېږي. نه دا تعدیل او نه هم اصلي قانون، د «ترهګرۍ» لپاره کوم واضح تعریف وړاندې کوي، له همدې امله، دغه قانون د حکومت لپاره د خلکو د وېرولو او د عامه نظم د ساتنې په پلمه د ظلم لپاره د سپین چک حیثیت لري. دغه ظلم له هغو استعماري قوانینو سره سیالي کوي چې د انګلیسي اشغالګرو له لوري په هند کې نافذ شوي وو.
هندو حکام په ۲۰۱۹م کال کې د UAPA له تعدیل څخه د هند پر مسلمانانو د وېرې خپرولو لپاره کار اخلي.
کله چې مسلمانانو د ۲۰۱۹م کال د تابعیت د تعدیل قانون پر ضد اعتراض وکړ، هندو حکامو یې په ځواب کې مسلمان محصلان، فعالان او ان یوه امېندواره ښځه د UAPA قانون له مخې ونیوله. ډېر مسلمانان تر اوسه هم بېمحاکمې بندیان دي. بیا د ۲۰۲۴م کال په اکتوبر میاشت کې، د هند حکومت په رسمي جریده کې اعلان وکړ چې د ۱۹۶۷م د غیرقانوني فعالیتونو د مخنیوي قانون له مخې، حزبالتحریر منع شوی دی.
اې د هند خلکو او په ځانګړي ډول د بشري حقونو فعالانو او سازمانونو!
هندو حکامو تاسو ته بربادي، فقر، ناامني، تبعیض، بېعدالتي او ټولنیز اختلافات دربښلي دي. بیا، کله چې له تاسو څخه یو څوک د خپل حق لپاره غږ پورته کړي، نو د همدغو ظالمو چارواکو له لوري مجازات کېږي. ایا دا هماغه څه دي چې ستاسو پلرونو د استعمار پر ضد د مبارزې پر مهال تصور کړي وو؟ ایا دا هغه نمونه ده چې غواړئ نړیوالو ته یې وړاندې کړئ؟ هېڅ قانون، نه الهي او نه هم بشري، دا ډول ظلم منلی نه شي.
اې د هند خلکو!
د ظلم پر وړاندې چوپتیا، ظالم ته د ظلم د دوام جرات ورکوي، خو د هغه پر وړاندې درېدل، د ظلم د پای پیل دی.
اې د هند مسلمانانو او په ځانګړي ډول د مسلمانانو علماوو!
شاوخوا خلکو ته وګورئ، د دوی فقر، بدبختي او کړاوونه وګورئ. ایا ستاسو دین تاسو ته د دوی په اړه مسوولیت نه دی در په غاړه کړی!؟ الله سبحانه وتعالی خپل رسول صلی الله علیه وسلم د ټولې نړۍ لپاره د رحمت په توګه رالیږلی دی.
ستاسو پلرونو له سلګونو کلونو راهيسې د اسلامي عدالت پر بنسټ په هند کې حکومت وکړ او خلکو ته یې هغه امنیت او سوکالي ورپه برخه کړه چې نه تر اسلام مخکې تجربه شوې وه او نه هم تر هغه وروسته. نن ورځ یوازینۍ حللاره چې د هند خلک د سیکولر نظام له ظلم څخه ژغورلی شي، اسلام دی.
ایا دا سمه ده چې ستاسو توجه یوازې د دغه ظالم نظام په دننه کې محدودې ونډې ته وي او یوازې د خپل فردي راحت لپاره هڅه وکړئ؟ ایا دا مناسبه ده چې د پارلمان د څو څوکیو ترلاسه کولو لپاره سیالي وکړئ، په داسې حال کې چې باید د اسلام د حاکمیت لپاره کار وکړئ؟ ایا دا سمه ده چې ظالمان د اسلامي دعوت د خاموشه کولو هڅه کوي او تاسو چوپ پاتې شئ؟
تاسو نه کمزوري یاست، نه مو شمېر کم دی؛ بلکې که له خپل دین سره ټینګه اړیکه ونیسئ او پر الله سبحانه وتعالی توکل وکړئ، نو غښتلي او ځواکمن به شئ. یوازینی پیغام چې تاسو به متحد کړي او د داسې ځواکمن بدلون سبب به شي چې هند ورته سخته اړتیا لري، د اسلام پیغام دی. اې د هند مسلمانانو! راپاڅېږئ، ځکه الله سبحانه وتعالی له تاسو سره دی.
﴿يُرِيدُونَ أَن يُطْفِئُوا نُورَ اللهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَيَأْبَى اللهُ إِلَّا أَن يُتِمَّ نُورَهُ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ﴾ [توبه: ۳۲]
ژباړه: «دوی غواړي چې د الله تعالی نور په خپلو پوکیو سره مړ کړي. خو الله تعالی خپل نور حتما بشپړوي،که څه هم چې دا کار کافران نه خوښوي.»
د حزب التحريرـ مرکزي مطبوعاتي دفتر
۱۴۴۶ هـ.ق کال، د شعبان ۱۸مه
۲۰۲۵م کال، د فبرورۍ ۱۸مه
ژباړن: اسرار تکل
د «د ویانا بهير» پنځمه ناسته د ځینو سیاسي څېرو، مدني فعالانو او د حاکم نظام مخالفو پخوانيو نظامي چارواکو په ګډون د اتریش په پلازمېنه، ویانا کې وشوه. دا ناسته په داسې حال کې وشوه چې اسلامي نړۍ د خپل تاریخ په یوه تر ټولو تیاره دوره کې ده او مسلمانان د ملي دولتونو په چوکاټ کې بندیان شوي دي. خو د سیکولر، ډیموکراټیکو او قومي مفکورو پر بنسټ له حکامو سره مخالفت او جنګېدل د اسلامي شریعت خلاف او د مسلمانانو ترمنځ د فتنې عامل دی. اسلام خپل حکومتي نظام د اسلامي عقیدې پر بنسټ جوړوي او ټول سیاستونه، قوانین او سیاسي او نظامي مبارزه باید له هغې سرچینه واخلي. برعکس، د ویانا بهیر د سیکولر او مليپاله ارزښتونو پر بنسټ را منځ ته شوی چې نه یوازې غیر شرعي دی، بلکې یوه ناکامه هم تجربه ده.
ډیموکراسي او جمهوریت پردي او د افغانستان د ټولنې د باورونو مخالف ارزښتونه دي. د افغانستان متدینو خلکو د اسلامي ارزښتونو د حاکمیت لپاره ډېرې قربانۍ ورکړې دي. د غربي سیاسي موډلونو پلي کول، نه یوازې دا چې له اسلام سره په ټکر کې دي، بلکې د افغانستان د خلکو د غوښتنو خلاف دي. د ویانا ناستې ګډونوال د اسلامي امت د وحدت او عزت لپاره د هڅو پر ځای، د داسې غربي جوړښتونو د رامنځته کولو په لټه کې دي چې په تېرو ۲۰ کلونو کې د فساد، جګړې او تفرقې لامل شوي وو.
اسلامي امت بايد د خپل عزت او اقتدار د بیا راژوندي کولو لپاره له غربي استعمار سره له هر ډول فکري، سیاسي او نظامي تړاو څخه خلاص شي. څوک چې د غرب د ملاتړ لپاره زارۍ او تضرع کوي، څنګه امت ته عزت ورکولی شي؟ څنګه د افغانستان د خلکو په ژوند کې اساسي بدلون راوستلی شي؟ په داسې حال کې چې د افغانستان په اوسني وضعیت کې د ویانا بهیر ګډونوالو فعاله او ښکارنده ونډه لرلي ده.
د یادولو ده چې د افغانستان د حکومت او د دغه حکومت د مخالفینو او موافقینو په ګډون ټول ښکېل اړخونه باید پوه شي چې اسلامي امت د انحطاط په دغه دور کې ټولې غربي او شرقي نسخې تجربه کړې دي، خو ستونزه یې نه ده حل شوې؛ یوازې له یوه ناورین څخه بل ته ور ټېلوهل شوي دي. په حقیقت کې، افغانستان او ټوله اسلامي نړۍ د ملي دولتونو او سیکولر اتحادونو له لارې نه شي ژغورل کېدی، بلکې یوازې د اسلام په بیا راتګ، د راشده خلافت په تاسیس او د الله سبحانه و تعالی د دین په اظهار او اقامې سره ژغورل کېدی شي. ځکه چې د سیاسي فلاح یوازینۍ لار له الله سبحانهوتعالی سره پر میثاق د امت پابندي او د راشده خلافت تاسیس دی؛ چې یوازینۍ برخلیک ټاکونکې قضیه او د اسلامي حکومتولۍ یوازینی موډل دی. له دې پرته بله هره لار د تېرو ناکامو تجربو تکرار او د سیاسي سرابونو پیروي ده چې یوازینۍ پایله یې په دنیا کې ذلت او په اخرت کې زیان او خسران دی.
﴿الَّذِينَ يَتَّخِذُونَ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ أَيَبْتَغُونَ عِنْدَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعًا﴾ (النساء: ۱۳۹)
ژباړه: «هغه كسان چې د مومنانو پر ځاى له كافرانو سره دوستي كوي، ايا له کافرانو سره عزت او قدرت لټوي؟ په داسې حال کې چې ټول عزت او قدرت يوازې له الله سبحانهوتعالی سره دى.»
د حزبالتحریر - ولایه افغانستان مطبوعاتي دفتر
پوښتنه او ځواب
پوښتنه:
العربي الجدید وېبپاڼې د ۲۰۲۵ کال د جنوري په ۲۱مه یو راپور خپور کړ، چې پکې ویل شوي؛ نواف سلام د سهشنبې په ماښام په بعبدا ماڼۍ کې له ولسمشر جوزف عون تر لیدنې وروسته، په داسې حال کې ووت چې یوه توره دوسیه یې په لاس کې وه، دا ښکاره نه شوه چې آیا هغه د کابینې د غړو نوملړ وړاندې کړی که نه. د یادولو وړ ده چې د څه باندې دوو کلونو سیاسي اختلافاتو له امله د لبنان د ولسمشرۍ څوکۍ تشه پاتې وه، خو د ۲۰۲۵ کال د جنوري په ۹مه د دغه هېواد پارلمان، جوزف عون د ولسمشر په توګه وټاکه. تر دغې ټاکنې یوازې څلور ورځې وروسته، د جنوري په ۱۳مه، جوزف عون، نواف سلام ته دنده وسپارله چې د لبنان نوی حکومت جوړ کړي. (سرچینه: الجزیره، ۲۰۲۵/۱/۲۰).
پوښتنه دا ده چې په لبنان کې څه پېښ شول چې د ولسمشرۍ تر دوه کلنې خلا وروسته سمدستي هوکړه وشوه چې د پوځ قوماندان جوزف عون ولسمشر وټاکل شي او یوازې څو ورځې وروسته نواف سلام د لومړي وزیر په توګه اعلان شي؟ دا بدلونونه ولې دومره چټک پېښ شول؟ آیا دا چټکتیا ښيي چې له وړاندې د لبنان د داخلي او بهرني سیاسي جوړښت د بدلون لپاره یو پلان جوړ شوی و او لا هم دوام لري؟ که دا یوازې د نورو سیمهییزو بدلونونو په څېر یو عادي بدلون دی؟
ځواب:
د پورته پوښتنو د روښانه کولو لپاره، لاندې ټکي څېړو:
لومړی: د سیمې او نړۍ ستر سیاسي بدلونونه د لبنان د دغو چټکو تحولاتو اساسي لامل دی چې په پایله کې یې جوزف عون د لبنان ولسمشر وټاکل شو، او نواف سلام ته د نوي حکومت جوړولو دنده وسپارل شوه. د لا زیات وضاحت لپاره، لاندې ټکي څېړو:
۱. د یهودي رژیم له لوري د ایران د حزب د مشرانو تر ترور وروسته او د اوربند له کېدو مخکې، د ولسمشر د ټاکلو او د سیاسي تشې د ډکولو غوښتنې راپورته شوې. د دغو غوښتنو په سر کې د ایران د حزب سیاسي مخالفین وو، لکه د سمیر جعجع ډله، چې په ښکاره یې د غزې د جګړې د ملاتړ مخالفت اعلان کړی و. دا اقدامات د جګړې له شرایطو د ګټې اخیستنې یوه بڼه وه، چې د اروپایي استازو – چې د امریکایي استازي "هوکستین" د سفرونو پر مهال په لبنان کې حاضر وو- په همغږۍ ترسره شول. دا سفرونه عمدتاً د جګړې پر درولو او د اوربند پر کېدو متمرکز وو؛ خو د ایران حزب د لبنان د اپوزیسیون دا غوښتنې د نه منلو وړ او یو فرصتطلبانه اقدام باله.
۲. د تېرو دوو کلونو په جریان کې د ولسمشر د ټاکلو لپاره تر ۱۲ ناکامو غونډو وروسته، د لبنان بېلابېلو سیاسي قوتونو ناڅاپه د پوځ پر قوماندان، جوزف عون، توافق وکړ چې د ولسمشرۍ تشه ډکه کړي. ایرانپلوه حزب مخکې اعلان کړی و چې د دوی ملاتړ له سلیمان فرنجیه سره دی (سرچینه: العالم چینل، ۲۰۲۵/۱/۷). فرنجیه د ایران په محور او د بشار اسد په نسکور شوي رژیم پورې تړلی شخصیت بلل کېږي. وروسته، سلیمان فرنجیه توافق ته د رسېدو په موخه له خپلې نوماندۍ پر شا شو.
۴. د ایران د محور پلویان، یعنې د ایران حزب او د أمل خوځښت، په لومړۍ غونډه کې جوزف عون ته رایه ورنه کړه، چې له امله یې ټاکنې بریالۍ نه شوې، ځکه چې نوموړي د اړتیا وړ دوه پر درې (۸۶ رایې) حد نصاب ترلاسه نه کړ. خو په دویمه غونډه کې، له دې پارلماني ډلو سره تر ناستې وروسته، هغوی رایه ورکړه، او جوزف عون ۹۹ رایې ترلاسه کړې. دا رایه ورکونه په داسې بڼه تنظیم شوې وه چې وښيی که د ایران حزب او د أمل خوځښت ملاتړ نه وای، نو جوزف عون به ولسمشرۍ ته نه و رسېدلی. که څه هم دا چاره د ایران پلوه ځواکونو دوامداره نفوذ او د رایې ورکولو پر بهیر د دوی اغېز ښيي، خو دا چې دوی د سیاسي تعطل او خنډونو سیاست پرېښود - سره له دې چې وړتیا یې لرله - د دوی د شاتګ نښه ګڼل کېږي.
۴. د ۲۰۲۵ کال د جنوري په ۱۳مه، نواف سلام د لبنان د نوي لومړي وزیر په توګه وټاکل شو. د هغه معرفي په داسې ډول ترسره شوه چې د یوه سیاسي توافق لپاره د نوماند په توګه تبلیغ ورته وشو؛ داسې نه لکه د ایران د حزب او د هغوی د متحدینو نوماند، نجيب ميقاتي، یا لکه فؤاد مخزومي چې د سمیر جعجع ډلې، یعنې د ایران د حزب د مخالفینو نوماند و. په دې توګه، نواف سلام ته دنده وسپارل شوه چې د لبنان نوی حکومت جوړ کړي.
۵. نواف سلام پخوا د ایران حزب او د هغوی د متحدو قوتونو لخوا رد شوی و. د ایران حزب په ۲۰۱۹ کال کې، د سعد حریري له استعفا وروسته، د هغه نوماندي رد کړه او هغه یې "د امریکا نوماند" وباله، او په هغه وخت کې یې حسان دیاب د لومړي وزیر په توګه معرفي کړ. همداراز، د ۲۰۱۹ کال د اګسټ په ۴مه د بیروت بندر تر چاودنې وروسته، د ایران حزب یو ځل بیا د نواف سلام نوماندي رد کړه.
۶. داسې ښکاري چې د لبنان د لومړي وزیر په توګه د نواف سلام ټاکل، د ایران حزب او د أمل خوځښت غوسه کړي دي. د الجزیرې شبکې خبریال د ۲۰۲۵ کال د جنوري په ۱۳مه راپور ورکړی چې د حزبالله پارلماني ډلې د حکومت د مشرۍ لپاره هېڅ نوماند وړاندې نه کړ. د حزبالله د ډلې استازو د لومړي وزیر د ټاکلو لپاره له ولسمشر سره تر لیدنې وروسته، د حزب استازي محمد حسن رعد خپګان څرګند کړ او ویې ویل: «ځینې هڅه کوي چې دا ډله له سیاسي صحنې لرې او حذف کړي.» هغه خبریالانو ته وویل: «موږ له ولسمشر سره په خپله لیدنه کې یو مثبت ګام پورته کړ، خو د مرستې لاس راته اوږد نه شو». نوموړي ټینګار وکړ چې حزبالله به له زغم او تدبیر څخه کار واخلي چې د لبنان ملي ګټې وساتي. یوې سرچینې، چې حزبالله ته نږدې ده، افشا کړه چې دا حزب او د هغه متحد، د نبیه بري په مشرۍ أمل خوځښت، د دې ملاتړ کاوه چې نجیب میقاتي یو ځل بیا د لومړي وزیر په توګه وګومارل شي. هغه توضیح ورکړه چې میقاتي ته د لومړي وزارت بېرته ورکول د هغه توافق یوه برخه وه، چې له سعودي استازي، یزید بن محمد بن فهد آل فرحان سره په لبنان کې وشو، او په پایله کې یې، حزبالله او أمل خوځښت تېره پنجشنبه د ولسمشر په توګه د جوزف عون له ټاکل کېدو سره موافقه وکړه. بیبیسي په دې اړه د ۲۰۲۵ کال د جنوري په ۱۳مه د لبنان په پارلمان کې د ایران حزب د مشر له قوله راپور ورکړ چې د ولسمشر په توګه د جوزف عون ټاکل د هغه توافق یوه برخه وه، چې د سعودي له استازي سره په لبنان کې وشو، او د همدې توافق له مخې، حزبالله او أمل خوځښت د جوزف عون له ټاکل کېدو سره موافقه وکړه.
دویم: په دې توګه، د لبنان د بدلونونو لړۍ په همدې بڼه پر مخ ولاړه، چې په پایله کې یې د دغه هېواد پارلمان نوی ولسمشر وټاکه او د حکومت د جوړولو لپاره نوی لومړی وزیر وګومارل شو. که دا بدلونونه له نږدې وڅېړو، لاندې ټکي روښانه کېږي:
۱. موږ پوهېږو چې امریکا د لبنان له دغو سیاسي بدلونونو بشپړ رضایت لري؛ بلکې که دقیق ووایو، دا بدلونونه د امریکا تر څارنې او مدیریت لاندې پيښ شوي دي. جو بایډن په خپل یوه بیان کې وویل: «د لبنان د ولسمشر په توګه زه جوزف عون ته د ټاکل کېدو له امله مبارکي وایم». هغه زیاته کړه: «ولسمشر عون به پیاوړې مشري وکړي، په داسې حال کې چې لبنان او اسرایل به په بشپړ ډول اوربند ته ژمن وي، سلګونه زره خلک به خپلو کورونو ته ستانه شي، او لبنان به د بیارغونې او اقتصادي پرمختګ پر لور لاړ شي. ولسمشر عون زما اعتماد لري، او زه بشپړ ډاډ لرم چې نوموړی د دغه پړاو لپاره مناسب مشر دی.» (سرچینه: سيانان عربي، ۲۰۲۵/۱/۹) همداراز، د سعودي ولیعهد، محمد بن سلمان، چې د امریکا له مهمو متحدینو دی، د جوزف عون د ټاکل کېدو مبارکي وویله. (سرچینه: الحرة، ۲۰۲۵/۱/۹)
په دې توګه، د لبنان وروستي سیاسي بدلونونه د دغه هیواد پر سر د نړیوالو قدرتونو ترمنځ د سیالۍ پایله نه ده، بلکې د امریکا تر کنټرول لاندې پېښ شوي دي. لبنان د میشل عون د واکمنۍ پر مهال، چې د ایران د محور یوه برخه ګڼل کېده، د امریکا تر نفوذ لاندې و. اوسنی ولسمشر، جوزف عون، په ۲۰۱۷ کال کې د میشل عون –چې د امریکا مهره وه- لخوا د پوځ قوماندان وټاکل شو. یعنې جوزف عون له پیل څخه د امریکا د نفوذ تر چتر لاندې کس و. سربېره پر دې، امریکا آن په ۲۰۲۲ کې د لبنان د ولسمشرۍ تر تشې وړاندې او تر هغې وروسته د لبنان پوځ ته نظامي مرستې ورکولې. دا ښيي چې د امریکا او د پوځ د قوماندان جوزف عون ترمنځ اړیکه ډېره نږدې وه. همداراز، نواف سلام هم د امریکا له نفوذ څخه نشي وتلی، ځکه چې نوموړي خپل ټول زدهکړیز او تدریسي ژوند په فرانسوي او امریکایي پوهنتونونو، او همداراز، په نړیوالو ادارو کې تېر کړی دی. د هغه وروستۍ رسمي دنده د نړیوالې محکمې د ریاست منصب و، چې دا هم د امریکا تر نفوذ لاندې نړیوال حقوقي بنسټ دی.
۳. په دې توګه، امریکا نن ورځ په لبنان کې د خپلې لوبې قواعد بدلوي. په تېرو وختونو کې، امریکا د خپل نفوذ د تثبیت لپاره پر ایران، د هغه پر محور، او د هغه پر متحدو ځواکونو تکیه کوله، خو اوس يې د دغو ځواکونو د لرې کولو او د نویو څېرو د ځایناستي کولو پروسه پیل کړې چې په لبنان کې خپل نفوذ همغسې وساتي. لبنان تل د امریکا په ولکه کې و او لا هم همداسې پاتې دی، خو امریکا یوازې ظاهري بڼه او واکمنې څېرې بدل کړې دي.
۴. خو په اروپا پورې تړلي ځواکونه ښه پوهېږي چې د دوی قدرت او نفوذ د امریکا په پرتله ډېر کمزوری دی. فرانسه، چې د "پنځه اړخیزې کمېټې" د غړیتوب په چوکاټ کې شته، له ۲۰۲۳ کال راهیسې د جوزف عون د ولسمشرۍ نوماندۍ مخالفه وه، په داسې حال کې چې امریکا او سعودي عرب لا له هماغه وخت څخه د هغه نوم مطرح کړی و. (سرچینه: العربي الجديد، ۲۰۲۳/۹/۲۲) خو، بالاخره فرانسه اړ شوه چې دا انتخاب ومني. له بلې خوا، اروپایان د دې وړتیا نه لري چې د لبنان د ولسمشرۍ څوکۍ تر خپل کنټرول لاندې راولي. سمیر جعجع، چې د پارلمان تر ټولو لویه نصراني ډله کنټرولوي، آن دا جرأت ونه کړ چې ځان د ولسمشرۍ لپاره نوماند کړي، ځکه چې د ایران حزب سخت مخالف و. د ایران حزب په دې اړه واضح کړه: «موږ یوازې د سمیر جعجع پر وړاندې د ویټو حق کاروو، ځکه چې د هغه پروژه د لبنان لپاره تباه کوونکې ده.» (سرچینه: الشرق الأوسط، ۲۰۲۵/۱/۶) همداراز، د لومړي وزارت لپاره د فواد مخزومي نوماندي، چې د اپوزیسیون ګوندونو لخوا وړاندې شوې وه، رد شوه. (سرچینه: آر ټي، ۲۰۲۵/۱/۱۳) نو په اروپا پورې تړلي ځواکونه نشي کولی د لبنان درې مهمې څوکۍ (ولسمشر، لومړی وزیر، او د پارلمان مشر) تر خپل کنټرول لاندې راولي، او دا څوکۍ لا هم د امریکا د پیروانو په لاس کې دي.
۵. خو اروپایانو د لبنان وروستي سیاسي بدلونونه منلي دي. د فرانسې ولسمشر، امانوئل مکرون، جوزف عون ته مبارکي وویله، او پر خپله رسمي ایکس (پخواني ټویټر) پاڼه کې یې ولیکل: «دا ټاکنې د اصلاحاتو، د لبنان د حاکمیت د بېرته راګرځولو، او د دغه هېواد د پرمختګ لپاره لاره هواروي.» (سرچینه: الحرة، ۲۰۲۵/۱/۱۰) د فرانسې د ولسمشر خبرې د اروپایي قوتونو عمومي دریځ څرګندوي او ښيي چې هغوی د ایران د نفوذ کمېدو ته خوښ دي. دا د دې معنی لري چې اروپا د خپلو موخو یوې برخې، یعنې د ایران له محوره د لبنان لرې کېدو، ته رضایت ښودلی. اروپایان یوازې په "پنځه اړخیزه کمېټه" کې - چې د ولسمشرۍ تر تشې وروسته د لبنان د مسئلې د څېړلو لپاره جوړه شوې ده - پر خپل ګډون بسنه کوي. په دې کمېټه کې فرانسه د امریکا، مصر، او سعودي عربستان تر څنګ شته؛ په داسې حال کې چې قطر بیا د انګلستان د ګټو استازیتوب کوي.
دا په دې معنی ده چې امریکا نن ورځ په لبنان کې یوازینی برلاسی نړیوال لوبغاړی دی، او همدوی دي چې سیاسي څېرې بدلوي او د دغه هېواد سیاسي جوړښت بېرته تنظیموي. په داسې حال کې چې اروپایانو یوازې د ایران د نفوذ پر کمېدو رضایت ښودلی.
درېیم: خو په داخلي او بهرنۍ کچه د لبنان د بڼې د بدلون مسئله له لاندې مواردو څخه روښانه کېږي:
۱. په داخلي کچه ښکاري چې د ایران د حزب پر وسلو به محدودیتونه لا زیات شي. همداراز، د "مقاومت" اصطلاح، چې پخوا د لبنان د ولسمشرۍ په ویناوو او بیانیو کې تل یادېدله، اوس د نوي ولسمشر له خبرو او رسمي اعلامیو څخه په بشپړ ډول حذف شوې ده.
الف: د جوزف عون وینا د لبنان د کورنۍ جګړې له پای ته رسېدو وروسته حالت له دودیزو ویناوو سره توپیر درلود؛ د هغه په وینا کې روښانه پیغامونه شامل وو. تر ټولو مهم پیغام یې دا دی چې نوموړي «د دولت د انحصاري وسلو د کنټرول او تثبیت" پر اړتیا ټینګار وکړ، او دا یې د لبنان د حاکمیت د تقویې لپاره اساسي اصل وباله. (سرچینه: الحرة، ۲۰۲۵/۱/۱۰) همداراز، جوزف عون په خپلو خبرو کې ټینګار وکړ: «د لبنان دولت – او بیا تکراروم، د لبنان دولت – به له اسرایلي اشغال څخه خلاص شي.» (سرچینه: سيانان عربي، ۲۰۲۵/۱/۱۰)
ب: نواف سلام د رسنیو هغو اټکلونو ته غبرګون وښود چې د وزارتونو د وېش په اړه یې کړې وې، په ځانګړي ډول د دودیزو ګوندونو ترمنځ د واک د ویشلو او د حزبالله او د أمل خوځښت د شرایطو د منلو په اړه، چې د دوی لاس ته د مالیې وزارت سپارل هم پکې شامل وو. هغه څرګنده کړه: «ما هېڅ ډلې ته د هېڅ وزارت د سپارلو ژمنه نه ده ورکړې. د مالیې وزارت، لکه د نورو وزارتونو په څېر، د هېڅ مذهب یا ډلې ځانګړې ملکیت نه دی.» نوموړي پر دې هم ټینګار وکړ چې غواړي حکومت د ۲۴ وزیرانو له ترکیب څخه جوړ کړي. (سرچینه: العربي الجديد، ۲۰۲۵/۱/۲۱)
۲. خو په بهرنۍ کچه؛ د وروستیو تحولاتو تر ارزونې وروسته لاندې ټکي څرګندیږي:
الف: د معمول پر خلاف د لبنان د ولسمشر او لومړي وزیر د ټاکلو پروسه کې د ایران هېڅ فعال رول ښکاره تر سترګو نه شو. که څه هم د لبنان د ایرانپلوه حزب له دریځونو څخه د ایران د نفوذ څرکونه لا هم تر سترګو کېږي، خو حقیقت دا دی چې د ایران حزب او د هغه متحدینو د دې توان درلود چې د دغو بدلونونو مخه ونیسي، خو دا کار يې ونه کړ. له همدې امله، دا بدلونونه، چې «د امریکا کودتا» بلل شوي، په حقیقت کې د ایران له ضمني موافقې سره ترسره شول. د ایران نفوذ په عربي سیمه کې د کمېدو په حال کې دی. امریکا د سوریې د سیاسي بحران د حل مسئله ترکیې ته سپارلې، او ایران یې له دې بهیر څخه څنډې ته کړی، لکه روسیه یې چې د سوریې له معادلې بشپړه لرې کړه. دا د امریکا نوې سیمهییزه تګلاره ده چې یوازې د بایډن په حکومت پورې محدوده نه وه، بلکې د ټرمپ حکومت به هم همدا لاره تعقیب کړي، بلکې دا تګلاره به په سوریه او لبنان کې نوره هم ژوره کړي او عراق ته به یې هم وغځوي. دا سیاست د یهودي رژیم له غوښتنو سره بشپړ مطابقت لري، او دا امکان هم شته چې دا د هغو ژمنو یوه برخه وي چې د بایډن اداره یې د یهودي رژیم په وړاندې تعقیبوي، ترڅو دا رژیم دې ته وهڅوي چې په لبنان کې له اوربند سره موافقه وکړي.
ب: داسې ښکاري چې د لبنان نوی ولسمشر ښه پوهېږي چې امریکا هغه په دې حساس پړاو کې د لبنان د اساسي بدلونونو لپاره واک ته رسولی دی. جوزف عون د خپلې لوړې مراسمو د وینا په پیل کې وویل: «ښاغلو استازو، تاسو ما ته د لبنان د ولسمشر په توګه ټاکلو سره ویاړ راکړ. دا تر ټولو ستر ویاړ دی چې ما ته را په برخه شوی، او دا تر ټولو دروند مسؤلیت دی چې زما پر اوږو اېښودل شوی دی. اوس زه د "لوی لبنان" د تاسیس تر سل کلن کېدو وروسته لومړی ولسمشر یم، اوس داسې حالت دی چې د منځني ختیځ تر ټولو حساس پړاو ته داخل شوي یو؛ دلته ایتلافونه پاشل شوي، رژیمونه نسکور شوي، او ان ممکن پولې هم بدلې شي.» (سرچینه: اندپینډنټ عربي، ۲۰۲۵/۱/۱۱) د همدې سرچینې په حواله؛ د جوزف عون لومړنی بهرنی سفر سعودي عرب ته ټاکل شوی دی. د لبنان ولسمشر، جوزف عون، نن شنبه اعلان وکړ چې لومړنی بهرنی سفر به یې سعودي عرب ته وي؛ هغه له ولیعهد محمد بن سلمان سره په ټیلیفوني خبرو کې سعودي ته د سفر بلنه ترلاسه کړې.
ج. له ټولو دغو تحولاتو څخه څرګندیږي چې امریکا دا ځل د لبنان د قضیې مسؤلیت سعودي عرب ته سپارلی، په داسې حال کې چې په تېر پړاو کې یې دا رول ایران ته ورکړی و. نو سعودي به د لبنان په چارو کې یو مهم رول ولوبوي، او دا هېواد به د لبنان د بیارغونې په بهیر کې هم اساسي ونډه لري. په ځانګړي ډول، دې ته په کتو چې تمه کېږي ایران به د نویو سوداګریزو او مالي بندیزونو تر فشار لاندې راشي، چې د ټرمپ حکومت به یې پرې تحمیل کړي. په دې توګه به سعودي په لبنان کې د ایران ځای ونیسي؛ دا ځای نیول به هم د سیاسي نفوذ له پلوه وي او هم د مالي مرستو له اړخه؛ په ځانګړي ډول د لبنان د بیارغونې بهیر؛ د پوځ پیاوړي کولو لپاره د لبنان د دولت ملاتړ؛ او د ایران د حزب د بې وسلو کولو په بهیر کې اسانتیا برابرول. دا پروسه ښايي لبنان له یهودي رژیم سره د اړیکو عادي کولو پر لور یوسي؛ په ځانګړي ډول دا چې ډونالد ټرمپ غواړي د سعودي او یهودي رژیم ترمنځ اړیکې ژر عادي شي.
څلورم: دا وحشتناک حالت به په لبنان او شاوخوا سیمو کې همداسې دوام وکړي، تر هغه چې الله سبحانه وتعالی خپل موعود امر ته تحقق ورکړي؛ اسلامي خلافت تأسیس شي، او دا ټول سیاسي ځواکونه له لبنان او د هغې له شاوخوا څخه محوه شي، لکه څنګه چې د یهودي رژیم پای ته رسېدل هم حتمي دي، لکه څنګه چې د اسد رژیم په سوریه کې له منځه ولاړ. هغه وخت به شام بیا، لکه تل، د اسلامي امت د تپېدونکي زړه حیثیت خپل کړي. موږ یقین لرو چې تر دغه جبریه دور او تسلط وروسته چې موږ پکې ژوند کوو، خلافت بیا راځي. احمد له حذیفه رضی الله عنه څخه روایت کړی چې رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل:
«ثُمَّ تَكُونُ مُلْكاً جَبْرِيَّةً فَتَكُونُ مَا شَاءَ اللهُ أَنْ تَكُونَ، ثُمَّ يَرْفَعُهَا إِذَا شَاءَ أَنْ يَرْفَعَهَا، ثُمَّ تَكُونُ خِلَافَةً عَلَى مِنْهَاجِ النُّبُوَّةِ. ثُمَّ سَكَتَ»
ژباړه: بيا به ملک جبريه (د ديکتاتور نظامونو حاکميت) وي او دا به تر هغه وي چې د الله اراده وي او کله چې د الله خوښه شي، دا به هم پورته کړي. بيا به بېرته د نبوت په منهج خلافت حاکم شي. بیا چوپ شو.
او هر چېرته چې دا خلافت قایم شي؛ شام ته به رسېږي او دا به یې مرکز وي. طبراني له سلمه بن نفیل څخه روایت کوي چې رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمايي:
«عُقْرُ دَارِ الإِسْلامِ بِالشَّامِ»
ژباړه: د اسلام مرکز به په شام کې وي.
خلافت به د یهودي رژیم پر وړاندې جګړه کې، دغه اشغالګر دولت ته د پای ټکی کېږدي او فلسطین به په بشپړ ډول بېرته دارالاسلام ته راوګرځوي. بې شکه چې روڼ سهار د هغو کسانو لپاره نږدې دی، چې په تمه یې دي.
خو د الله سنت دا نه دي، چې له آسمان څخه پرښتې راکوزې کړي چې زموږ لپاره خلافت تأسیس کړي، او د دې پر ځای چې دښمنان مو موږ له منځه یوسو، پرښتې یې راته له منځه یوسي او موږ همداسې ورته ناست وو! بلکې الله سبحانه وتعالی پرښتې د نصرت او د بریا د زیري په توګه راکوزوي؛ د هغو خلکو د نصرت لپاره چې پر خپل رب ایمان لري او هدایت یې موندلی. په جګړه کې د صابرو مسلمانانو یو داسې لښکر چې په خپل امام پسې اقتدا کوي او تر شا یې د دښمنانو پر وړاندې جنګېږي. هغه وخت به د هغو کسانو له ډلې شو، چې دا ستر زېری ترلاسه کوي:
﴿نَصْرٌ مِنَ اللَّهِ وَفَتْحٌ قَرِيبٌ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ﴾ [صف: ۱۳]
ژباړه: «د الله سبحانه وتعالی نصرت او فتحه ډېره نیږدې ده او مؤمنانو ته زیری ورکړه!»
۱۴۴۶هـ.ق د رجب ۲۳مه
۲۰۲م کال د جنوري ۲۳مه
(ژباړه)
زېري ډېر دي او له الله سبحانه وتعالی څخه هیله هميشنۍ ده. موږ ایمان لرو چې حالت به بدلېږي او د الله سبحانه وتعالی وعده نیږدې ده. د امت د بریا لمر په را ختو دی او موږ د دغې بریا نارې ته په تمه یو.
لکه څنګه چې رجب میاشت د اسلامي دولت د زوال شاهده وه، په همدې میاشت کې د عزت هغه ورځې هم شته چې موږ ته ډېر زیري او هیلې راکوي چې سبا د همدغه امت دی. په رجب میاشت کې د موته جګړه وشوه؛ دا د مسلمانانو او روم ترمنځ لومړۍ ستره جګړه وه. دا جګړه د هغه وخت د کفر تر ټولو لوی لښکر او د نړۍ لومړي قدرت سره وشوه. په دې جګړه کې، د الله توره، خالد بن ولید له ۳ زرو جنګیالیو سره د روم د هغه لښکر مخې ته ووت او بریالی شاتګ یې وکړ چې شمېر یې نږدې دوه لکه کسانو ته رسېده. سره له دې، مسلمانان مات نه شول او روم هم بری خپل نه کړ.
همدارنګه په رجب میاشت کې، د صلاحالدین ایوبي په لاس بیتالمقدس فتح شو او مسجد الاقصی یې تر څو لسیزو صلیبي اشغال وروسته د اسلام غېږې ته بېرته راوګرځاوه. نن ورځ به څوک مسجد الاقصی آزاد او د یهودي رژیم له نجاسته پاک کړي؟ څوک به د امت د خاورو د آزادۍ او د امت د مظلومانو، چې ټول غرب یې پر وړاندې یو لاس دی، د مرستې لپاره را پورته شي؟
په رجب میاشت کې د عین جالوت جګړه هم وشوه، چې مسلمانانو په کې تاتاریان مات کړل او د اسلامي خاورو پر لور یې د هغوی ویجاړوونکی پرمختګ ودراوه. نن ورځ به څوک د وخت له تاتاریانو سره مقابله او د مظلوم امت دفاع وکړي؟ د امت بریا به یوازې هغه وخت ترلاسه شي چې د اسلام او اسلامي دولت په سیوري کې خپله واکمني او سلطه بېرته ترلاسه کړي. داسې دولت چې لومړیتوبونه تنظیم او خاورې آزادې کړي، د مظلومانو مرسته وکړي، مقدسات پاک کړي، او کافر غرب په مات شوي او نهیلي حالت کې بېرته خپلو کورونو –که جوړ پاتې وي- ته واستوي!
په همدې میاشت کې، د معتصم په دور کې عموریه ښار هم فتحه شو؛ دا ښار یې وروسته له هغې فتحه کړ چې د مسلمانې خور د «وا معتصماه!» چغه یې ځواب کړه. هغه د یو ستر لښکر په سر کې روان شو او ستره بریا یې ترلاسه کړه. نن ورځ به څوک د هغو زرګونو ښځو لپاره پاڅېږي چې چغې وهي او مرسته غواړي؟ څوک به د غزې د ښځو مرسته وکړي؟ څوک به د عراق، چیچنیا، ختیځ ترکستان، مصر او بلې هرې اسلامي خاورې د ښځو مرسته وکړي؟ له یوه نوي معتصم پرته څوک کولی شي د ظالمانو پر وړاندې ودرېږي او تر هغې ارام نه شي څو یې د مظلومانو مرسته نه وي کړې!؟
دا لاسته راوړنې یوازې تاریخي پېښې نه دي؛ بلکې دا د اسلامي امت د دې وړتیا څرګندونه کوي چې له خپلو ماتو او ښویېدونو څخه بېرته راپورته کېدی شي؛ په دغه شرط چې په خپل دین کلک پاتې شي او د خپلې مخلصې رهبرۍ تر شا متحد شي.
اسلامي امت چې څو د خپل مقام او رسالت په اړه ریښتینې پوهه ترلاسه نه کړي، خپل عزت بېرته نه شي ترلاسه کولی. باید پوه شو چې اسلام یوازې فردي عبادات نه دي؛ بلکې د ژوند لپاره یو جامع او هر اړخیز نظام دی. دا نظام له هغو شرعي احکامو څخه جوړ دی چې د الله سبحانه وتعالی د رضا ترلاسه کولو لپاره باید عملي شي. اسلام سیاست، اقتصاد او ټولنه په داسې ډول رهبري کوي چې د دولت تر سيوري لاندې يې خلکو ته هوساینه، امنیت او ارامتیا برابره شي.
خلافت هغه نظام دی چې شرعي دلایل یې پر وجوب ټینګار کوي. خلافت د ټولو مسلمانانو لپاره د دیني او دنیوي چارو د عمومي ریاست نظام دی او تاسیس یې یوه شرعي وجیبه ده. دا نظام د امت وحدت ساتي او اسلام په ټولو برخو کې پلی کوي. له خلافت پرته به اسلامي امت لا هم وېشل شوی او کمزوری پاتې شي. د خلافت د تاسیس لپاره هڅې یوازې یو خوب یا نه ترلاسه کېدونکې هیله نه ده؛ بلکې یوه شرعي وجیبه ده چې ټول مسلمانان يې باید د تحقق لپاره یو لاس شي. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي:
«إِنَّمَا الْإِمَامُ جُنَّةٌ يُقَاتَلُ مِنْ وَرَائِهِ وَيُتَّقَى بِهِ»
ژباړه: امام هغه ډال دی چې تر شا یې جګړه کېږي او د هغه په وسیله (رعیت) له زیان څخه خوندي کېږي.
رجب میاشت موږ ته د اسلامي دولت، د هغې د غیابت او د امت د بریاوو یاد راکوي. دا میاشت موږ ته بلنه راکوي چې د امت د نهضت او اصلي مقام د بیا راګرځولو لپاره هڅې وکړو. دا هڅې له دې څخه پیلېږي چې یو داسې کتله یا ډله رامنځته کړو چې اسلام په خپل ځان کې مجسم کړي، د امت ستونزې درک کړي او اسلام د ژوند زړه ته بېرته راولي. دا د اسلام تجلی به رښتیني سیاستوال او واکمنان وروزي؛ هغه کسان چې اسلام به حمل کړي، له هغه څخه الهام واخلي، او د وضعیت د ریښتیني بدلون لپاره محرک ځواک شي. داسې چې پر اسلام، احکامو او د قدرت د تحقق او عملي کولو پر څرنګوالي پوه وي.
د اسلام دښمنانو ښه درک کړې ده چې د اسلامي امت ځواک په وحدت او د اسلام په عقیده کې نغښتی دی، چې د فکر بنسټ او د مسلمانانو ترمنځ د پیوستون وسیله ده. نو ځکه یې هڅه کړې چې امت ټوټه ټوټه کړي او په سیاسي، اقتصادي او کلتوري تابع یې بدل کړي. دوی کوښښ کړی چې امت له خپل دین او احکامو بېل کړي چې کنټرول یې کړی شي او تر خپلې ولکې لاندې یې راوستلی شي. له دغه تړاو او وابستګۍ څخه د امت آزادي یوازې هغه وخت ممکنه ده چې د ریښتیني او اصولي پیوند په توګه اسلامي عقیدې ته بېرته ور وګرځو، او دا عقیده باید د تفکر او اسلامي دولت بنسټ وي!
د تمې وړ بریا او د مطلوب بدلون ترلاسه کول د امت د مخلصو بچیانو – چې په پوځونو کې دي او د امت ځواک او ډال دي- له صادقانه ملاتړ پرته ممکن نه دی. دا پوځونه زموږ زامن، وروڼه او د امت یوه برخه دي. موږ باید هغوی ته بلنه ورکړو ترڅو د خپل امت په صفونو کې شامل شي او د امت د ملاتړ لپاره هڅه وکړي.
ای د اسلام لښکرو، د صلاح الدین او تاتاریانو د فاتحانو لمسیانو! تاسو د الله سبحانه وتعالی پر وړاندې مسول یئ چې خپل دین او امت ته نصرت وکړئ. خلافت تاسو نصرت ته رابولي او ستاسو ملاتړ ته په تمه دی. دا خلافت یوه ستره فریضه، لوړ مقام او د هغه چا لپاره چې راولي یې، ستر ویاړ دی. ایا تاسو نه غواړئ چې د مدینې د انصارو په څېر د الله سبحانه وتعالی د دین انصار او مرستندویان وئ؟ ایا نه غواړئ چې نوم مو د الله سبحانه وتعالی په نزد د اسلامي امت د فاتحانو او ژغورونکو په توګه ثبت شي؟
حزب التحریر تاسو نصرت ورکولو ته رابولي چې د نبوت پر منهج راشده خلافت تاسیس کړئ؛ ځکه یوازې خلافت اسلامي امت ته ویاړ او عزت بېرته راوستلي شي.
د الرایه مجلې له ۵۳۱مې ګڼې
لیکوال: استاد محمود اللیثی
۱۴۴۶هـ.ق کال د رجب ۲۲مه
۲۰۲۵م کال د جنوري ۲۲مه
(ژباړه)
خبر:
د جمعې په ورځ د یوې ناستې پرمهال ولادیمیر پوتین او د ایران ولسمشر، مسعود پزشکیان د ګډو پروژو، په ځانګړې توګه د اټومي انرژۍ په برخه کې د همکاریو پر دوام ټینګار وکړ. دغه خبرې په مسکو کې وشوې او موخه یې د دواړو هېوادونو تر منځ د ستراتېژیکې همکارۍ د تړون د لاسلیک لپاره تیاری و. دغه تړون د دفاعي همکاریو په ګډون ګڼې برخې رانغاړي، خو ټینګار شوی چې دا همکارۍ نه نظامي ژمنه ده او نه یې هم موخه د نورو هېوادونو ګواښل دي؛ بلکې د ګډ امنیت د پیاوړتیا او د انساني ارزښتونو د ساتنې لپاره طرحه شوې ده. (سرچینه: الحزیر نټ ۱۷/۱/۲۰۲۵)
تبصره:
د روسیې او ایران تر منځ دا ستراتیژیک شراکت تړون د ۲۰۲۵م کال د جنوري په ۱۷مه نېټه لاسلیک شو؛ واک ته د ټرمپ تر واک ته رسېدو درې ورځې مخکې او وروسته له هغه چې له سوریې څخه د دواړو هیوادونو لاسونه لنډ شول.
که څه هم روسیه او ایران یو پېچلی او له شخړو ډک تاریخ لري، اوسمهال د دوی اړیکې د باور او همکارۍ پر یوه نازکه کرښه ولاړې دي، چې هره شېبه یې د پای یا دوام احتمال شته دی. په ځانګړې توګه په داسې حال کې چې د روسیې او اوکراین جګړه لا هم روانه ده. روسیې په ۲۰۲۲م کال کې د ایران له «شاهین» ډرونونو څخه په اوکراین کې د پرمختګ لپاره ګټه واخیسته او اوس یې د دغو ډرونونو تولید په خپله خاوره کې پیل کړی دی. سربېره پر دې د ایران د بالسټیک توغندیو پروګرام هم په دغه بهیر کې مهم رول لري. دا شرایط په څرګند ډول ښيي چې ممکن روسیه پر اوکراین یو پراخ برید وکړي.
له بلې خوا روسیه له دغه تړون څخه د پام وړ ګټې ترلاسه کوي، په ځانګړي ډول هغه مهال چې ایران له امریکا سره د خرابو اړیکو او تپل شوو بندیزونو له امله دې ته اړ شو، چې د یوه لوی قدرت په توګه د خپل نړیوال وضعیت د ښهوالي لپاره هڅه وکړي. سربېره پر دې ایران د روسیې لپاره د یوه باوري سیمهییز شریک په توګه ګڼل کېږي. خو د ایران له اړخه دا تړون څرګندوي، چې ایران د ټرمپ له بیا واکمنېدو او د صهیونیستي رژیم له ګواښونو څخه اندېښنه لري؛ په ځانګړې توګه وروسته له هغه چې بشار اسد، حزب الله او د ایران اړوند ملېشې له سیمې څخه ووتلې. بل لوري ته د روسیې-ایران تړون د اروپا لپاره یوه لویه ننګونه ده، ځکه چې دا د انرژۍ د هغو سرچینو د له لاسه ورکولو په معنا دی، چې اروپا د خپلو راتلونکو اړتیاو د پوره کولو لپاره ایران یو مناسب بدیل ګڼلی و. همدا وجه ده چې اروپا دا تړون د منځني ختیځ او مرکزي آسیا په سیمه کې د روسیې او ایران د نفوذ د پراختیا د مخنیوي لپاره یو ګواښ ګڼي. دغه تړون ممکن د دواړو هېوادونو پر وړاندې نړیوال بندیزونه کم یا ان پای ته ورسوي او په نړیواله کچه د هغوی رول ته وده ورکړي. دا تړون روسیې ته فرصت برابروي چې د ایران له لارې د فارس خلیج او عمان سمندر ته لاسرسی پیدا کړي او د انرژۍ د صادراتو لپاره بدیلې غیرغربي لارې جوړې کړي؛ په داسې حال کې چې ایران به هم د اورآسیا پراخو بازارونو ته لاسرسی ومومي. دا تړون ښايي په سیمه کې د راتلونکي اقتصادي او جیوپلیټیک نظم لپاره یو لوی ګواښ وي.
د امریکا نړیوال ځواک په ښکار توګه د کمزورۍ په حال کې دی، په ځانګړې توګه د هغې د ګېچکوونکو سیاستونو او هغو بحرانونو له امله چې ورسره مخ ده او همدارنګه د ګڼ شمېر هغو ناحل شوو ستونزو د شتون په سبب چې لا هم پرېکړې ته اړتیا لري، خو د دوی لخوا پرې پرده اچول کېږي. سربېره پر دې امریکا هڅه کوي چې اروپا وګواښي، چین کمزوری کړي او ډېر فشارونه پرې راوړي. په همدغه دلیل دغه هېواد له هغو وسایلو څخه کار اخلي، چې ممکن د خپل قدرت د زوال لامل یې شي. سربېره پر دې امریکا له جدي داخلي ستونزو سره مخ ده، په ځانګړي ډول له اورلګېدو او هغو ستونزو وروسته چې د بیمې د تاوان له جبرانولو سره تړاو لري. همدارنګه دا هېواد د یوه نړیوال مالي بحران په درشل کې دی، چې د اقتصاد او د اسعارو د ارزښت لپاره یې جدي ګواښ ګڼل کېږي. د دې مغرورې او طمع لرونکي مبداء د نسکورېدو وخت رانږدې شوی دی او له هغې څخه د بشپړ خلاصون لپاره باید یوه بدیله مبداء رامنځته شي. میدانونه دې ته چمتو دي، چې د اسلام د لوی ځواک د راپورته کېدو او په نړیواله کچه د هغه د عظمت د بیا راتګ شاهدان وي.
اې د نړۍ د هر ګوټ مسلمانانو! شرایط د اسلام د مبداء د بیا راتلو لپاره برابرېږي؛ نو له هغو کسانو سره یو ځای شئ چې د الله سبحانه وتعالی د شریعت پلي کولو او د اسلامي ژوند د بیا راګرځولو لپاره هڅې کوي! الله سبحانه وتعالی به خپل نور بشپړ کړي، خو انتخاب زموږ په لاس کې دی چې ایا د هغو کسانو په ډله کې یو چې ځای یې نور خلک نیسي او که د هغو په ډله کې چې یو ځل بیا خلافت تاسیسوي. نننی حالت د لومړني اسلامي دولت (د رسول الله صلی الله علیه وسلم د دولت) د ظهور له وخت سره ډېر ورتهوالی لري؛ نو خپلې مټې بډوهئ او له هغو کسانو څخه نصرت وغواړئ چې ځواک لري، ترڅو ژر تر ژره د خلافت تاسیس ممکن کړو او عزت ترلاسه کړو او په دې توګه د الله سبحانه وتعالی دغه قول پر ځای کړو:
﴿...وَكَانَ حَقاً عَلَيْنَا نَصْرُ الْمُؤْمِنِينَ﴾ [روم: ۴۷]
ژباړه: «... او د مومنانو مرسته، زموږ پر غاړه ده.»
لیکوال: نبیل عبد الکریم
۲۰۲۵م کال د جنوري ۲۵مه
ژباړن: صهیب منصور
(ژباړه)
خبر:
د پاکستان د پوځ لوی درستیز جنرال عاصم منیر اعلان کړی چې د پاکستان او افغانستان تر منځ یوازینی اختلاف د افغانستان په خاوره کې د منع شوې ډلې (د پاکستاني طالبانو تحریک) شتون او د دوی سرحدي بریدونو پورې تړاو لري. دغه څرګندونې د دولتي ټلویزیوني شبکې (PTV News) لخوا خپرې شوې دي او ویل شوي چې نوموړي دغه خبرې د ۲۰۲۵ کال د جنورۍ په ۱۴مه، د خیبر پښتونخوا ایالت په پېښور کې له سیاستوالو سره په ناسته کې کړې دي.
تبصره:
د پاکستان او افغانستان اړیکې تل ترینګلې پاتې شوې دي. پاکستان تل افغانستان تورن کړی چې د پاکستاني طالبانو تحریک -چې د پاکستان د امنیتي ځواکونو پر وړاندې یې ګڼ بریدونه کړي دي- پر وړاندې د مبارزې په برخه کې بېپروايي کوي. په همدې ډول، پاکستان څو ځلې د دې ډلې د پټنځایونو پر وړاندې د افغانستان دننه هوايي بریدونه کړي دي. دغو بریدونو د ښځو او ماشومانو په ګډون ګڼ ملکیان وژلي او د افغانانو غوسه یې راپارولې ده. د افغانستان او پاکستان تر منځ د مسلمانانو دښمني لا زیاته شوې ده.
د پاکستان پوځ د ۲۰۲۴م کال، د ډسمبر په ۲۷مه اعلان وکړ چې په ۲۰۲۴م کال کې نږدې ۴۰۰ پاکستاني سرتیري او تر ۹۰۰ زیات قبیلوي جنګیالي په ترهګرۍ ضد عملیاتو کې وژل شوي دي.
کله چې د ۲۰۲۱م کال، په اګسټ کې امریکایي ځواکونه له افغانستان څخه ووتل او طالبانو پر افغانستان واک ترلاسه کړ، هیله پیدا شوه چې د افغانستان او پاکستان اړیکې ښې شي. خو د نړیوالو قدرتونو، په ځانګړې توګه امریکا، ګټې په دې کې دي چې د مسلمانانو تر منځ اختلاف او جګړې وي. امریکا غواړي چې مسلمانان سره وجنګیږي، تر څو د هند پر وړاندې کوم ګواښ نه وي او په ډاډه زړه د چند ضد امریکايي سیاستونه مخته یوسي.
امریکا یو نړیوال نظام رامنځ ته کړی چې د ملي دولتونو پر ساتلو ټینګار کوي او د اسلامي نړۍ اتحاد ناشونی کوي. د عثماني خلافت تر سقوط وروسته، چې د ۱۳۴۲ هـ.ق د رجب په ۲۸مه او د ۱۹۲۴م د مارچ په ۳مه پېښ شو، مسلمانان ډېر ځله سره جنګیدلي دي؛ په داسې حال کې چې د دوی حکام د نیول شویو سیمو لکه کشمیر او فلسطین د ازادولو هڅه نه کوي.
د اسلامي نړۍ روان ناوړه حالت د اوس او خزرج د جاهليت د وختونو یادونه کوي، چې د قبیلوي تعصباتو او د اسلام د واکمنۍ په نشتون کې جګړې پای نه درلود او د روم او فارس ستر قدرتونه پر نړۍ حاکم وو. خو کله چې اوس او خزرج له قبیلوي تعصباتو لاس واخیست او د اسلامي حکومت مرسته یې وکړه، پر کفر د مبارزې لپاره په یوه قدرت بدل شول. د راشده خلافت په وخت کې مسلمانانو د روم او فارس ستر قدرتونه مات کړل او په نړۍ کې مخکښ ځواک جوړ شول. دغه راتلونکی لا هم د مسلمانانو لپاره ممکن دی؛ خو په دې شرط چې له قومي او قبیلوي تعصباتو لاس واخلي او له اندونیزیا څخه تر مغرب پورې د ټولو مسلمانانو لپاره یو راشده خلیفه وټاکي.
د پاکستان او افغانستان مسلمانان باید د ابوبکر صدیق رضی الله عنه دا تاریخي خطبه په یاد راوړي:
وَإِنَّهُ لَا يَحِلُّ أَنْ يَكُونَ لِلْمُسْلِمِينَ أَمِيرَانِ، فَإِنَّهُ مَهْمَا يَكُنْ ذَلِكَ يَخْتَلِفْ أَمَرُهُمْ وَأَحْكَامُهُمْ، وَتَتَفَرَّقُ جَمَاعَتُهُمْ، وَيَتَنَازَعُوا فِيمَا بَيْنَهُمْ، هُنَالِكَ تُتْرَكُ السُّنَّةُ، وَتَظْهَرُ الْبِدْعَةُ، وَتَعْظُمُ الْفِتْنَةُ، وَلَيْسَ لِأَحَدٍ عَلَى ذَلِكَ صَلَاحٌ
ژباړه: د مسلمانانو لپاره د دوو امیرانو شتون جایز نه دی؛ ځکه که داسې وشي، د دوی امور او احکام به له اختلاف سره مخ شي، د دوی ټولنه به وپاشل شي او په منځ کې به یې شخړې پېښې شي. په دې حالت کې به سنت پرېښودل شي او بدعت به راڅرګند شي، فتنې به زیاتې شي او هېڅوک به پر داسې حالت کنټرول ونه لري.
لیکوال: شاهزاد شیخ – ولایه پاکستان
۲۰۲۵م کال، د جنوري ۲۰مه
ژباړن: اسرار تکل
