- مطابق
(ژباړه)
له عايشې صديقې رضي الله عنه څخه روايت دی، چې رسول الله صلی الله عليه وسلم وفرمايل:
«اللهُمَّ، مَنْ وَلِيَ مِنْ أَمْرِ أُمَّتِي شَيْئًا فَشَقَّ عَلَيْهِمْ، فَاشْقُقْ عَلَيْهِ، وَمَنْ وَلِيَ مِنْ أَمْرِ أُمَّتِي شَيْئًا فَرَفَقَ بِهِمْ، فَارْفُقْ بِهِ» (رواه مسلم)
ژباړه: يا الله څوک چې زما د اُمت د چارو سرپرستي پر غاړه لري او پر هغوی سختي کوي، ته هم پر هغوی سختي وکړه او څوک چې زما د اُمت د چارو سرپرستي پر غاړه ولري او پر هغوی نرمي کوي، نو ته هم پر هغوی نرمي وکړه.
د حدیث مفهوم:
رسول الله صلی الله عليه وسلم د هغه واکمنانو لپاره د خير دُعا کړې، چې له مسلمانانو سره نرمي کوي او د هغو کسانو لپاره یې ښېرا کړې، چې د مسلمانانو پر وړاندي سخت او سخت زړي وي.
په پورته حديث کې عامې کليمې کارول شوي، چې ټول هغه کسان يې تر مصداق لاندې راځي، چې د مسلمانانو سرپرستي او مشرتوب پر غاړه لري. هغه که د ټولو مسلمانانو، د يوې سيمي، د يوه کلي، د يوې ادارې او آن که د يوې کورنۍ مشر هم وي دغه حديث ټولو ته شامل دی.
نو هر مشر ته پکار ده چې د دغه حديث په هنداره کې ځان وګوري، تر څو له خپل لاس لاندي کسانو سره هېڅ ډول ظلم او زياتی ونه کړي.
نو اې مسلمانانو!
اوسني طاغوتي حاکمان چې ستاسو پر سر مسلط شوي، تاسو پرې باندي ابتلاء(امتحان) کېږئ. هغه حاکمان چې د مسلمانانو له خوښۍ پرته د ملت پر غاړه په زور او ظلم حاکميت کوي، د مسلمانانو پر وړاندې له هر ډول ځورونې مخ نه اړوي؛ آن دغه کار د خپل ځان حق بولي.
د دې اُمت د بچيانو تر منځ په مختلفو نومونو دښمنۍ او شخړې را منځ ته کوي او يو پر بل يې وژني، آن کورونه ورباندې ړنګوي او پر کوچنيو ماشومانو يې هم رحم نه کوي. دا ځکه چي دوی ټول استعمارګر غرب د اسلامي خلافت له را پرځولو وروسته د مسلمانانو پر سر په زور قدرت ته رسولي دي. نو پر وړاندې يې د هر مسلمان دنده دا ده، چي يو له بل سره لاس ورکړي او د دغه طاغوتي حاکمانو د له منځه وړلو لپاره هڅه وکړي او پر ځای يې د اسلامي شريعت له غوښتنو سره سم واقعي حاکم وټاکي تر څو له يوه اړخه پر مسلمانانو اسلامي شريعت پلی کړي او له بله اړخه له مسلمانانو سره په نرمي چلند وکړي.
پايله:
دا چي رسول الله صلی الله علیه وسلم د ناوړه ولي الامر په اړه بده دُعا کړې ده او د نېک ولي الامر په اړه يې د خير دُعا کړې ده؛ نو ټول حاکمان بايد له الله سبحانه و تعالی څخه وېره او شرم ولري او پر اسلامي امت باندې دومره ظلم او تېری ونه کړي، چې د قیامت په ورځ د الله سبحانه و تعالی پر وړاندې شرمينده ودريږي.