د تاشکند سترې محکمې د خپاره شوو خبرونو په اړه د آغلې م.م د نیولو په اړه چې پر فېسبوک یې ممنوعه مطالب خپاره کړي و، د مخنیوي په موخه یې یوه رسمي بیانیه خپره کړه. د نشریې د لیکوال له خولې، له ترهګرۍ سره د مبارزې پر وړاندې پولیسو په یونس آباد کې دغه ښځه له خپل کور څخه ونیوله او اوس مهال په تشتورما زندان کې ساتل کېږي. په daryo.uz کې د نشر شوې منبع پر اساس، ګومان کېږي چې م.م په داسې جرم تورنه ده چې له ۲۴۴-۱ مادې سره سم (ترتیب، ذخیره یا د داسې مطالبو خپرول او وېشل، چې ملي امنیت او عامه نظم ته ګواښ دي) ۳مه برخه، د مجازاتو G برخه. د ویبلاک لیکوال، رستم بیک کریم پر خپله فېسبوک پاڼه لیکلي چې ۵۶ ښځې نیول شوې دي او ټولې د ۲۴۴ (۳) مادې پر اساس پر مجازاتو تورنې دي. دا ټولې جنايي دوسیې دروغ دي. دغه ښځې ځکه ونیول شوې، چې د عبدالله ظفر او صادق سمرقندي امامانو خطبې یې پر خپلو فېسبوک پاڼو خپرې کړې وې،  چې د دوی د نیولو په اړه، رسمي مقاماتو هېڅ رسمي بیانیه یا بل څه نه دي خپاره کړي.

ازبکستان اوسمهال د ولسمشریزو ټاکنو لپاره د امادګۍ په حال کې دی، چې ښايي د اکتوبر په ۲۴مه تر سره شي. د ازبکستان خلک نه غواړي چې شوکت میرزایوف د دولت د رییس په توګه پاتې شي. له همدې امله، دوی لارو کوڅو ته راوځي او غواړي هغه ګوښه کړي، ځکه د ده د حکومت په اوږدو کې نه یوازې د خلکو ستونزې حل نه شوې، بلکې تر پخوا یې ډېر د خلکو ژوند تریخ کړ او د بشر حقوق یې تر پښو لاندې کړل. خلک له بیکارۍ، بېوزلۍ، ظلم، ازار، فساد، بې عدالتۍ او رشوت څخه ستړي شوي دي.

د ازبکستان خلک د ظالم کریموف له کلونو حکومت وروسته، پر شوکت میرزایوف ډېر باور وکړ او تصور یې کاوه چې دوی به له تیارو د روښنایۍ پر لور بوځي. له همدې سره، د هغه د قدرت تصدي داسې وه، لکه له باران څخه چې وتښتې او په یوه لوی سیلاب کې ولوېږې! نومونه بدل شول، خو اصلي هستۍ بدلون ونه کړ. هغه ښځې چې د تشتورما زندان کې ساتل کېږي. له خپلو میړونو سره د ملاقات لپاره په زندان کې د اجازې لپاره تللې وې. په پایله کې، دوی د ممنوع مذهبي مطالبو د خپراوي له امله تر تعقیب لاندې نیول شوې وې. ان ورځپاڼه لیکونکي او ویبلاګ لیکونکي چې د دولت جنایات او د خلکو وضعیت تر پوښښ لاندې نیسي، د دروغو تورنو له امله دوی هم زندان ته اچول کېږي. ان ویبلاګ لیکونکي او د بشر حقونو فعالان اړ کېږي، چې رواني روغتونونو ته لاړ شي. ازبېک دولت باور لري، چې د هغو خلکو قفل کول، چې په زندانونو او روغتونونو کې له جنایاتو څخه شکایت کوي، د هغوی غږ چوپ کوي او دا هغه تصور رامنځ ته کوي چې ټولې ستونزې حل دي، خو نه شي کولای چې حقیقت لکه د ازبیکو مشهور ضرب المثل پټ کړي، «تاسو نه شی کولای چې سپوږمۍ په لمن پټه کړئ، که تاسو ناروغي پټه کړئ، تبه یې ښيي.»

اې په ازبکستان کې مسلمانو ښځو او سړیو: دولت ستاسو ستونزې نه حل کوي، بلکې مسوولین خپلې شخصي ګټې ستاسو پر لومړیتوبونو غوره بولي. دوی ځکه له رهبرۍ سره مینه لري، چې شتمني، مجلل ژوند او شهرت تر لاسه کړي او په دې لاره کې ستاسو له سرښندنو مخ نه اړوي. دوی د خلکو شکایتونو ته غوږ نه ږدي، د عمر فاروق رضی الله تعالی عنه پر خلاف، چې ځینې وخت به په بدلو جامو کې په ښار کې ګرځېدلو او خپل ظاهر به یې پټولو، تر څو وګوري، چې رعیت یې څنګه ژوند کوي، ډېر لږ داسې کسان وو چې هغه ته له شکایت څخه به یې د شرم احساس کاوه.

ستاسو دغه واکمنان لکه د عمر فاروق په څېر نه دي، له همدې امله راپورته شئ او د الله تعالی له قانون سره سم ژوند وکړئ، ځکه دا یو الهي نظام دی او کولای شي چې ټولو بې عدالتیو او ستونزو ته د پای ټکی کېږدي. وروسته به زموږ مسلمانې ښځې لکه د جنایتکارو زندانیانو په څېر په زندان کې نه، بلکې هغوی به یې په خپلو کورونو کې وي، خپل اولاد به روزي او د کور چراغ به روښانه کوي.

په ولسمشریزو ټاکنو کې ګډون مه کوئ، تر څو له نوي ولسمشر څخه وغواړئ چې شوکت میرزایوف ځای ناستی شي، ځکه څوک چې په هماغه مصنوعي قوانینو سره حکومت کوي، هېڅ شی به بدل نه شي. سربېره پر دې، د نبوت پر منهج د راشده خلافت تاسیس پر تاسو واجب دی. الله سبحانه وتعالی فرمايي:

 [يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنكُمْ...]

ژباړه: اې مومنانو! د الله تعالی، رسول الله صلی الله علیه وسلم او هغو کسانو اطاعت وکړئ چې ستاسو څخه د امر خاوندان وي... [نسأ: ۵۹]

له الله تعالی او رسول الله صلی الله علیه وسلم څخه اطاعت یوازې د راشده خلافت تر چتر لاندې شونی دی. نن ورځ موږ د اسلام د احکامو پر اساس داسې یو حالت ته اړتیا لرو. د سیکولار دولت په اړه، لکه څرنګه مو چې ولیدل، د الله سبحانه و تعالی قانون نه پلی کوي، بلکې پر خلاف یې دي او له مسلمانانو سره جنګ کوي او له وژلو څخه یې لاس نه اخلي. په همدې ترتیب سره، دوی غواړي چې د اسلام نور خاموش کړي، خو انشاءالله د اسلام نور به پر ټوله ځمکه خور شي.

[يُرِيدُونَ أَن يُطْفِؤُواْ نُورَ اللّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَيَأْبَى اللّهُ إِلاَّ أَن يُتِمَّ نُورَهُ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ * هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ] [توبه: ۳۲-۳۳]

ژباړه: دا خلک غواړي چې د الله تعالی نور په خپلو پوکیو سره مړ کړي. خو الله تعالی د خپل نور له بشپړولو پرته منونکی نه دی، که کافرانو ته دا هر څومره ناکاره وبريښي هم. هماغه الله تعالی دی چې خپل رسول الله صلی الله علیه وسلم یې له هدایت او حق دین سره رالېږلی دی، تر څو چې هغه پر ټولو دینونو باندې برلاسی کړي، که مشرکانو ته دا څومره ناکاره هم برېښي.

د حزب التحریرـ مرکزي دفتر د ښځو برخه

خبر:

د طالبانو ویاند ذبیح الله مجاهد د سپټمبر په ۲۱مه، یوه خبري کنفرانس ته په کابینه کې له تازه ګومارنو ملاتړ وکړ، هغه وویل په کابینه کې قومي لږکیو ته ځای ورکړل شوی، لکه هزاره وو ته او ښايي  وروسته ښځې هم ورزیاتې شي. مجاهد د نړۍ له لوري د اسلامي امارت په رسمیت نه پېژندلو له امله ناخوښي څرګنده کړه او زیاته یې کړه؛ هېڅ دلیل نشته چې نړیوال دې موږ په رسمیت و نه پیژني. دا د ملګرو ملتونو مسوولیت دی، چې زموږ دولت په رسمیت وپیژني او نور اروپایي، آسیایې او ټول اسلامي هېوادونه، باید له موږ سره ډيپلوماتیکې اړیکې ولري، هغه د طالبانو سرپرستې کابینې لپاره د ځینو ګومارنو نوملړ اعلان کړ، چې وزیران او معینان پکې شامل وو. په ګومارل شویو کې د پنجشیر او بغلان څېرې هم وې. پنجشیر د ملی مقاومت جبهې مرکز دی، چې په یوازې ځان هڅه کوي طالبان د ټول افغانستان له نیولو راوګرځوي.

تبصره:

یو څه موده کېږي چې امت طالبانو ته په تمه دی، چې د اسلامي دولت یا خلافت د تاسیس اعلان وکړي؛ هغه چې د الله تعالی د کتاب او رسول الله صلی الله علیه وسلم د سنتو پر بنسټ حکومتداري کوي. خو برعکس؛ طالبانو ناڅاپي د دولت بڼه صدراعظمي ته ورته اعلان کړه، چې د هغوی ماهیت، جزیات او تشکیلات څرګند کړي. د دې پر ځای چې طالبان د دولت اساسي او نور قوانین له قرآن او سنتو راواخلي، په بېړه یې نړیوالو قوانینو ته د خپلې ژمنتیا او له نړیوالې ټولنې سره د ښو اړیکو په ډاډ ورکولو پیل وکړ. طالبانو له ګاونډیو هېوادونو سره ښې اړیکې اعلان کړې، چې د نړیوالې ټولنې د متحدینو په توګه له دوی سره دښمني لري. دا ټول په دوحه کې له متحده ایالاتو سره د دوی د موافقې سره سم تر سره کېږي. نو پر همدې اساس طالبانو له نړیوالې ټولنې غوښتي، چې د دوی حکومت په رسمیت وپېژني. په دې توګه ذبیح الله مجاهد غوښتنه وکړه، چې نړیواله ټولنه دې نوی افغان حکومت په رسمیت وپیژني او له نړیوالو نورمونو سره سم دې ورسره معامله وکړي. په داسې حال کې چې په افغانستان کې د داعش (خراسان ډلې) شتون هم ردوي.

د دې غوښتنې په ځواب کې د امریکا بهرنیو چارو وزیر انتوني بلینکېن د سپټمبر په ۲۲مه، د پنجشنبې په ورځ وویل: «زه فکر کوم چې د تګلارې او هدف د وحدت تر منځ پیاوړی اتحاد شته ... یوځل بیا، طالبان وايي، چې دوی د مشروعیت په لټه کې دي، دوی له نړیوالې ټولنې غواړي چې ملاتړ یې وکړي او کوم اقدامات چې دوی یې کوي، هغه څه دي چې موږ یې په لټه کې یو.»

په حقیقت کې "دین نصیحت دی" نو موږ پر طالبانو وړونو غږ کوو، چې په اسلامي امت غږ وکړي؛ نه په کفري نړیوالې ټولنې؛ هغه ټولنه چې واک یې د اسلام او مسلمانانو د سرسخته دښمنانو په لاس کې دی. موږ دوی ته نصیحت کوو، چې له دولتونو سره په اړیکو کې توپیري چلند وکړي. لکه هند، چین، روسیه او امریکا، چې په کفري نړۍ کې د شرارت محور دي، په ورته ډول په اسلامي نړۍ کې اوسني ظالم رژیمونه هم شته، چې د مسلمانانو واک یې غصب کړی د اسلام او مسلمانانو پر وړاندې د دوی نفرت او دښمني د شرارت له محور څخه کمه نه ده. همدارنګه دا هغه جاسوسان او وسیلې دي، چې د لویو قدرتونو لخوا د دوی د ګټو خوندي کولو لپاره کارول کیږي، له مسلمانانو سره جګړه کوي، ترڅو د اسلامي حکومت له حاکمیت او دولتدارۍ څخه مخنیوی وکړي.

په دې توګه د پاکستان، ترکیې، ایران او قطر ترمنځ هېڅ ډول عملي او عملیاتي توپیر نشته. له بلي خوا له امریکا سره، چې د کفر مشري کوي، هم څه توپير نه لري. د طالبانوتحریک باید له پراګماتیک عملي تفکر څخه کار وانخلي، ځکه پراګماتیک فکر سیاست هنر بولي. پرځای يې په ویلو او عمل کې د سیاست یواځنۍ مرجع شرعیت دی چې ورته قانوني احکام چمتو کوي په استثنآ د ځینو مواردو. هېڅکله باید دا فکر ونه کړو، چې د سیاسي خوځښتونو له شرعي احکامو سره په ټکر کې دي. له دغې لارې هغه څه چې د انسان له کمزوري او نیمګړي ذهن څخه راوځي، کولی شي انسان خوندیتوب او نیکمرغۍ ته ورسوي. ایا رسول الله صلی الله علیه وسلم په مدینه کې د خپل دولت په رسمیت پیژندلو غوښتنه له روم او فارس څخه کړې وه؟ آیا هغه خپل استازي هغوی ته ونه لیږل، ترڅو هغوی اسلام ته راوبولي، په داسي حال کې چې نه هغوی ورسره جګړه وکړه او نه یې د هغوی پر وړاندې اتحاد جوړ کړ؟ آیا هغه له قریشو څخه بشردوستانه او غیربشردوستانه مرستې وغوښتې یا هغه شتمني چې قریشو له مهاجرینو څخه اخیستي وه، بېرته وانخیستل؟ آیا هغه صلی الله علیه وسلم د مکې فتح کولو لپاره وسلې او پوځي ځواک د هغوی د سنګرونو نړولو لپاره چمتو نه کړل؟ آیا هغه صلی الله علیه وسلم د قریشو جنګیالي بښلي او له هفوی څخه یې د دولت په جوړولو کې مشوره غوښتې؟ ایا هغه د بدر او احد په جګړو کې قوي جنګیالي نه دي وژلي، په ځانګړي ډول د مکې له فتحې وروسته!؟

موږ په یقین سره ویلای شو چې په زرګونو مخلص افغان مجاهدین په هغه څه ریښتیني وو چې دوی له الله سبحانه وتعالی سره ژمنه کړې وه، چې د کلمة الله لوړولو او په کابل یا اسلام آباد کې د خلافت لپاره د فضا رامنځته کولو له لارې د الله تعالی د خوښۍ په لټه کې وو. دوی خپل ژوند په ملګرو ملتونو کې د یوې کږې څوکۍ لپاره نه دی قرباني کړی او نه د نړیوالې ټولنې خوښولو لپاره، هغه چې پر دوی یې له یوه سنګر څخه برید کړی و، ورسره جنګېدل، شهیدانېدل، ښځې يې کونډې او ماشومان يې یتیمان کېدل.

څرنګه چې طالبانو ته څرګنده ده چې د راشده خلافت د تاسیس پروژه نه لري او نه یې هم وړتیا لري. دا پر طالبانو وروڼو واجب ده، چې لاسونه هغو وروڼو ته ورکړي، چې د  رسول الله صلی الله علیه وسلم په منهج د راشده خلافت د تاسیس لپاره ریښتنې مبارزه کوي. نو اجازه ورکړئ چې هغوی حزب التحریر ته نصرت ورکړي، هغه حزب چې د دولت بشپړه پروژه لري او د دې وړتیا لري چې هم دولت رامنځ ته او هم یې حقوقي او سیاسي اداره پرمخ یوسي. لکه څرنګه چې رسول الله صلی الله علیه وسلم پرمخ وړله.

په حقیقت کې، حزب التحریر د نبوت په تګلاره د اسلامي دولت لپاره بشپړ چمتوالی نیولی، نه د فرقه یې او امارتونو په تګلاره، چې د مسلمانانو په وروستي دور کې یې شتون درلود. په حقیقت کې حزب التحریر د لوړو څوکیو په لټه کې نه دی، بلکې په اسلام له حکم کولو څخه ډډه نه کوي. کله چې حزب التحریر د حکومتولۍ غوښتنه کوي یوازي د اسلام د حاکمیت غوښتنه کوي، نه د مادي ګټو. حکومتولي په اسلام کې د هغو کسانو په غاړه شرعي مسوولیت دی چې وړتیا يې لري. څوک یې چې وړتیا لري، د دې جواز ورته نشته، چې له مسوولیت څخه یې ډډه وکړي.  دا هم جواز نه لري هغه کسان چې حکومتولي نه شي کولی هغوی دې د خپلو ځاني ګټو لپاره واک واخلي. مسلم له ابوذر رضی الله عنه څخه روایت کړی، چې ویلي یې دي: ما رسول الله صلی الله علیه وسلم ته وویل: یَا رَسُولَ اللَّهِ أَلاَ تَسْتَعْمِلُنِي " اې! د الله رسوله ، ایا له ما څخه په عامه کارونو کې ګټه نه اخلي؟ رسول الله ورته وفرمایل:

«يَا أَبَا ذَرٍّ إِنَّكَ ضَعِيفٌ وَإِنَّهَا أَمَانَةٌ وَإِنَّهَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ خِزْىٌ وَنَدَامَةٌ إِلاَّ مَنْ أَخَذَهَا بِحَقِّهَا وَأَدَّى الَّذِي عَلَيْهِ فِيهَا» 

ژباړه: اې ابوذره! ته کمزوری یې، په داسي حال کې چې واک یو امانت دی او د قیامت په ورځ د سپکاوي او پیښيمانۍ لامل ګرځي، پرته له هغه چا چې په خپلو ژمنو وفا وکړي او اړونده دندې په سمه توګه سرته ورسوي.

لیکوال: بلال المهاجرـ ولایه پاکستان

د حزب التحریر مرکزي مطبوعاتي دفتر ته

د امریکا په تکزاس او یو شمېر نورو سیمو کې یو ځل بیا د جنین د سقط کېدو په اړه بحثونه روان دي. یو قانون جوړ شوی چې له مخې به یې ښځې تر شپږو اونیو وروسته د جنین له سقط څخه منع شي. بلخوا، د دغه قانون بله بحث پاروونکې مسله خلکو ته له چارواکو د اجازې اخیستلو په اړه ده. یعنې د هغو کسانو په اړه دوسیې جوړل چې جنین سقطوي. دغه خلک د یادې مهمې مسلې او په دې اړه چې یو څوک یو قانون په لاس کې اخلي، استدلال کوي؛ یو هوښیار عدالت رامنځته کوي چې په هغه کې هر څوک کولی شي د جنین د سقط رایه ورکوونکو په اړه شکایت وکړي. (سرچینه: واشنګټن پوسټ)

د امریکا سترې محکمې دغه قانون نه دی بلاک کړی. دغه مسله په امریکا کې د خبرو او بحث لپاره د جنین سقط حقونو ته وړاندې شوې ده. د تکزاس قانون دا ښيي چې په ستره محکمه کې د «رای وي ویډي» په قانون کې ډېری کسان د بدلون او سمونو راوستلو غوښتونکي دي. یعنې دوی چمتو دي چې دغه قانون وتوږي. (سرچینه: بي بي سي)

 «رای وي ویډي» هغه قانون و چې په امریکا کې په ۱۹۷۳ میلادي کال کې د سترې محکمې له لوري تصویب شو او د دغه قانون پر اساس هر ښځې دا حق درلود چې د جنین په اړه پخپله تصمیم ونیسي. دا هغه تصمیم دی چې د جنین سقط د یو جرم په توګه د تکزاس قانون شاته غورځوي او د مېرمنو هغه حق ته درناوی لري او پېژني یې چې خپل امیندواري له منځه یوسي. (سرچینه: ډیلاز نیوز)

محکمې حکم کړی چې د امریکا اساسي قانون د یوې ښځې هغه ازادي ساتي، څو هغه پخپله د جنین د سقط واک ولري او په پایله کې ښځو ته د امیندوارۍ په درېیو میاشتو کې اجازه ورکوي، څو د دغه عمل ترسره کولو لپاره له شته مشروطو حقونو برخمنې شي. (سرچینه: بي بي سي)

ځینې وختونه محکمه حق لغوه کوي او د خاوند او والدینو قوانین رعایتوي. د جنین د سقط لپاره ډېر مقررات تنظیموي، خو په ټولیز ډول دا څه پخوا هم وو.

د تکزاس د قانون له بلاک څخه د سترې محکمې د سرغړونې په ځواب کې ډیموکراټانو یوه لایحه وړاندې کړه چې د جنین سقط حقونو ته درناوی پکې شامل دی او تاییدوي یې. همدارنګه د «رای وي ویډي» قانون ساتي. دغه لایحه به ناروغانو ته دا حق ورکړي چې له کوم اړین ټېسټ پرته د جنین سقط ترسره کړي؛ چې د سونوګرافي او یو شمېر نورو روغتیایي پړاونو تمه ترې کېږي.

دغه لایحه همدارنګه دولتونه د جنین تر سقط وړاندې په کلینکونو کې له شتون منع کوي، چې په اغلب ګمان د «دوه سفر» په نوم یادېږي. همدارنګه په دغه لایحه کې دولتونه د هغه جنین له سقط څخه منع شوي چې د ژوندي کېدو پړاو ته رسېدلی وي او د هغه جنین سقط منع دی چې د ژوند کولو وړتیا ولري او روغتیایي حالت یې د ډاډ وړ وي. (سرچینه: سي این بي سي) 

کله چې د امریکا سنا ته دا مسله وړاندې شوه، پایله یې ۲۱۸ پر ۲۱۱ وه. جمهوري غوښتونکو رایه ورنه کړه، له کوم ملاتړ پرته پاتې شوه، خو ډیموکراټانو بیا رایه ورکړه. (سرچینه: ام س این بي سي) کله چې دغه قانون تر سنا مجلس تېر شو، نو دا مانا نه لري چې دا به یو قانون وي. تمه کېږي چې دغه لایحه د جمهوري غوښتونکو له مخالفت سره مخ شي او داسې تمه نه کېږي په مجلس کې به ټول رایه ورکړي او تایید به شي. (سرچینه: سي، این، بي، سي)

که دغه قانون له مخالف سره مخ شي، امریکا به د چین، شمالي کوریا او نورو هېوادونو تر څنګ بل هغه هېواد وي چې تر زیږدو پورې د جنین سقط ته اجازه ورکوي. په پایله کې د نازېږدي ماشوم لپاره ټول ملاتړ له منځه وړي. (سرچینه: ډیلیز نیوز)

په امریکا کې د جنین د سقط شمېرې نه باور کېدونکې لوړې دي. په ۲۰۱۳ میلادي کال کې د ملګرو ملتونو د راپور پر اساس، په همدغه کال کې یوازې نهه هېوادونه راغلي چې تر امریکا پکې د جنین سقط خورا لوړ دی. هغه هېوادونه دا دي: بلغاریا، کیوبا، ایستونیا، جورجیا، قزاقستان، رومانیا، روسیه، سویډن او یوکراین.

هر کال په امریکایي مېرمنو کې نیمایي امیندواري ناغوښتل شوې وي. هر کال د دې ناپلان شوې امیندوارۍ نیمایي ۱.۳ میلیونه یې د جنین په سقطېدو پایته رسېږي. په امریکا چې مېرمنې د جنین سقط ترسره کوي، ۸۳ سلنه ناوده شوې مېرمنې، ۶۷ سلنه هغه مېرمنې دي چې هېڅکله یې واده نه وي کړی، ۱۶ سلنه یې واده شوې وي، یا یې طلاق اخیستی وي او یا هم کونډې وي.  هغه مېرمنې چې له خپلو ملګرو سره ژوند کوي او واده یې نه وي کړی، ۲۵ سلنه د جنین سقط ترسره کوي.

په واده شوو مېرمنو کې بیا د امنیدوارۍ پر مهال د جنین د سقط مسله تر نا واده کړو ډېره کمه وي. راپورونه ښيي چې په ۲۰۱۸ میلادي کال کې په امریکا کې یوازې څلور سلنه واده کړو مېرمنو خپل جنین سقط کړی دی.

د راپور پر اساس، کابو ۸۸ سلنه جنین سقط د امیندوارۍ په لومړۍ مرحله کې ترسره کېږي. همدارنګه د جنین د سقط نیمایي برخه یې د امیندوارۍ په لومړیو اتو میاشتو کې کېږي.

دا څه ښيي چې د تکزاس قانون د د لامل شوی چې د جنین سقط د مېرمنو د حقونو اساسي برخه شي، چې په ځانګړي ډول د جنسي تېري په پېښو کې مېرمنو ته ډېر زیان رسېږي. شواهد ښيي چې د امیندوارۍ یوه برخه د جنسي تېریو پایله ده. پر همدغه اساس ویلی شو چې یوازې ۷.۵ سنله مېرمنې د بریدونو او نورو مسلو له امله امیندوارې زغمي. د جنین د سقط ډېرېدل د غربي انفرادي نظریو او ازادیو پایله ده، یا د خلکو په مالي او عاطفي امنیت خوندیتوب کې د غرب ناکامي په ډاګه کوي.

زیان منوونکي بشري حقونه: مور د ماشوم پر وړاندې

هغه استدلال چې د جنین د سقط پلویان یې مطرح کوي، دا دی چې د جنین سقط یو اساسي بشري حق دی. دغه امر د ازادۍ اړوند دی. د امریکا د کانګرېس رییسې وویل چې دا څه د کورنیو په ازادۍ پورې اړه لري چې هغوی پخپله دا ټاکنه وکړي (سرچینه: سي، این، بي، سي،)

د دوی استدلال دا دی: د بشري حقونو قانون دا واضح کوي چې ستاسو د بدن واک ستاسو په لاس کې دی او دا څه د بدن د خپلواکۍ په توګه یادېږي. پر یو چا دا فشار راوړل چې امیندواري ونه غواړي، یا پر هغوی دا فشار راوړل چې د خطرناک جنین د سقط غوښتنه وکړي، له بشري حقونو سره په ټکر کې مسله ده او دا څه پر بشري حقونو تېری دی.  (سرچینه: امینستي انټرنېشنل)

د بحث بل اړخ دا دی چې د مورګانو لپاره  د دغه حق ملاتړ د نازېږدلي ماشون حق اخلي. ناېږدلی ماشوم د خپل ځان ساتلو وس نه لري . نو دولت اړ دی چې په دې څه کې لاسوهنه وکړي او دغه قانون منع کړي، په دې سره دغه بشري حق ډاډ من شي. که هدف د ماشوم ساتل وي، نو قانون یوازې د دې څه تضمین نه شي کولی. ځکه شواهد ښيي چې د جنین سقط بندیز دا څه نه شي کمولي. 

د «رای وي ویډي» تر قانون وړاندې د اټکل له مخې هر کال ۱.۲ میلیونه مېرمنونو غیرقانوني جنین سقط کړی دي. (سرچینه: این، بي ، سي نیوز)

 تاریخ ښيي هر ځای چې د جنین سقط غیرقانوني دی، مېرمنې غواړي چې ناغوښتل شوې امیندواري ختمه کړي. نن ورځ په ټوله نړۍ کې تقریبا ۲۱میلیونه مېرمنې ناامنه دي او هر کال غیرقانوني جنین سقطوي.

د ۲۰۰۶ او ۲۰۱۵ میلادي کلونو تر منځ په امریکا کې د جنین د سقط کچه ۲۶ سلنه لوړه شوې ده. تر ټولو ستر دلیل یې د جنین د سقط سخت قانون دی،  دا امیندوارۍ د مخنیوي لپاره تر ټولو ښه لاس رسی دی.

د کلیفورنیا په سن پرانسسکو په پوهنتون کې د (دانا ګرین فوسټر) په نوم یو پروفیسور په ۲۰۱۶ میلادي کال کې (کلیف) ته وویل، کله چې د امیندوارۍ ضد درمل په لاس کې نه وي، مېرمنې جنین سقطوي، حتا که د قانون له مخې هغه ته اجازه هم نه وي ورکړل شوې. کله چې د امیندوارۍ ضد درمل ډېره وي، د جنین سقط بیا کم وي.

خو په داسې حال کې چې د جنین سقط کم شوی دی، دغه طریقه پر خپل حال پاتې ده. دا په دې مانا ده چې په سېکولر ټولنه کې د مجردو خلکو تر منځ اړیکو ټینګېدو ته هڅول ډېر دي او امیندواري هم په اغلب ګمان چې ناغوښتل شوې ترسره کېږي. په داسې حال کې چې د امیندوارۍ طریقي د دې کار مخه نیولی شي.

حکومت ولې دا مسله د یوې موضوع په توګه مطرح کوي؟

جالبه دا ده چې (سي، این، بي، سي) راپور ورکړی چې له مېرمنو څخه د ساتنې قانون کېدایشي د ډیموکراټانو لپاره د ۲۰۲۲ میلادي کال په ټاکنو کې یو څه برابر کړي او د رایه ورکوونکو د پیاوړتیا ټکی شي. په دې مانا چې د سترې محکمې وروستی تصمیم ډېری کسان له حقونو څخه سرغړونه یادوي او داسې تر سترګو کېږي چې د قانون مسله حل شوې ده.

نو دا څه د فردي حقونو او ازادۍ په اړه دي، یا دا مسله د هغه څه په اړه ډاډ تر لاسه کول دي چې ډلې په ټاکنونو کې رایې تر لاسه کولو لپاره ورته اړتیا لري.

دا واقعیت دی چې نیمایي جمهوري غوښتونکي د جنین د سقط پر مسله د «رای وي ویډي»  د قانون لغوه کېدو غوښتونکي دي. خو په ورته وخت کې بیا ۸۱ سلنه ډیموکراټان او ۷۳ سلنه خپلواک خلک د دې غوښتونکي دي چې دغه قانون پر خپل حال پاتې شي.

ستونزه د بشر په لاس جوړ شوي قانون دی:

د خلکو د حقونو او دولت د لاسووهنې تر منځ توازن په داسې بڼه دی چې تل سېکولر ټولنې یو له بله بېلوي او دا موږ ته روښانه نښه ده چې پر بشري قوانینو ولاړه واکمني د بشر ستونزې نه شي حل کولی.

د بشر له لوري جوړ شوی قانون په داسې بڼه دی چې علم پرمختګ کوي، نظرونه بدلون کوي او د خلکو نظرونه شرایطو ته په کتو پلي کېږي.

د جنین د سقط په اړه ډېر بحثونه شوي، خو موږ به هغه څه ته اشاره وکړو چې خالق وضع کړي دي.

په اسلامي دولت کې به د مور او جنین د حقونو په اړه بحث او د نظر اختلاف نه وي. اسلام هغوی ته حقونه ورکړي دي. د خلکو د ګټو پر اساس، د دود او رواج له امله به له منځه نه وړل کېږي.

اسلامي قانون د جنین د حقونو په اړه قانون وضع کړی. کله چې یو ماشوم په ۴۰ ورځو کې د مور په ګېډه کې ساه واخلي، سقطول یې ناروا دي؛ خو که د ماشوم د مور ژوند له ګواښ سره مخ و او یا هم په بیړني حالت کې وه، په هغه صورت کې بیا که جنین سقط شي، کومه ستونزه نه لري. باید د یو مسلمان ډاکتر له لوري د ماشوم د مور معاینات وشي او د هغه له لوري تایید شي. تر دې وروسته د جین حقونه د اسلامي قوانینو پر اساس کېږي او د اسلامي په قضایه قوانینو کې د هغه لپاره (دیه) شته ده.

نور ټول استدلالونه چې په اوسني سېکولر سیسټم کې وړاندې شوي دي، د ټولنې په زیان دي. پر دې مسله د تمرکز پر ځای به غوره دا وي چې د جنین د سقط مسله د یوې ټولنیزې مسلې په توګه تحلیل او تجزیه شي. په اسلام کې د ښځې او نارینه تر منځ په داسې بڼه اړیکې ټینکېږي چې ماشوم پکې ثابت او ښه روزل کېږي. نعمان بن بشیر له رسول الله صلی الله علیه وسلم څخه روایت کوي:

«مَثَلُ الْقَائِمِ عَلَى حُدُودِ اللَّهِ وَالْوَاقِعِ فِيهَا كَمَثَلِ قَوْمٍ اسْتَهَمُوا عَلَى سَفِينَةٍ فَأَصَابَ بَعْضُهُمْ أَعْلَاهَا وَبَعْضُهُمْ أَسْفَلَهَا فَكَانَ الَّذِينَ فِي أَسْفَلِهَا إِذَا اسْتَقَوْا مِنْ الْمَاءِ مَرُّوا عَلَى مَنْ فَوْقَهُمْ فَقَالُوا لَوْ أَنَّا خَرَقْنَا فِي نَصِيبِنَا خَرْقًا وَلَمْ نُؤْذِ مَنْ فَوْقَنَا فَإِنْ يَتْرُكُوهُمْ وَمَا أَرَادُوا هَلَكُوا جَمِيعًا وَإِنْ أَخَذُوا عَلَى أَيْدِيهِمْ نَجَوْا وَنَجَوْا جَمِيعًا» (صحح بخاري)

ژباړه: هغه څوک چې د الله سبحانه وتعالی د امر پیروي کوي، (یا هغه کس چې د الله سبحانه وتعالی د مقرراتو ملاتړ او پیروي کوي) د هغو کسانو په پرتله چې تېروتنه کوي او د الله سبحانه وتعالی له امر منلو څخه سرغړونه کوي؛ د هغو کسانو غوندې دي چې په یوه کښتۍ کې د یوې صندلۍ لپاره قرعه کشي کوي. ځینې کسان په لوړه او ځینې نور په ټیټ پوړ کې ځای پر ځای شول. هغوی چې په ټیټ پوړ کې دي، باید له لوړ پوړ تېر شي، څو اوبه تر لاسه کړي او دې چارې دویم مورد له ستونزو سره مخ کړ. له هغوی څخه یو تن تبر واخیست او د کښتۍ سوري کول یې پیل کړل. د لوړ پوړ خلک راغلل او پوښتنه یې ترې وکړه، ویې وویل: اوس که هغه له دغه کار څخه منع کړي، هغه او خپل ځان ژغوري، خو که یې پرېږدي، هغه او خپل ځان له منځه وړي.

د حزب التحریر مرکزي مطبوعاتي دفتر

لیکواله: د حزب التحریر مرکزي مطبوعاتي دفتر غړې

فاطمه «مصباح»

ژباړه: بهیر «ویاړ»