(ترجمه)

روز هجرت یکی از روزهای جدا کننده در تاریخ دین اسلام است. با این روز الله سبحانه وتعالی میان دو مرحلۀ دعوت؛ مرحله‌ی ضعف، کمی افراد و خوف و مرحله‌ای‌که الله سبحانه وتعالی با برپایی دولت مسلمانان را پناه داد، مرحله‌ی پیروزی مسلمین و گشودن راه روزی‌های پاکیزه، جدایی افگنده است. الله سبحانه وتعالی فرموده است:

‏﴿ وَاذْکُرُواْ إِذْ أَنتُمْ قَلِیلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِی الأَرْضِ تَخَافُونَ أَن یَتَخَطَّفَکُمُ النَّاسُ فَآوَاکُمْ وَأَیَّدَکُم بِنَصْرِهِ وَرَزَقَکُم مِّنَ الطَّیِّبَاتِ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ﴾‏ [الانفال: 26]

‏ترجمه: ‏(ای مؤمنان!) به یاد آورید هنگامی را که شما گروه اندک و ضعیفی در سرزمین (مکّه) بودید و می‌ترسیدید که مردم شما را بربایند، ولی الله (سبحانه وتعالی) شما را (در سرزمین مدینه) پناه و مأوی داد و با معونت و یاری خود شما را (در جنگ بدر پیروز گرداند و) نیرو بخشید و غنائم پاکیزه‌ای بهره شما کرد تا این که سپاسگزاری بکنید (و در راه جهاد به جان و دل بکوشید).‏

حضرت عمر رضی الله عنه ارزش، مفاهیم و معانی آن روز را با بینش منحصر به فرد خود تعریف نموده و آغاز تاریخ مسلمانان را از آن قلم زده است؛ از جمله جالب‌ترین فرموده‌اش پیرامون روز هجرت این است: "هجرت، میان حق و باطل جدایی انداخته است پس آن روز را –آغاز- تاریخ مقرر نمایید." روز هجرت در زمان رسول الله صلی الله علیه وسلم مصادف است با روز سپردن حکومت، قدت مندی و انتشار دین اسلام که تا هنوز وعده‌ی الله سبحانه وتعالی مبنی بر حاکمیت آن دین پابرجاست؛ الله سبحانه وتعالی فرموده است:

﴿ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُم فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضَى لَهُمْ وَلَیُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً یَعْبُدُونَنِی لَا یُشْرِکُونَ بِی شَیْئاً وَمَن کَفَرَ بَعْدَ ذَلِکَ فَأُوْلَئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ﴾ [النور: 55]

‏ترجمه: ‏الله (سبحانه وتعالی) به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته انجام داده‌اند، وعده می‌دهد که آنان را قطعاً جایگزین (پیشینیان، و وارث فرماندهی و حکومت ایشان) در زمین خواهد کرد (تا آن را پس از ظلم ظالمان، در پرتو عدل و داد خود آبادان گردانند) همان گونه که پیشینیان (دادگر و مؤمن ملّتهای گذشته) را جایگزین (طاغیان و یاغیان ستمگر) قبل از خود (در ادوار و اعصار دور و دراز تاریخ) کرده است (و حکومت و قدرت را بدانان بخشیده است). همچنین آئین (اسلام نام) ایشان را که برای آنان می‌پسندد، حتماً (در زمین) پابرجا و برقرار خواهد ساخت، و نیز خوف و هراس آنان را به امنیّت و آرامش مبدّل می‌سازد،  (آن چنان که بدون دغدغه و دلهره از دیگران، تنها) مرا می‌پرستند و چیزی را انبازم نمی‌گردانند. بعد از این (وعده راستین) کسانی که کافر شوند، آنان کاملاً بیرون شوندگان (از دائره ایمان و اسلام) بشمارند (و متمرّدان و مرتدّان حقیقی می‌باشند).‏

بنا بر این روز سپردن حاکمیت (تاسیس دولت اسلامی) میان حق و باطل و میان این دو مرحله؛ مرحله‌ای که مسلمانان در حالت ضعف زندگی نموده و همه روزه ربوده می شوند –چنانچه امروزه ما مشاهده می‌کنیم- و مرحله‌ای‌که مسلمانان حول سخن و آیین حق زیر سایه پرچم اسلام گرد می آیند، قدرت و توانایی های خود را جمع می کنند و با آن قدرت و توانایی خود از حالت ذلت نجات یافته و عزت مند می گردند و بعد از شکست پیروز می گردند، جدایی خواهند انداخت. آن روزی است که الله سبحانه وتعالی آن را روز پیروزی نامیده است و در آن روز الله پیامبر و یار او –حضرت ابو بکر رضی الله عنه- را پشتیبانی نمود، و در کنار آن دو با یاری، حفاظت و حمایت خود بود، و آنان را ز آرامش بهره مند ساخته و با لشکرش آنان را حمایت نمود. از جمله پیامدهای آن این بود که سخن کافران را فرو کشیده و سخن مؤمنان را بلند نمود. الله سبحانه وتعالی فرموده است:

‏ ﴿ إِلاَّ تَنصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِینَ کَفَرُواْ ثَانِیَ اثْنَیْنِ إِذْ هُمَا فِی الْغَارِ إِذْ یَقُولُ لِصَاحِبِهِ لاَ تَحْزَنْ إِنَّ اللّهَ مَعَنَا فَأَنزَلَ اللّهُ سَکِینَتَهُ عَلَیْهِ وَأَیَّدَهُ بِجُنُودٍ لَّمْ تَرَوْهَا وَجَعَلَ کَلِمَةَ الَّذِینَ کَفَرُواْ السُّفْلَى وَکَلِمَةُ اللّهِ هِیَ الْعُلْیَا وَاللّهُ عَزِیزٌ حَکِیمٌ ﴾ [التوبه: 40]

‏ترجمه : ‏اگر پیغمبر را یاری نکنید (الله او را یاری می‌کند، همان گونه که قبلاً) الله او را یاری کرد، بدان گاه که کافران او را (از مکّه) بیرون کردند ، در حالی که (دو نفر بیشتر نبودند و) او دومین نفر بود (و تنها یک نفر به همراه داشت که رفیق دلسوزش ابوبکر بود) . هنگامی که آن دو در غار (ثور جای گزیدند و در آن سه روز ماندگار) شدند (ابوبکر نگران شد که از سوی قریشیان به جان پیغمبر گزندی رسد،) در این هنگام پیغمبر خطاب به رفیقش گفت: غم مخور که خدا با ما است (و ما را حفظ می‌نماید و کمک می‌کند و از دست قریشیان می‌رهاند و به عزّت و شوکت می‌رساند . در این وقت بود که) الله آرامش خود را بهره او ساخت (و ابوبکر از این پرتو الطاف، آرام گرفت) و پیغمبر را با سپاهیانی ( از فرشتگان در همان زمان و همچنین بعدها در جنگ بدر و حُنَین) یاری داد که شما آنان را نمی‌دیدید ، و سرانجام سخن کافران را فروکشید (و شوکت و آئین آنان را از هم گسیخت) و سخن الهی پیوسته بالا بوده است (و نور توحید بر ظلمت کفر چیره شده است و مکتب آسمانی ، مکتبهای زمینی را از میان برده است) و خدا باعزّت است (و هرکاری را می‌تواند بکند و) حکیم است (و کارها را بجا و از روی حکمت انجام می‌دهد).‏

 هجرت به معنای نقل نمودن از دار الکفر به دار الاسلام است و این چیزی‌ست که مسلمانان امروز به آن نیاز دارند، غرب و مزدوران آن از این کار در هراسند، و برای جلوگیری از آن، حیله گری نموده و تلاش زیاد به خرچ می دهند. مسلمانان نیاز دارند تا از این واقعیت بد؛ از دار الکفری‌که بر آنان تحمیل شده است به دار الاسلام انتقال یابند که در این صورت در امنیت و آسایش به سر خواهند برد، از حریم آنان دفاع نموده و دست و ظلم کفار را قطع خواهد نمود و مسلمانان باید برای تاسیس دار الاسلام، با برپایی خلافتی که طریقه شرعی بر پایی دین شمرده می‌شود، تمام سعی خود را به خرج دهند و باید با توانایی‌های خود برای رسیدن به چنین روزی بکار ببرند و اطمینان داشته باشند که  بر خلاف میل  حیله گران الله متعال حامی و یاری کننده‌ای شان است.

این یادبود هجرت منحصر به همه مسلمانان و یادبود گران‌بها و با ارزش است، هر گاه دین الله سبحانه وتعالی را و پیامبر وی صلی الله علیه وسلم را یاری نماییم و کاملاً کاری را انجام بدهیم که رسول الله صلی الله علیه وسلم د راین زمینه انجام داد، دروازه این یادبود دوباره باز می‌گردد،. و هر کسی که راه رسول الله صلی الله علیه وسلم را بپیماید -به اذن الله عزت‌مند و حکیم- به این هدف خواهد رسید.

برگرفته از شماره 168 مجله الوعی

مترجم: حمزه پارسا