(ترجمه)

عبد الله بن عباس می‎گوید:

«کان النبی صلی الله علیه وسلم أجود الناس باالخیر، وکان أجود مایکون فی رمضان، حین یلقاه جبریل، وکان جبریل علیه السلام یلقاه کل لیلة فی رمضان حتی ینسلخ، یعرض علیه النبی صلی الله علیه وسلم القرآن، فإذا لقیه جبریل علیه السلام کان أجود بالخیر من الریح المرسلة» (سنن بن ماجه)

ترجمه: رسول الله صلی الله علیه وسلم در نیکی‌ها سخاوتمند ترین مردم بود و در رمضان هنگامی‌که جبرئیل علیه السلام نزدش می‎آمد، از هر زمانی بخشنده‌تر می‎شد و جبرئیل علیه السلام هر شبِ رمضان نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم می‎آمد و با ایشان قرآن را تلاوت می‎کرد تا ماه رمضان به پایان می‎رسید. آری، رسول الله صلی الله علیه وسلم در آن هنگامی‌که جبرئیل نزدش می‎آمد، از باد وزان در نیکی سخاوتمندتر بیشتر بود.

دوستان عزیز!

در این حدیث شریف دو موضوع مهم بیان شده است که به این ماه مبارک مربوط می‌گردد؛ اول این‌که رسول الله صلی الله علیه وسلم، که در تمام امور الگوی ما هستند، در تمام شب‌های ماه رمضان با جبرئیل  علیه السلام قرآن تلاوت می‎کرد و این حدیث شریف باید ما را به قرآن خواندن در تمام روزها، به‌ویژه روزهای رمضان، که اجر و پاداش فراوانی در آن نهفته است، تشویق نماید. تنها تلاوت کردن قرآن کافی نیست؛ بلکه باید در معنی قرآن و شناخت احکام شریعت تدبر (اندیشه) نماییم تا  از تلاوت قرآن ثواب و معرفت (شناخت) حاصل نماییم، در نتیجه خود را محاسبه نموده و اعمال خود را از لحاظ حکم و ثواب و پاداش یا گناه و مجازاتی‌که در پی دارد، به شریعت راجع نماییم. بنابراین، عدم شناخت درست قرآن، راجع نکردن اعمال به احکام شریعت، بخاطر تنبلی در تلاوت قرآن و تدبر در معانی آن، نوعی کوتاهی است و باعث می‌شود که متوجه خودمان نباشیم یا گمان کنیم که در حال انجام عمل صالحی هستیم که باعث رضایت الله متعال می‌شود؛ در حالی‌که چنین نیست.

موضوع دوم صدقه دادن است که این حدیث ما را بدان تشویق می‎نماید. صدقه در روزهای معمولی باعث کفارۀ گناهان می‌شود. پس در این ماهی‌که اجر و پاداش چندین برابر می‎شود، چگونه خواهد بود؟ ما باید از این ماه برای صدقه دادن استفاده نماییم و صدقات‌مان را افزایش دهیم؛ زیرا در آن خوبی‌هایی نهفته است که در نام‌های اعمال‌مان نوشته می‌شود.

بنابراین، ما باید به این دو امر، یعنی تلاوت قرآن همراه با تفکر در مانی آن و فزونی در صدقه دادن با انواع و اشکال گوناگون حریص باشیم تا از بندگان مخلص الله سبحانه وتعالی و رهروان سنت رسول الله صلی الله علیه وسلم شویم.

تنها از الله می‌طلبیم تا در این ماه پر فضیلت ما را به روزه گرفتن و قرائت قرآن همراه با تدبر در معانی آن یاری نماید و ما را به فزونی در هر نوع صدقه‌ای توفیق دهد! اللهم آمین!

نویسنده: دکتر ماهر صالح

مترجم: حسین سلحشور