پرسش:

السلام علیکم و رحمت الله و برکاته!

فرانسوااولاند رئس جمهور فرانسه،حملات هوایی روسیه را در حلب، "یک جنایت جنگی" توصیف کرد.(منبع: بی بی سی،20 اکتوبر 2016م)

پس از آنکه مراسم افتتاحی مرکز فرهنگی مذهبی ارتودوکس روسیه به تاریخ 19 اکتوبر 2016م در غیاب پوتین برگزار گردید؛دیمیتری پیسکوف،سخنگوی کریملین اعلام کرد که:«رئیس جمهور پوتین به تاریخ 11 اکتوبر 2016م تصمیم گرفت تا دیدار رسمی خود را از پاریس که به تاریخ 19 این ماه تعین شده بود فسخ نماید.»این عملکرد عدم تمایل رئیس جمهور فرانسه را از استقبال پوتین در پیش رو داشت. این در حالیست که روسیه در مقابل پروژه ی فرانسه در سوریه از حق ویتو خود استفاده نمود که این امر سبب تنش ها میان روابط این دو کشور گردیده است.

دلیل این تنش چیستو چه تأثیری بر روابط روسیه و اتحادیه اروپا خواهد داشت؟آیا این حوادث باعث تغییر در بازیگران بین المللی در بحران سوریه خواهد گردید؟جزاکم الله خیر!

پاسخ:

وعلیکم السلام و رحمت الله و برکاته!

به منظور داشتن وضوح به این دلایل و برای بررسی تنش هاو اینکه آیا تأثیر آن منجر بر تغییر بازیگران بین المللی خواهد شد یا خیر،نیاز به بررسی موارد زیر را داریم:

1. مفکورهی مشارکت بین المللی زمانی روی صحنه آمد که اداره ی اوباما نقش روسیه را برای پیشبرد مأموریت بین المللی اش در سوریه تعیین نمود، این یک حقیقت انکار ناپذیر در واشنگتن استو آن را از برخی سیاستمداران روسیه پرسیدیم، آنها در مورد تنش امریکا با روسیه در موضوع سوریه بحث و گفتگو نمودند که:«امریکا در عقب روسیه در کشتار و تخریب سوریه قرار دارد. امریکا همچنان در عقب خروج کشورهای اروپایی از اتحادیه اروپا مخصوصاً بریتانیا و فرانسه قرار دارد و آنها را از دخالت در حل بحران سوریه واداشته است.»

در همین حال، روسیه مطمئن بود که این مأموریت جهانی بطور خودکار روسیه را به یک بازیگر بین المللی تبدیل مینماید؛اما این زمانی تعجب آور میگردد که امریکا نقش وی را در دیگر مسایل باز داشته است، حتی در مسئله ی بحران اوکراین که یک مسئله ی بسیار حساس به روسیه است.امریکا متعقد است که همکاری با روسیه در سوریه منجر به رسمیت شناختن منافع روسیه در اوکراین نمی گردد؛زیرا سوریه یک مسئله و اوکراین مسئله ی دیگراست.

بنابر این، روسیه به مرحله ی جهانی دست یافت، بخاطریکه مداخله ی وی در سوریه سبب حضور نظامی وی در منطقه گردید، باوجودی انتقادات برخی از سیاست مداران در واشنگتن به سیاست مشارکت بین المللی، بازهم روسیه جایگاه مناسب خود را کسب نموده است.

یک سند توسط پنجاه دیپلمات در وزارت امور خارجه امریکا نوشته شده است که خواستار دولت برای اجرای یک راه حل یک جانبه در بحران سوریه گردیده اند-بدون روسیه-اما استفاده از روسیه، از سیاست های اجرا شده ای واشنگتن میباشد. این سیاست امریکا بود و نتیجه ی آن ظهور روسیه در عرصه ی بین المللی میباشد که سبب واکنش در غرب اروپا گردیده است.

1. روسیه شاهد تقویت موقف بین المللی خود به خاطر سوریه میباشدو لباس با عظمت حضور نظامی و جلسه کری-لاوروف در مورد سوریه، دوباره به روسیه برگشته است. بنابر این، این بازی با امریکا بخاطر منزوی ساختن اروپا از سوریه بود، روسیه از تقسیم بحران سوریه بین امریکا و روسیه خوشحال است، بخصوص که با راه اندازی پلان واشنگتن یک جناح خارجی در منطقه تحت تسلط امریکا نفوذ پیدا نماید؛مگر بصورت بین المللی، روسیه هم مانند امریکا جایگاه مناسب خود را دریافته استکه در مورد کشورهای بزرگ اروپایی هیچ توجه ندارد و احتمالاً کشورهای اروپایی منتظر عدم پیروی روسیه از گام های واشنگتن بودند؛ مگر این که بلاعوض با آنها کمک نماید تا موقف امریکا را در مسئله ی جهانی پائین بیاورد که با امریکا همکاری نماید. به همین سبب، پیروی روسیه از امریکا، تا حد زیاد خشم اروپا را بر انگیخته است.
2. امریکا مانع واقعی در رد اروپا از دخالت در بحران سوریه میباشد و مانع بزرگ در بحران بین امریکا و روسیه است؛مگر اخیراً چنین به نظر میرسد که اروپا بخاطر شکستن ممانعت ها و دخالت در بحران سوریه راه های ذیل را درنظر گرفته است:

در جریان ماه های گذشته، امریکا در جستوی راه حل برای بحران سوریه به سختی مواجه گردیده بود؛زیرا مردم سوریه طرح و پلان امریکا را قبول ننمودند و این عملکرد حمایت تمام انقلابیون مخلص را به دنبال داشت. حتی نجیب زاده گان آماده اند تا با این شرایط همه مشکلات را تحمل کنند و آنها تا حدی بر این تصمیم خود استوار اند که حاضر نشدند با نیروهای ویژه ی امریکا که توسط اردوغان در عملیات فرات که مانند سپر معرفی گردیده بود، همکاری نمایند. امریکا متوجه تشدید بمباردمان حلب گردید و تأثیر وحشیانه ی آنرا که بالای مردم سوریه گذاشته است، مقاومت مردم را بیشتر ساخته است که سبب ناکامی طرح امریکا گردید. بنابرین امریکا توجه خود را تشدید نمودو میخواهد قبل از اتمام دوره ی اوباما بعضی از موفقیت ها را به پایش به اتمام رساند.

به این ترتیب جنگ لفظی میان روسیه و امریکا در جلسات 20 و 22 سپتامبر 2016مدر مجمع عمومی نیویارک به اوج خود رسید کهاین حالت خطرناک امریکاییرا در سوریه تجدید نمود و منجر به آتش بس امریکا گردید. از سوی دیگر شکست کری-لاوروف برای رسیدن به هدف، امریکا را وادار به دریافت گزینه ی دیگر ساخته است که این فرصتی بود برای اروپا تا از این طریق مانع را از سد راه خود دور نماید.

کشورهای اروپایی در جلسات مجمع عمومی در نیویارک شروع به اعلام نمودن پایان راه حل های کری-لاوروف در بحران سوریه کردند و سر انجام فرصت را برای امریکا مهیا مینماید تا نقش تک فردی را در بحران سوریه بازی نماید.بعداًدر جستجوی افزایش تنش ها میان امریکا و روسیه خواهد گردید تا از طریق امریکا، روسیه رااز سوریه بیرون نماید که این دلیل تنش های جدید میان اروپا و روسیه میباشد.

اروپا در تلاش است که با استفاده از ضعف امریکا وارد صحنه شود و با ارایه ی بیانیه ها و نوآوری اروپایی وارد بحران سوریه گرددکه شامل موارد ذیل میشود:

فرانسه برای تطبیق پروژه اش در سوریه با فرستادن وزیر خارجه اش "آیرالت" به مسکو،زمینه را فراهم ساخته و روسیه را معتقد بر تطبیق پروژه فرانسه نمود. پروژه فرانسه خواهان پایان اضطراری بمباردمان هوایی حلب میباشد که برخلاف موافقتنامه ی قبلی امریکا-روسیه میباشد که نیازمند هواپیماهای بیشتر به منظور مغلوب ساختن انقلابیون گردیده بودند. در دیدار با وزیر خارجه فرانسه، روسیه بسیار خجلت زده شد، بخاطریکه از یک طرف حرف تطبیق از پروژه فرانسه و از سوی دیگر نگران رد آن بود. درادامه ی توانایی ها فرانسه برای بدست آوردن موفقیت در این پروژه، وزیر خارجه فرانسه بعد از مسکو از واشنگتن دیدن نمود تا حمایت امریکا را در شورای امنیت بر تطبیق این پروژه جلب نماید.

حق ویتو ی روسیه تمام توانایی های فرانسه را در شورای امینت به تاریخ 8 اکتوبر 2016مخنثی نمود که این عمل سبب بر انگیختن تنش میان روسیه و فرانسه و کشورهای اروپایی گردید و آنها متوجه شدند که روسیه پلان را روی دست گرفته است که مانع دسترسی آنها به بحران سوریه میگردد. اگر امریکا با تأمل، فرصت را برای کشورهای اروپایی مهیا می ساخت که بعد از تعین نقش روسیه در بحران سوریه قابل تطبیق نمی بود.

این دیدار که برای رئیس جمهور روسیه، به تاریخ 19 اکتوبر 2016مدر پاریس در نظر گرفته شده بود، همزمان با توجه بر روابط روسیه و فرانسه و مسئله ی ملاقات خصوصی که در حین بازگشایی مرکز فرهنگی روسیه و کلیسای آرتودوکس، از زمان موافقت آنها در اشتراک رئیس جمهور فرانسه با پوتین در بازگشایی جلسه، در نظر گرفته شده بود. بخاطر این موضوع، رئیس جمهور فرانسه به تاریخ 10 اکتوبر 2016م نخستین اعلامیه خود را در قبال عدم دیدار خصوصی با پوتین اعلام نمود؛ همزمان با این کریملین نیز تنظیمات ابتدایی خود را در ادامه ی دیدار رئیس جمهور روسیه اعلام نمود که روسیه در یک حالت ناخوشایند قرار گرفت. زمانی فرانسه اعلام کرد که رئیس جمهور فرانسه با پوتین در جریان دیدار تنها بالای بحران سوریه بحث مینمایند و بازگشایی محفل را با وی سهیم نمی سازد که این عمل خارج از چوکات تعظیم و اکرام بود.

رهبری حکومت فرانسه بیان نمود:«ما این فرصت را برای روسیه داده ایم تا در مورد مشارکت پاریس در بحران سوریه بحث و گفتگو نماید و هولاندباید بداند که آنها در بازگشایی مرکز سهم ندارد و آنها خواهان صحبت بالای مسئله ی سوریه میباشند. (منبع: روزنامه Russia Today، 11 اکتوبر 2016م)

روسیه خشمگین گردید و مسکو به تاریخ 11 اکتوبر 2016ماعلام نمود که:«رئیس جمهور روسیه دیدار از پاریس را لغو نمود.» به همین خاطر، مفکوره های روسیه-فرانسه بین این دو کشور خیلی رفیع بود.

فشار فرانسه ادامه دارد،فرانسوا اولاندرئیس جمهور این کشورگفت:«وی هیچگاه فشار بالای روسیه را در حمایت از دولت سوریه در جنگ علیه باغی گران کم نمی سازد.» وی بخاطر دیدار باولادیمیر پوتینرئیس جمهور روسیه اعلام آماده گی نمود تا در مورد جنگ بحث نمایند که این خبر از سوی یک روزنامه محلی در فرانسه به روز شنبه نشر گردید.(منبع: رویترز، 16 اکتوبر 2016م)

رئیس جمهور فرانسه وانگلا مرکلنخست وزیر آلمانبه روز سه شنبه مورخ 20 اکتوبر 2016م در جریان کنفرانس مطبوعاتی در ختم جلسه فرانسه، جرمنی و روسیه در برلین، بمباردمان شهر حلب سوریه را توسط جنگنده های هوایی روسیه به شدید ترین الفاظ تقبیح نمودند. اولاند همچنان حملات هوایی را "جنایت حقیقی جنگی" معرفی نمود. مرکل جنگ روسیه و کشور سوریه را در حلب "غیر بشری" خواند.(منبع: بی بی سی عربی، 20 اکتوبر 2016م)

این دلایل منجر به تشدید تنش در روابط میان فرانسه و روسیه و تبدیل خط مقدم راهکار دو جانبه گردیده است، مخصوصاً در بحران سوریهکه فرانسه؛ مانند: روسیه، در عملکردهای سیاسی موفق نیست. هرگونه تنش منجر به تنش بیشتر گردیده و می تواند روابط دو جانبه را صدمه جدی برساند.

در مورد تأثیر تنش روسیه و فرانسه بر روابط اروپا، باید موارد ذیل را مورد بحث قرار دهیم:

تنش ها میان روسیه و فرانسه در روابط روسیه با کل اروپا تأثیر دارد، مخصوصاً بالای کشورهای تأثیر گذار اروپایی؛ مانند:انگلیس، آلمان و... موقعیت فرانسه در تصامیم شورای امنیت نماینده گی از اتحادیه اروپا می کند که تا اکنون عضو آن میباشد؛ اما انگلیس سیاست خود را با فرانسه تا حد زیادی هماهنگ مینماید.

بعد از رای دهی شورای امنیت، نماینده ی انگلیس شدیداً در سخنرانی خود از نماینده گی ویتوی روسیه بصورت "شرم آور" یاد نموده گفت:«ما عملکردهای روسیه را میدانیم.» (منبع: عرب نیوز 8 اکتوبر2016)

همچنان به نقل ازشرق میانه آنلاینبه تاریخ 11 اکتوبر 2016م، جانسوندر پارلمان اظهار داشت: «اگر روسیه در مسیر فعلی خود ادامه دهد، پس از آن من فکر می کنم که کشور بزرگ در معرض خطر تبدیل شدن به یک کشور منفور است.»و نیز اشاره نمود:«گروه های معترض ضد جنگ برای تظاهرات در نزدیک سفارت روسیه خواهند ایستاد که من قطعاً خواهان دیدن تظاهرات در مقابل سفارت روسیه استم.»(منبع: رویترز)همه شواهد موجود اشاره به مسئولیت روسیه برای این اعمال وحشیانه مینماید، مخصوصاًحمله ی روسیه بالای یک کاروان کمک های بشر دوستانه در سوریه که روسیه به تاریخ 12 اکتوبر 2016م پاسخ این حمله اسپوتنیک را چنین ارایه نمود:«وزارت دفاع روسیه ادعاهای جانسون را ناشی از بیماری عصبی دانسته کهبالای خصومت اطرافیانتأثیر میگذارد.»

آیگور کوناشینکوف سخنگوی وزارت دفاع روسیه، گفت:«اتهامات مطرح شده توسط جانسون نشان دهنده ی علایم مریضی عصبی بنام "هیستری روسوفوبیک" میباشد که در برخی از رهبران سیاسی انگلیسی ذاتی است.» بیانیه ی که ما در بالا متذکر شدیم: اولاند این حملات هوایی را منحیث "جنایت جنگی" میپندارد.(منبع: بی بی سی عربی، 20 اکتوبر 2016م)

تنش ها با روسیه و اتحادیه ی اروپا ادامه دارد. صداهای بلندی در اروپا وجود دارد که فشار را بالای روسیه وارد مینماید و بخاطر اعمال تحریمهای جدید به خاطر سوریه به پا خواسته اند. به همین ترتیب، فرانسه، انگلیس و دیگر کشورهای اروپایی با هم یکجا به سوی تیره شدن روابط با روسیه استو رد سیاست های روسیه را ابراز نمودند. همه به این امید که این کشورها یک راه حل مناسب را در بحران سوریه نظر به مسوده ی شماره یک بین الملل ایفا خواهند نمود.

این کشورها در قبال مسلمانان از نیت خوب برخوردار نیستند، موضوع مهم برای اینها دخیل ساختن کشورهای اروپایی در قتل عام مسلمانان سوریه است و آنها مدافع مسلمانان علیه قتل عام در سوریه توسط روسیه نیستند؛ زیرا موقعیت این کشورها از بی تفاوتی نسبت به خونریزی ها در سوریه در طول شش سال گذشته میباشد، مسئله اینها این است که این کشورها میخواهند منحیث کشورهای ابر قدرت، در حل بحران سوریه نقش داشته باشند.

تنش ها در اتحادیه ی اروپا با ایجاد تنش بر روابط فرانسه و روسیه روز افزون است. انگلیس و فرانسه از اتحادیه ی اروپا خواستار محکوم کردن حملات هوایی روسیه در سوریه گردیده و به اعمال تحریم های بیشتر علیه مسکو پافشاری دارند.

جینمارک آیرولت وزیر خارجه فرانسه گفت:«فشار بالای روسیه باید قوی تر گردد و آنها اشاره به یک موقف اتحادی دارند، اتحادیه اروپا میتواند جلو حرکت هایی راکه به قتل عام مردم حلب می انجامد بگیرد. انگلیس و فرانسه میخواهند اعمال ممنوعیت سفر بیست تن از شهروند سوریه را بگیرند، همچنان دوازده تن از مردم روسیه را به فهرست تحریم اضافه نمایند که شامل دو صد تن دیگر نیز میشود. به شمول 3 ایرانی که این ها متهم به اعمال چنین وحشت ها در سوریه هستند.»(منبع: الجزیره 17 اکتوبر 2016م)

موضوع تحریم های مالی بدون صدور قطعنامه صورت گرفته است. "روزنامه ی روسیه ی امروز، اعلام نمود:«بانک انگلیس تمام حسابات بانکی را بدون اعلام دلایل آن مسدود نموده است.»

اگر تنش ها میان فرانسه و اتحادیه ی اروپا با روسیه افزایش یابد، پس از آن دروازه ی درگیری بین روسیه و اروپا باز خواهد شد و عواقب آن در اوکراین و یا در منطقه دیگری در شرق اروپا نمایان میگردد و کشورهای اروپایی تحریم ها را بالای روسیه افزایش خواهند داد. علل افزایش تنش در روابط روسیه و اروپا بسیار زیاد است؛ حتی اهمیت بین المللی در بحران سوریه محدود نمی شود. اگر روسیه از خود ابتکار نشان می دهد احتیاط در برخورد با اروپا ضرور استو این بزرگترین باخت در روابط با اروپا خواهد بود.

با تسلط در بحران سوریه، روسیه شایسته گی کافی در روابط بین المللی از خود نشان داده نمیتواند، آنهم در زمانی که جهان در حال اجلاس در مورد جنایات جنگی در سوریه هستند. روسیه سرعت بمباردمان حلب را افزایش داده و این عملکرد وی از عدم سیاست کافی روسیه میباشد. آنها امروز از روابط خود با امریکا اطمینان دارند و آنها میدانند که تنش آشکار در روابط روسیه با امریکا در مورد سوریه واقعی نیست.

در حین این تنش ها وزارت امور خارجه امریکا اعلام کرد که:«یک جلسه بین کری و لاوروف در لوزان برگزار خواهد شد.» قبلاً نیز به تاریخ 15 اکتوبر 2016م بعد از درگیری برخی از پیروان و حامیان به صورت حاضرباش موضوع تعلیق جلسات با روسیه مورد بحث قرار گرفته بود که در حال حاضر مانع بزرگ دخالت اروپا در مسایل میباشد.

چنین به نظر میرسد که روسیه متوجه حالت وخیم خود که امریکا از وی به مثابه فرمانده جنگ جهت بمباردمان وحشیانه در سوریه ه شده است، اروپا از این تنش های مصنوعی میان امریکا و روسیه فایده به دست آورد و در مورد حملات وحشیانه روسیه موضعگیری شدید نموده است.روسیه خواهان پایان آوردن سطح فشار اروپا گردیده است و در ابتدا در مورد آتش بس صحبت نمود: «مکث بشردوستانه بمباردمانش را از شهر حلب سوریه توقف داده است. روسیه گفته است که بمباردمان شهر حلب سوریه را پنجشنبه بعدی 20 اکتوبر 2016م برای هشت ساعت توقف خواهد داد، شروع آتش بس 8 صبح به وقت محلی و ختم آن 4 بعد از ظهر می باشد.» این حرکت بعد از خبر قتل 14 تن از یک فامیل، در جریان بمباردمان در شهر حلب، آغاز گردید.(منبع: بی بی سی،17 اکتوبر 2016م)

پوتین بخاطر بحث روی مسایل سوریه با اتحادیه ی اروپا موافقه نمود، آنهم بعد از اینکه قبلاً با اولاند رد نموده بود.ریاست جمهوری فرانسه دیروز اعلام نمود:«فرانسوااولاند رئیس جمهور فرانسه وولادیمیر پوتینرئیس جمهور روسیه و هم چنانانگلا مرکل نخست وزیر جرمنی ، امروز چهارشنبه در برلین یک "ورکشاپ" را روی بحران های سوریه دایر خواهند نمود.»(منبع: آژانس ها، روزنامه خلیج 19 اکتوبر 2016)

به همین ترتیب، تنش ها در روابط فرانسه و روسیه تأثیر منفی در اتحادیه ی اروپا دارد که فشار را بالای روسیه افزایش خواهد داد و در پی تلاش دریافت راهکار برای این معضله است. این ملاقات با اتحادیه ی اروپا در مورد بحران سوریه میباشد، پس از آنکه اولاند از بحث امتناع ورزید که سبب لغو ملاقات پوتین گردید و تحریم ها از هر وقت دیگر بیشتر افزایش یافت.

آیا این، نتایج بازیگران منطقوی و بین المللی را که در بحران سوریه دخیل هستند، تغییر خواهد داد؟ هیچ تغییری ایجاد نخواهد شد، همه چیز در جایش باقی خواهد ماند، بازیگران بین المللی همه شان باقی خواهند ماند، امریکا و نماینده گانش: روسیه، ایران، ترکیه وعربستان سعودی باقی خواهند ماندو اتحادیه ی اروپا درین بحران چانس زیاد ندارد، بدون اینکه تنش را علیه روسیه تشدید نمودهو تلاش برای نزدیک شدن به امریکا را بخاطر داشتن نقش در حل بحران سوریه نماید.

امریکا جلسه لاوزن را به تاریخ 15 اکتوبر 2016م با شامل نساختن اتحادیه ی اروپا دایر نمود، روسیه در جلسه به امریکا نزدیکتر بود با وجود اینکه امریکا روابط اشرا با روسیه متزلزل اعلام نموده بود.زمانیکه امریکا متوجه شد که اروپا ازین کار رنجور گردید، از اروپا خواستار جلسه ی تنهایی، بدون اشتراک دیگر طرفین شد که هیچ مسئله یمهم در جلسه اتفاق نیفتادو چنین به پایان رسید که آغاز شده بود.

بنابر این احتمال وجود دارد که نقش بین المللی در بحران سوریه به همین شکل باقی خواهد ماند و تنها بازیگران آن امریکا و نماینده گان اش، روسیه و دیگر پیروانش خواهد بود.

از نظر بین المللی و منطقوی، طرحی است که آنها ریخته اند؛ اما آنها نمیدانند که مردان مخلص به الله سبحانه وتعالی در شام هنوز هم وجود دارد، با پیامبر صلی الله علیه و سلم باورمند هستند و امریکا، روسیه و دیگر پیروان شان توانایی مقابله با مردان با استقامت شام را ندارندو سرنوشت این ها به اذن الله سبحانه وتعالی؛ مانند: سرنوشت پیشینیان شان خواهد شد.

قَدْ مَكَرَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَأَتَى اللَّهُ بُنْيَانَهُمْ مِنَ الْقَوَاعِدِ فَخَرَّ عَلَيْهِمُ السَّقْفُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَأَتَاهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَيْثُ لَا يَشْعُرُونَ

[نحل: 26]

پيش از آنان كسانى بودند كه مكر كردند[ولى] الله سبخانه وتعالی از پايه بر بنيانشان زد، درنتيجه از بالاى سرشان سقف بر آنان فرو ريخت و از آنجا كه حدس نمى‏ زدند عذاب به سراغشان آمد.