(ترجمه)

از عبد الله ابن بسر رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود:

«طُوبَى لِمَنْ وَجَدَ فِي صَحِيْفَتِهِ اسْتِغْفَاراً كَثِيراً» (رواه ابن ماجه، فی بَاب الِاسْتِغْفَارِ)

ترجمه: مبارک‌باد برای کسی‌که در دفتر اعمالش استغفار زياد يافت گردد.

مفهوم حديث

انسان هراندازه بيشتر استغفار بگويد و ذکر الله متعال را بجا آورد، به همان اندازه بيشتر به الله متعال نزديک‏تر می‏شود؛ به شرط اين‌که ذکر و استغفارش بدون ريا باشد و نتيجه‌اش در دنيا اينست که تمام دروازه‌های خير، توفيق، سهولت در کار و برکت به رويش باز می‌شود. اما در آخرت، دفتر اعمالش از عمل خوب و استغفار پُر می‏گردد. بنابرين هيچ عيش و لذتی در اين دنيا بهتر از استغفار نیست، پس چگونه زندگی‌تان را بدون استغفار می‏گذرانید؟

ای مسلمانان!

استغفار و ذکر از ساير اعمال خير مجزّا نيستند، زيرا همه اعمال انسان به ذکر و ياد الله سبحانه وتعالی ارتباط دارند، بناءً ما هر عملی را که انجام می‌دهيم به نام الله سبحانه وتعالی شروع نموده و به حمد و ثنای او آن را به پايان می‌‌رسانيم، و اين چيزي‌ست که رسول الله صلی الله عليه وسلم ما را تعليم داده است. هم‏چنان استغفار از ذکر محسوب می‏گردد، اما چيزی‌که امروز در بين مردم مشاهده می‏شود در بين ذکر و اعمال فاصله ايجاد کرده اند و ذکر را ارتباط به عمل نمی‌دهند؛ چنان‌چه مسلمانی را می‌بينی که در گناه سقوط نموده حتی شاهد منظره عجيبی می‌شوی؛ جماعتی از مسلمانان را می‌بينی که در صف اولِ مسجد نشسته اند تا بعد از ادای نماز ذکر الله را کنند. اين در حالی‌ست که در عقب‌شان کسانی وجود دارند که می‌خواهند قوانین کفری را بالای‌شان حاکم بسازند؛ ليکن اشخاصی‌که مصروف ذکر هستند، برای تغيير چنين منکر آشکار هيچ‌نوع برنامه‌ای ندارند، گويا فکر می‏کنند که مسئوليت عدم حکم بما انزل الله، با ذکرهای متداوم اداء می‏شود. ...

يا الله، مارا با آمدن خلافت راشده بر منهاج نبوت که در آن وحدت مسلمانان نهفته باشد، مستفيد بگردان و از آن‌ها مصايب و بلاها را دور نما! يا الله زمين را به نور و جه کريمت منورگردان! اللهم آمين آمين! 

خلاصه حديث

در اين حديث رسول الله صلی الله عليه وسلم ما را تشويق به ذکر و استغفار نموده است و اين دو عملی است که ما را به الله سبحانه وتعالی نزديک ساخته و شامل رحمت او می‌گرداند؛ در حالی‌که عده‌ای از مردم ذکر را به عمل ارتباط نمی‌دهند. بيشتر مردم در مساجد بعد از ادای نماز مصروف ذکر و استغفار هستند؛ اما پيرامون حکامی‌که دين را بالای‌شان تطبيق نمی‌کنند کدام بر نامه عملی ندارند، که در صدد تغییر اين حالت بايد کوشيد.