(ترجمه)

امام بخاری رحمه الله در صحيح خود از انس رضی الله عنه روایت کرده که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند:

«لَغَدْوَةٌ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوْ رَوْحَةٌ خَيْرٌ مِنْ الدُّنْيَا وَمَا فِيهَا» (رواه بخاری)

ترجمه: یک صبح تا ظهر یا یک ظهر تا غروب در راه الله، بهتر است از دنیا و ما فیها.

امام ابن حجر در شرح این حدیث گفته است: "غدوة" به فتح غین یک بار خارج شدن، "من الغدو" بیرون شدن در هر زمانی از سپیده‌دم تا نیمه‌روز، "روْحَةً" خارج شدن در هر زمانی‌که باشد، از هنگام زوال آفتاب تا غروب. "فِي سَبِيلِ اللَّهِ" یعنی جهاد.

اما پیرامون "خَيْرٌ مِنَ الدُّنْيَا وَمَا فِيهَا"، ابن دقیق‌العید این را چنین شرح نموده است:

در این موضوع دو احتمال وجود دارد: احتمال اول این‌که (ممکن است سخن رسول الله صلی الله علیه وسلم) از باب تنزیل غیب به منزلۀ محسوس برای واقعیت بخشیدن به آن در نفس کاینات باشد؛ زیرا دنیا بخاطر این‌که در نفس محسوس است، بزرگ به نظر می‌رسد. ازاین‌رو در خصوص آن مقایسه صورت گرفته و گرنه مشخص است که تمام آنچه در دنیا وجود دارد، با ذره‌ای از آنچه در بهشت ​​ است، برابری نمی‌کند. احتمال دوم این‌که این مقدار ثواب بهتر از تمام ثوابى است که در دنیا به دست می‌آید؛ یعنی اگر کسى تمام دنیا را به دست آورد، سپس آن را در اطاعت الله سبحانه وتعالی انفاق نماید، چنین ثوابی کسب نمی‌کند.

عرض كردم: حدیثی‌که "ابن مبارک" در کتاب جهاد به صور مرسل از حسن بصری روایت نموده است، احتمال دوم را تأیید می‌کند. چنانچه گفته است: رسول الله صلی الله علیه وسلم لشکری را اعزام کرد که ​​ عبدالله بن رواحه در آن حضور داشت؛ ولی عبدالله بن رواحه بخاطر این‌که نماز را با پیامبر صلی الله علیه وسلم بخواند، در رفتن با لشکر تأخیر کرد؛ پیامبر صلی الله علیه وسلم به او فرمود: سوگند به کسی‌که جان من در دست اوست، اگر آنچه را در زمین است، انفاق کنی، فضیلت صبح‌گاه‌شان را در نخواهی یافت. نتیجه می‌گیریم که منظور از آن تسهیل کار دنیا و بزرگ‌ ساختن امر جهاد است.  هرکس از بهشت ​​به اندازه یک تازیانه (سکونت‌گاه کوچکی) به دست آورد، گویا چیزی به دست آورده که از تمام آنچه در دنیا وجود دارد، بزرگ‌تر است؛ پس کسی‌که درجات بلند بهشت را کسب کند، چگونه خواهد بود! کنایه از این است که تأخیر در جهاد به دلیل گرایش پیدا کردن به یکی از اسباب دنیا می‌باشد، پس رسول الله صلی الله علیه وسلم به شخص تأخیر کننده هشدار داد که این مقدار اندک بهشت ​​از تمام آنچه در دنیا وجود دارد، بهتر است. (پایان کلام امام ابن دقیق‌العید)

حقیقت این است که مسلمانان نزدیک به صد سال است با حاکمانی ابتلا شدند که فریضه جهاد را ترک کرده‌اند؛ دیگر نه صبحی در راه الله است و نه شامی و فقط افراد اندکی در گوشه و کنار زمین این ثواب بزرگ را کسب می‌کنند. بنابراین، بخاطر این‌که جهاد و گذراندن یک صبح و شام، چنین فضیلت و جایگاهی دارد، بر مسلمانان زیبنده است که حاکمان خود را تغییر دهند و بر خود تغییر بیاورند؛ آنگاه برای خود یک حاکم تعیین کنند؛ حاکمی‌که بر اساس کتاب الله و سنت رسول الله بر آنان حکم نماید و قوانین اسلام را، که جهاد در راه الله در رأس آن قرار دارد، در میان آنان پیاده کندندااندا اند. 

به همین منظور، ای مسلمانان! شما را فرا می‌خوانیم تا به کسانی بپیوندید که تلاش برای اقامه شریعت الله دارند، دولت اسلامی را تأسیس نموده و یک خلیفه را برای رهبری مسلمانان تعیین نمایند؛ خلیفه‌ای که از عقب‌اش جنگ می‌شود و هم‌چون یک سپر به او پناه برده می‌شود.

مترجم: خالد یوسفی