(ترجمه)

ابوهریره رضی‌الله عنه از رسول الله صلی‌الله وسلم روایت می‌کند که ایشان فرمودند:

«ذَرُونِي مَا تَرَكْتُكُمْ؛ فَإنَّمَا هَلَكَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ بِسُؤَالِهِمْ وَاخْتِلَافِهِمْ عَلَى أَنْبِيَائِهِمْ، فَإِذَا أَمَرْتُكُمْ بِأَمْرٍ فَخُذُوا مِنْهُ مَا اسْتَطَعْتُمْ وَمَا نَهَيْتُكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا» (سنن ابن ماجه)

ترجمه: تا زمانی‌که رهای‌تان می‌کنم (دستوری نمی‌دهم) رهایم کنید؛ زیرا امت‌های گذشته به خاطر سوال‌های‌شان و مخالفت با پیامبران هلاک شدند. لذا هر گاه شما را به چیزی دستور دادم آن را در حد توان خود بگیرید و اجرا کنید و از آنچه شما را باز داشتم اجتناب ورزید.

در این حدیث شریف هدایات فراوانی نهفته است. اگر انسان به حال خود گذاشته شود به دنبال آسانی می‌گردد؛ زیرا انسان تنبل است و به تلاش و مجاهده رغبت ندارد. با این حال ما کسانی را می‌بینیم که برای انجام کار خیر تلاش می‌کنند و با کسانی‌که به آسان‌گیری علاقه داشته و سختی را دوست ندارند، مقابله می‌کنند. صحابه رضوان الله علیهم در راه شناخت احکام الله متعال سعی و تلاش می کردند تا گرفتار حرام نشوند.

برخی مسلمانان به گمان این‌که برای‌شان آسانی حاصل خواهد شد، به وفور سؤالات می‌پرسند. در گذشته نیز اتفاق افتاده که برخی از مردم برای شانه خالی کردن از فرامین الله سبحانه وتعالی، سوالات بسیاری می‌پرسیدند. چنانچه داستان گاو بنی اسرائیل (بقره) و شتر صالح علیه السلام که در قرآن کریم آمده، برای اذهان آشنا است.

آری، رسول گرامی صلی الله علیه وسلم مسلمانان را از کثرت سوال درباره مسائلی که شریعت بیان نموده است منع فرموده؛ زیرا در گذشته هنگامی‌که پیامبران به سوی قوم خود فرستاده می‌شدند، مردم‌شان بیش از حد سوال می‌پرسیدند، این امر به دلیل عدم پذیرش حکم و میل به گناه بود تا این‌که عذاب بر آنان نازل می‌شد. دین اسلام به صورت کامل آمده است، هیچ نقصی در آن وجود ندارد و چیزی‌که شریعت به آن نپرداخته است، حلال می‌‌باشد.

نکته دیگری‌که در این حدیث شریف توجه را به خود جلب می‌کند، این سخن رسول الله صلی الله علیه وسلم است که الله متعال مسلمانان را به چیزی‌که توان انجام آن را ندارند، مکلف نساخته است. لذا هرکس به اندازهٔ توانش مکلف بوده و الله سبحانه وتعالی هر مسلمان را بر اساس توانایی و قدرتش محاسبه خواهد کرد. او سبحانه وتعالی از این امر آگاه است و از احوال بندگان خویش نیز آگاه است و هر انسان بر نفس خودش گواه می‌باشد. اما تحریم و ممنوعیت از یک عمل، درخواست امتناع و خودداری از آن عمل است و هر فردی قادر است از حرام دوری کند و برای شخصی‌که مرتکب عمل حرام شده هیچ عذری وجود ندارد.

از الله سبحانه وتعالی می‌طلبیم که ما را در اجرای دستوراتش یاری فرماید، امور را بر ما آسان سازد و ما را از حرام دور گرداند؛ زیرا در آن‌ هیچ عذری نداریم که در محضر الله متعال استدلال کنیم! از الله سبحانه وتعالی می‌خواهیم که امورمان را آن‌طور که راضی است و دوست دارد آسان گرداند و  هرچه زودتر کسی را بیاورد که ما را در برپایی احکام الهی در این دنیا یاری کند.

مترجم: عبدالرحمن مستنصر