- مطابق
«يَا مَعْشَرَ الشَّبَابِ، مَنِ اسْتَطَاعَ مِنْكُمُ البَاءَةَ فَلْيَتَزَوَّجْ»
ای جوانان، کسی از شما که توانائی ازدواج را دارد، باید ازدواج نماید!
(ترجمه)
الله سبحانه وتعالی بشر را خلق نمود و برای بقای آن به ازدواج کردن و تولید نسل امر نموده است؛ چنانچه او سبحانه وتعالی ازدواج را پیمان استوار و محکم در قرآن شریف یاد نموده که این بیانگر مهم بودن این امر در زندگی بشر می باشد.
﴿وَأَخَذْنَ مِنكُم مِّيثَاقًا غَلِيظًا﴾
[نساء: 2]
ترجمه: آنها(هنگام ازدواج) از شما پیمان محکمی گرفتهاند.
پیامبرﷺ با کسی که میخواست بخاطر انجام عبادات بیشتر مانند قیام الیل و روزه ازدواج نکند، مخالفت نمود و فرمود:
«...وأَتَزَوَّجُ النّساء، فَمَنْ رَغِبَ عَنْ سُنَّتِي فَلَيْسَ مِنِّي»
ترجمه: ...من با زنان ازدواج میکنم و هرکس از راه و روش من دوری کند، از ما نیست!
امام احمد رحمه الله می فرماید: «مجرد ماندن از اسلام نیست و کسی که به آن تشویق می کند؛ شما را به چیزی به غیر از اسلام فرا میخواند.» از نظر اسلام ازدواج امر مقدس است و مخالفت با آن خلاف سنت و فطرت انسانی می باشد، بخاطریکه عدم ازدواج باعث فساد، بی بندباری و فحشاء شده و الله متعال کسی را که بدون دلیل از ازدواج کردن اباء می ورزد، ممنوع قرار داده است. همچنان ازدواج باعث کاهش نگرانی و ناراحتی شده و آرامش، سلامتی، مهر و محبت را ببار میآورد. الله سبحانه وتعالی میفرماید:
﴿وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ﴾
[روم: 21]
ترجمه: و از نشانههای او اینکه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید و در میان تان مودت و رحمت قرار داد؛ در این نشانههایی است برای گروهیکه تفکر می کنند!
ازدواج با فطرت انسانی موافق بوده، تضمین کنندۀ بقای نسل می باشد و سبب خوشبختی، موفقیت و ازدیاد نسل می شود. پیامبر گرامی ﷺ وعده داده است که ازدیاد نسل امت باعث می شود تا در روز محشر امت من نسبت به سایر ملت ها زیادتر باشند.
اما اگر به جهان اسلام نظر بیندازیم، درمییابیم که تعداد زیاد مردان و زنان جوان مجرد هستند. بررسی های اخیر از کشورهای عربی نشان می دهد که یک سوم از زنان جوان مجرد در این کشورها به سن 30 سالگی رسیده و هنوز ازدواج نکردهاند؛ طور مثال: طبق احصائیۀ سال 2017م از کشور مصر، 37.4 درصد مرد مجرد و 16.4 درصد زن مجرد بین سن 18 تا 29 سال در این کشور وجود داشت. همچنان طبق بعضی آمار از کشورهای عربی؛ فلسطین کشوریست که کمترین تعداد مجرد را-که به 7 درصد میرسد- دارا می باشد و لبنان بیشترین تعداد مجرد را که به 85 درصد می رسد، دارا است و آمار درصدی جوانان مجرد در متباقی کشورهای عربی قرار دیل است: بحرین25 درصد، یمن 30 درصد، کویت، قطر و لیبیا 35 درصد، مصر و ماراکو 40 درصد، عربستان سعودی و اردون 45 درصد، الجزایر 51 درصد، تونس 65 درصد، عراق و سوریه 70 درصد و امارات متحدۀ عربی 75 درصد زن و مرد مجرد را دارا می باشند. (منبع: البوابا)
این ارقام بلند جوانان مجرد، امید بخش نبوده و زمینه را برای گسترش فساد و فحشاء در بین خانواده ها و جامعه مساعد می سازد. این افراد جوان فکر می کنند که زندگی آرام و دور از مشکلات و پریشانی های خانوادگی را دارا می باشند، اما آنها سخت در اشتباه اند، چون اگر پاکدامنی را اختیار کنند، زندگی سختی را سپری خواهند کرد و از لذت های ازدواج و داشتن فرزند که بزرگترین هدیۀ الله متعال به بندگانش است، محروم خواهند ماند، و اگر پاکدامنی را اختیار نکنند، به حرام و گناه داخل شده و احکام شرعی و ارزش های اخلاقی اسلامی را زیر پا خواهند کرد که سبب بدختی آنها در دنیا و آخرت می شود.
بناءً باید علت امتناع ورزیدن زن و مرد جوان را از ازدواج و به تعویق انداختن آن را بررسی نموده و موانعیکه صد راه شان قراردارند، برداشته شود؛ در غیر این صورت جوانان از حلال دور شده و به حرام داخل می شوند؛ همچنان فساد، گناه و فحشاء در بین خانواده و جامعه گسترش می یابد و امت اسلامی نیز بیشتر از پیش از بازگشت و احیای زندگی اسلامی و دولت اسلامی دور خواهند شد.
دلایلیکه باعث به تعویق انداختن ازدواج جوانان می شوند، در کشورهای اسلامی متفاوت می باشد؛ اما نقطۀ مشترک اینست که همهگی این موانع، خلاف شریعت و قوانین اسلامی بوده که مهم ترین آنها قرار ذیل اند:
مهریه های بلند و مصارف هنگفت ازدواج، ازدواج را برای جوانان مشکل و حتی غیرممکن ساخته است و سبب شده تا جوانان ازدواج نکنند و یا با زنان بیگانه و غیرمسلمان بخاطر مصارف کمشان ازدواج کنند، و از طرفی تعداد زنان مجرد نیز روز به روز رو به افزایش بوده و این مصارف کمرشکن، خلاف آموزه های اسلامی می باشد؛ چنانچه پیامبر ﷺ میفرمایند:
«أَعَظَمُ النِّسَاءِ بَرَكَةً أَيْسَرُهُنَّ مَئُونَةً»
ترجمه: پرخیر و برکتترین زن ها کسی است که کمترین و آسان ترین مهریه را داشته باشند.
هیچگاه در شریعت اسلامی نیامده که دختر و خانوادۀ دختر، همسری را بخاطر مقام و دارائی آن انتخاب کنند؛ نه بخاطر اخلاق اسلامی و دینداریش. تنها چیزیکه در وقت انتخاب همسر مهم است، اخلاق اسلامی و دینداری می باشد، چنانچه پیامبرﷺ میفرماید:
«إِذَا أَتَاكُمْ مَنْ تَرْضَوْنَ دِينَهُ وَخُلُقَهُ فَزَوِّجُوهُ إِلَّا تَفْعَلُوا تَكُنْ فِتْنَةُ فِي الأَرْضِ وَفَسَادٌ كَبِيرٌ»
(رواه ترمذی)
ترجمه: وقتی کسیکه خلق و دین وی مایۀ رضایت است، به خواستگاری می آید؛ به وی زن بدهید و اگر چنین نکنید، فتنه و فساد در زمین فراوان خواهد شد.
بدون شک الله متعال وعده داده است، زمانیکه یکی از بندگان متقیاش اقدام به ازدواج کند، او سبحانه وتعالی وی را کمک و یاری می نماید. قسمی که پیامبر ﷺ میفرماید:
«ثَلَاثَةٌ حُقَّ عَلَى اللهِ عَوْنُهُمْ: الْمُجَاهِدُ فِي سَبِيلِ اللهِ وَالْمُكَاتِبُ الَّذِي يُرِيدُ الأَدَاءَ وَالنَّاكِحُ الَّذِي يُرِيدُ الْعَفَافَ»
(رواه ترمذی)
ترجمه: سه گروه اند که بر الله(سبحانه وتعالی) لازم است که آن ها را کمک کند: مجاهد در راه الله، برده ایکه با مولای خود قرار بسته است که با دادن مبلغی آزاد شود و جوانیکه می خواهد از طریق ازدواج عفت خویش را حفظ کند.
اگر کسی دختر خویش را به شخص فاسق و بی بندبار بخاطر پول و دارائی آن به شوهر دهد و به شخص متقی بخاطر فقیر بودنش دست رد به سینه زند، چنین عملی کاملاً با موازین و آموزه های اسلامی ناآشنا و غریب است.
همچنان مشکلات ازدواج در نبود دولت سلامی، که حامی و نگهبان امت مسلمه خواهد بود، تحت حاکمیت نظام سرمایه داری تشدید می یابد؛ نظامیکه در آن نرخ بیکاری، درامد کم، فساد و خویش و قومپرستی، که مانع تشکیل زندگی آرام می شوند، بیداد می کند. عوامل اصلی که باعث عدم ازدواج جوانان و به تعوق انداختن آن می شود، تأثیر رسانه ها است که مستقیماً از افکار، قوانین و الگوهای اجتماعی غربی متأثر می باشد و کاملاً با احکام و افکار اسلامی در تضاد بوده و این افکار پلید خویش را از طریق برنامههای مختلفی؛ مانند فیلم، سریال و دیگر برنامه های مبتذل به کودکان مسلمان انتقال می دهند.
از آن جائی که نظام سرمایهداری هیچ نوع قوانین و محدودیت های در قسمت برقراری رابطه زن و مرد نداشته و با هیچ قید و شرطی ارزشها و اخلاقیات را زیر پا می گذارد و یک رابطۀ نامشروع را شکل داده که در آن زن و مرد بخاطر آشنائی هرچه بیشتر قبل از ازدواج باید باهم رابطه برقرار کنند که این حالت بزرگترین فتنه را به وجود میآورد و الله متعال ما را از این حا1لت نجات دهد. بناءً این قسم آزادی های مخرب، که از عقیدۀ بشر سرچشمه گرفته است، شریعت اسلامی آنها را مردود می شمارد.
نظام سرمایه داری که یک نظام دستساختۀ بشر می باشد، در کشورهای اسلامی بخاطر تأمین منافع و علایق خویش حکم روائی می کند و باعث شده تا رابطۀ خانوادگی امت مسلمه را از هم بگسلاند، زیرا در تحت این نظام زنان جوان آیندۀ خویش را به خطر دیده و برای حفاظت از آن حتی اگر لازم باشد از ازدواج و وظیفۀ مقدس مادری خویش گذشته و به کار و تحصیل روی می آورند؛ اما اگر نظام اسلام حاکم می بود، آنها چنین موقفی را اختیار نمی کردند، چون دولت اسلامی از زنان حمایت و حراست می نماید و آیندۀ شان را نیز تضمین می کند.
قابل یاد آوریست که افکار فریبندۀ مانند تساوی زن و مرد و توانمندی اقتصادی، باعث شده تا زنان خود رامستقل دانسته و وابسته به دیگری ندانند و بدنبال دستآوردهای شخصی خویش بوده تا اینکه به نظر خودشان جایگاه مناسبی را در جامعه ازآن خویش کنند. بنابر این، توقعات بالا از ازدواج در بین زوجین به وجود میآید و زنان برای انتخاب همسر معیارهای بلند نزد خویش دارند که ممکن به اساس معیارهای بلند خویش به همسر مورد نظر دست پیدا نکنند، سپس ازدواج شان به تعویق می افتتد و یا هیچگاه ازدواج نمی کنند. بعضی اوقات ممکن خانوادهها بخاطر بدست آوردن فایدۀ شخصی خویش، دلیل به تعوق افتادن ازدواج دختران شان باشند. برای حل این معضل اجتماعی باید عوامل به وجود آورندۀ این مشکلات را از بین ببریم و باید مهم بودن و ضروری بودن ازدواج مرد و زن جوان را تأکید نمایم و همچنان عواقب خطرناک امتناع ورزیدن از ازدواج و سخت گیری های بیجا را نیز بیان نماییم؛ سپس بخاطر آسانگیری در ازدواج موارد ذیل را دنبال نماییم:
مصارف ازدواج و مبلغ مهریه را پائین ببریم و مصارف، توقعات و تقاضاهای بلند را کم کنیم و برای جوانان امروزی تفهیم نماییم که در زندگی مشترک یگانه چیزیکه مهم بوده و سبب سعادت دنیا و آخرت زوجین می بود، دینداری و اخلاق اسلامی می باشد، اگرچه فقیر و تنگ دست باشند، چنانچه الله سبحانه و تعالی می فرماید:
﴿وَأَنْكِحُوا الْأَيَامَى مِنْكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ إِنْ يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ﴾
[نور: 32]
ترجمه: مردان و زنان مجرد خویش را همسر دهید، همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را اگر فقیر و تنگ دست باشند، الله(سبحانه وتعالی) از فضل خویش آنان را بی نیاز می سازد؛ الله(سبحانه وتعالی) گشایش دهنده و آگاه است!
همچنان پیامبرﷺ می فرماید:
«إِنَّ مِنْ يُمْنِ الْمَرْأَةِ تَيْسِيرَ خِطْبَتِهَا، وَتَيْسِيرَ صَدَاقِهَا، وَتَيْسِيرَ رَحِمِهَا»
ترجمه: از نشانه های زن آن است که خواستگاریش آسان و بدون تکلیف، مهریهاش سبک و آسان حمل گیرد.
همچنان از حضرت عمر رضی الله عنه در این رابطه روایتی می باشد که وی می فرماید: «مهریۀ زنان را زیاد تعیین نکنید تا خیر و نیکی دنیا و آخرت را نصیب شوید؛ چراکه پیامبر(ﷺ) که برترین شخصیت جهان هستی است، هیچگاه مهریۀ زیاد تعیین نکرده است.» (این روایت توسط پنج راوی روایت شده و ترمذی تائید نموده است)
هرگاه شخص متقی از خواهر یا دختر شما خواستگاری نمود و هردو از این وصلت راضی باشند، نباید بخاطر طمع داشتن به مال و وظیفهاش، مانع ازدواجشان شوید. چنانچه الله متعال چنین موقفی را ممنوع قرار داده است و می فرماید:
﴿فَلاَ تَعْضُلُوهُنَّ أَن يَنكِحْنَ أَزْوَاجَهُنَّ إِذَا تَرَاضَوْاْ بَيْنَهُم بِالْمَعْرُوفِ﴾
[بقره: 232]
ترجمه: مانع آنها نشوید که با همسران خویش ازدواج کنند؛ اگر درمیان آنان به طرز پسندیدۀ تراضی برقرار گردد!
برای افراد جوان، کسانی که بخاطر متأثرشدن از مفکورههای غلط غیراسلامی میلی به ازدواج ندارند، تذکر میدهیم که از الله سبحانه وتعالی بترسید و بدانید که عمر در گذر بوده و این شوق و اشتیاق نیز باقی نمی ماند و تنها چیزیکه بجا میماند، گناه، پشیمانی و غم و اندوه می باشد. همچنان آسایش و سعادت تنها با ازدواج کردن همسر متقی حاصل می شود. قسمیکه الله متعال می فرماید:
﴿وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ﴾
[روم: 21]
ترجمه: و از نشانههای او اینکه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید و در میان تان مودت و رحمت قرار داد؛ در این نشانههایی است برای گروهیکه تفکر می کنند!
و هیچگاه نباید از سریالهای مبتذل و برنامه های مخربیکه پر از مفکورههای فاسد غیراسلامی است و خلاف اخلاق و ارزشهای اسلامی اند، پیروی و تقلید کنید. این سریالها و برنامهها بخاطر گمراه کردن امت مسلمه از طرف غرب برای مان فرستاده شده است، بخاطریکه این کفار از بازگشت دولت اسلامی، دولتیکه در گذشته اقتدار داشت، در هراس اند.
خواهر عزیزم! همسری را باید انتخاب نمائید که الله و رسولشﷺ از وی راضی باشند. هیچگاه شخص ناشایست را بخاطر ثروت ، مقام و منسب و لذت های کوتاه مدت دنیا به شخص شایستهترجیح ندهید تا اینکه رضایت الله سبحانه وتعالی را بدست آورید. همچنان تحصیل و کار از ازدواج و وظیفۀ مقدس مادری مهم تر نبوده و نباید ازدواج و وظیفۀ مقدس مادری را مانع کار و تحصیل خویش بدانید و اگر توانائی دارید می توانید هردو را به بهترین شکل پیش ببرید. وظیفه و نقش اصلی زن در زندگی، مادر بودن و خانه داری است؛ چراکه نقفۀ زن و اولاد و برآورده ساختن سایر احتیاجات زندگی همه و همه بدوش مرد خانه می باشد. وظیفۀ مادری و خانه داری هیچ گاه باعث کاسته شدن مقام و منزلت شما نمی شود، چراکه این وظیفۀ مهم را الله متعال برای شما اعطاء نموده است و مردان توانائی پیشبرد این وظیفۀ مشکل و مهم را ندارند؛ خانه و خانوادۀ شما با کار و مدارک تحصیلی و یا کدام چیز دیگری قابل مقایسه نمی باشد.
باید توجه جدی به قوانین شرعی نماییم؛ چون در نبود این قوانین است که تعداد زیادی از زنان مجرد باقی ماندهاند. از طرفی این قوانین، که عبارت از قانون تعدد زوجاتیکه حکم شرعی بوده و مطابق به سنت رسول الله ﷺ می باشد، امروزه به وسیلۀ فیلم، سریال های مبتذل و داستان هاییکه توسط نویسنده های تنگ نظر نوشته می شود، تخریب و تعقیر می شود، در حالیکه این قانون تعدد زوجات بهترین راهحل برای کاهش تعداد زنان مجرد می باشد. بناءً ضرورت مبرم است تا این قانون الهی برای همگی واضح شود.
همچنان اشخاصی که چند همسر دارند، باید از الله بترسند و عدالت پیشه نمایند؛ چون که همین بی عدالتی ها باعث شده تا ذهنیت زنان علیه قانون تعدد زوجات خراب شود. بیشتر مردانی که چند همسر دارند، به یک تعداد از همسران و فرزندان خویش نسبت به دیگرانشان محبت و رسیدگی زیادتر می کنند که همین حالت باعث شده تا زنان از مردان چند همسره نفرت پیدا کنند و از ازدواج کردن خود و دختران خود باچنین اشخاصی در هراس باشند و حتی ترجیح می دهند که مجرد بمانند فقط بخاطر بیعدالتی که ممکن در حق خودشان و یا دیگر زنانیکه گناه شمرده می شود، صورت گیرد. با حدیث گهربار پیامبر گرامی اسلام ﷺ کلام خویش را خاتمه می دهیم:
«يَا مَعْشَرَ الشَّبَابِ، مَنِ اسْتَطَاعَ مِنْكُمُ البَاءَةَ فَلْيَتَزَوَّجْ، فَإِنَّهُ أَغَضُّ لِلْبَصَرِ وَأَحْصَنُ لِلْفَرْجِ، وَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَعَلَيْهِ بِالصَّوْمِ، فَإِنَّهُ لَهُ وِجَاءٌ»
ترجمه: ای جوانان! کسی از شما که توانائی ازدواج را دارد، باید ازدواج نماید که این کار برای فرو پوشاندن و نگهداری چشمها و برای رعایت عفت و پاکدامنی بهتر است و کسیکه نتواند، باید روزه بگیرد؛ زیرا آن نوعی نگهدارنده و پناه است.
نویسنده: مسلمه هاشمی(ام صهیب)